Απειλή μαζικού bank run και κατάρρευσης στις ιταλικές τράπεζες

Σχόλιο ιστολογίου:
Το έχουμε ξαναδεί, το ζήσαμε και το ζούμε, καλώς ήρθες Ιταλία στον ονειρικό κόσμο του οικονομικού πολέμου και της Γερμανικής κατοχής, ετοιμαστείτε για το μεγάλο ξεπούλημα της χώρας σας. Μια συνταγή που είχε μεγάλη επιτυχία στους κοιμισμένους Έλληνες.

Από την Ελευθερία Κούρταλη

Ένα βήμα πριν από την κατάρρευση θα βρεθούν οι μέχρι σήμερα σφυροκοπημένες τράπεζες της Ιταλίας αν το αποτέλεσμα του σημερινού ιταλικού δημοψηφίσματος για τη συνταγματική μεταρρύθμιση πυροδοτήσει μια νέα πολιτική κρίση στη χώρα, προκαλώντας "κόκκινο συναγερμό" στο σύνολο του τραπεζικού κλάδου της Ευρωζώνης...

Σε μια ήδη ταραγμένη χρονιά, ο τραπεζικός δείκτης της Ιταλίας έχει υποχωρήσει σχεδόν 50%, ενώ οι απώλειες σε κάποιες τραπεζικές μετοχές ξεπερνούν το 80%. Eάν επικρατήσει το "όχι" στο δημοψήφισμα, τα σχέδια ανακεφαλαιοποίησης των ιταλικών τραπεζών, και ειδικά της Monte dei Paschi, κινδυνεύουν με ναυάγιο, με
τις τελευταίες πληροφορίες να αναφέρουν ότι η Ιταλία έχει ήδη αιτηθεί στην Κομισιόν της κρατικής διάσωσης της Monte και βρίσκεται σε συζητήσεις, που θα μπορούσε να ξεκινήσει άμεσα αν χρειαστεί.

Άμεσα 20 δισ. ευρώ

Όπως επισημαίνει η Goldman Sachs, σε περίπτωση που επικρατήσει το "όχι", η πιθανότητα επιτυχίας των ανακεφαλαιοποιήσεων για τις πιο αδύναμες ιταλικές τράπεζες θα μειωθεί σημαντικά. Αποδυναμωμένες από μια βαθιά ύφεση που άφησε πίσω ένα βουνό "κόκκινων" δανείων, οι ιταλικές τράπεζες χρειάζονται τουλάχιστον 20 δισ. ευρώ σε κεφάλαια τους επόμενους μήνες για την κάλυψη ζημιών από νέες διαγραφές δανείων.

Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της ΕΚΤ, οι ιταλικές τράπεζες έχουν περίπου το ένα τρίτο από τα 990 δισ. ευρώ των "μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων" που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των μεγάλων τραπεζών στην Ευρωζώνη. Οι 14 μεγάλες ιταλικές τράπεζες που εποπτεύει η ΕΚΤ είναι αντιμέτωπες με 286 δισ. ευρώ NPEs στα χαρτοφυλάκιά τους. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε πάνω από 1 στα 10 ιταλικά δάνεια και στο ένα τρίτο όλων των προβληματικών δανείων στις 124 μεγάλες τράπεζες στην Ευρωζώνη.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι η PwC προειδοποίησε πριν από μερικές ημέρες ότι τα δάνεια των ιταλικών τραπεζών που είναι απίθανο να πληρωθούν θα μετατραπούν σε επισφαλή δάνεια, αν δεν γίνουν "εξυπηρετούμενα" εντός ενός έτους.

Η αβεβαιότητα πριν από το δημοψήφισμα εμπόδισε τη Monte dei Paschi να εξασφαλίσει την ισχυρή δέσμευση των επενδυτών για το cash call ύψους 5 δισ. ευρώ που χρειάζεται να αντλήσει φέτος για να αποφύγει το καταστροφικό σενάριο της εκκαθάρισης.

"Αντέχει" η UniCredit​

Από την πλευρά της, η UniCredit, η μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας όσον αφορά περιουσιακά στοιχεία, "πάγωσε" τα σχέδια αναδιάρθρωσής της και θα περιμένει μέχρι τον Φεβρουάριο του 2017 προτού επιδιώξει να αντλήσει 13 δισ. ευρώ από έκδοση μετοχών.

Η UniCredit, η οποία έχει περιουσιακά στοιχεία εκτός της Ιταλίας, αναμένεται ότι θα μπορέσει να ξεπεράσει την πιθανή καταιγίδα της αγοράς, αλλά οι Banca Carige, Popolare di Vicenza και Veneto Banca πρέπει επίσης να μειώσουν τα επισφαλή τους δάνεια και οι επενδυτές ανησυχούν ότι η επικράτηση του "όχι" στο δημοψήφισμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε ναυάγιο τα σχέδια άντλησης κεφαλαίων.

Οι αδύναμοι κρίκοι του ιταλικού τραπεζικού κλάδου

Αδύναμος κρίκος Νο 1 για το ιταλικό τραπεζικό σύστημα και εστία της τραπεζικής κρίσης, που κινδυνεύει να εξαπλωθεί ακόμα πιο έντονα στην Ευρωζώνη, είναι η Monte Paschi di Siena – η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, η οποία έχει αναδειχθεί η πιο ευάλωτη τράπεζα της Ευρώπης στα stress tests της ΕΚΤ τόσο το 2014 όσο και σε αυτά που διεξήχθησαν το καλοκαίρι του 2016. Η Monte έχει το υψηλότερο ποσοστό επισφαλών δανείων μεταξύ των ιταλικών τραπεζών τόσο ως ποσοστό του συνόλου των δανείων όσο και σε σύγκριση με τα κεφάλαιά της.

Ο ισολογισμός της έχει "χτυπηθεί" από τη δαπανηρή απόκτηση της περιφερειακής τράπεζας Antonveneta την παραμονή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2007, καθώς και από τις μεγάλες ζημίες από συναλλαγές παραγώγων και απομειώσεις δανείων.

Η τράπεζα έχει προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να μην είναι σε θέση να επιβιώσει εάν αποτύχει να συγκεντρώσει τα 5 δισ. ευρώ του σχεδίου αναδιάρθρωσής της. Η Monte χρειάζεται αυτά τα κεφάλαια για να ικανοποιήσει την απαίτηση της ΕΚΤ και να απαλλαγεί από 28 δισεκατομμύρια ευρώ σε ακαθάριστα επισφαλή δάνεια, αλλά και να βελτιώσει τις προβλέψεις επί των υπόλοιπων επισφαλών δανείων.

"Πονοκέφαλοι"

Η Banca Popolare di Vicenza και η Banca Veneto έχουν αναδειχθεί από την αγορά ως οι επόμενες εστίες "πονοκεφάλου" για την Ιταλία. Οι δύο εισηγμένες περιφερειακές τράπεζες διασώθηκαν φέτος από το ταμείο διάσωσης Atlante, μετά την αποτυχία της άντλησης 2,5 δισ. ευρώ συνολικά σε προσφορές μετοχών.

Εκτιμάται ότι χρειάζονται επιπλέον ανάλογο ποσό κεφαλαίων για να μειώσουν τα επισφαλή τους δάνεια, ύψους 17 δισ. ευρώ, πριν ψάξουν για έναν δυνητικό αγοραστή ή τους επιτραπεί να συγχωνευθούν – μια κίνηση την οποία μελετούν.

Οι επόμενοι

Άμεσο κίνδυνο αντιμετωπίζει και η Banca Carige, η οποία σχεδιάζει την πώληση "κακών δανείων" ύψους 1 δισ. ευρώ, καθώς επιδιώκει και αυτή να συμμορφωθεί με το αίτημα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το βουνό των "κόκκινων" δανείων της.

Οι μετοχές της Carige διαπραγματεύονται κάτω από το ένα δέκατο της αξίας των ενσώματων περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν ότι θα πρέπει να εκδώσει νέες μετοχές για την ενίσχυση των κεφαλαίων.

Μαζί με τη Monte dei Paschi, η Carige είναι η μόνη ιταλική τράπεζα που αναγκάστηκε να βγει στις αγορές για τα μετρητά, ως αποτέλεσμα των stress tests του 2014. Η τράπεζα άντλησε 850 εκατ. ευρώ από πώληση μετοχών στις αρχές του 2015 έπειτα από άλλο ένα cash call, ύψους 800 εκατ. ευρώ, τον Ιούλιο του 2014.

Τέλος, στη δίνη θα βρεθούν και οι Banca Etruria, Banca Marche, CariFerrara και CariChieti, οι οποίες διασώθηκαν τον Νοέμβριο του 2015 αλλά συνεχίζουν να είναι αντιμέτωπες με σημαντικές ζημίες αλλά και ένα βουνό "κόκκινων" δανείων". 

Η ιταλική κυβέρνηση έχει προσπαθήσει να βρει αγοραστή για τις τέσσερις τράπεζες, και αν απορριφθεί το δημοψήφισμα, το έργο αυτό θα καταστεί απίθανο λόγω της αβεβαιότητας που θα δημιουργηθεί γύρω από το πολιτικό "αύριο" της χώρας.

*Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.

capital.gr