Γρηγόρης Αυξεντίου: Ο σύγχρονος Λεωνίδας της Κύπρου

Συμπληρώνονται στις 3 Μαρτίου 2017, 60 χρόνια από τη θυσία του Ήρωα της Κυπριακής Ελευθερίας Γρηγόρη Αυξεντίου. Ήταν κάτι που συγκίνησε όχι μονό την Κύπρο και τον Ελληνισμό αλλά και ολόκληρη την ανθρωπότητα! Αλλά, ποιος ήταν αυτός ο νέος που έφτασε τη δόξα του Λεωνίδα της μάχης των Θερμοπυλών;
Ο Γρηγόρης Αυξεντίου γεννήθηκε στο χωριό Λύση της επαρχίας Αμμοχώστου στις  22 Φεβρουαρίου 1928. Με την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο Αμμοχώστου μετέβη στην Ελλάδα για να σπουδάσει στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Μπήκε τελικά στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών και παράλληλα μελετούσε για να εγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπηρέτησε στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα ως Ανθυπολοχαγός πεζικού και μετά επέστρεψε στην Κύπρο, όπου εργαζόταν  ως οδηγός ταξί για τον επιούσιο.
Πολύ γρήγορα διακρίθηκε για τις ηγετικές του ικανότητες και του δόθηκε η θέση του υπαρχηγού της Ε.Ο.Κ.Α,  με κύριο στόχο την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της σύντομης αντιστασιακής του δράσης έλαβε τα ψευδώνυμα «Ζήδρος», «Ρήγας», «Αίαντας» και «Μάστρος».
Οι Άγγλοι κατακτητές έκαναν πολλές προσπάθειες για να τον συλλάβουν και τον επικήρυξαν με 5.000 λίρες. Ο Αυξεντίου πάντα τους ξέφευγε και ποτέ δεν έχασε το κουράγιο του. Μια φορά μεταμφιέστηκε σε καλόγερο και κέρασε τους άγγλους διώκτες του στο μοναστήρι του Μαχαιρά χωρίς να τον αναγνωρίσουν. Στις 10 Ιουνίου του 1955 βρήκε την ευκαιρία να παντρευτεί κρυφά την αγαπημένη του Βασιλική στο μοναστήρι της Αχειροποιήτου. Στις  12 Δεκεμβρίου 1955 ο Αυξεντίου και όλη η ιεραρχία της ΕΟΚΑ παγιδεύτηκαν από τους Βρετανούς στο όρος Τρόοδος, κοντά στο χωριό Σπήλια. Ο Αυξεντίου, όχι μόνο οδήγησε τους συντρόφους του σε ασφαλές μέρος, αλλά άφησε τους Άγγλους να αλληλοπυροβολούνται και να έχουν πολλά θύματα.
Στα τέλη Φεβρουαρίου 1957, οι αγγλικές δυνάμεις ασφαλείας έλαβαν την πληροφορία από ένα βοσκό ότι ο Αυξεντίου και η ομάδα του κρύβονται σε μια σπηλιά πλησίον της Μονής Μαχαιρά. Αμέσως, απόσπασμα από 60 στρατιώτες έφθασε εκεί το απόγευμα της  2ας Μαρτίου. Περικύκλωσε τη σπηλιά και κάλεσε τον Αυξεντίου να παραδοθεί. Ο επικεφαλής του βρετανικού αποσπάσματος, ανθυπολοχαγός Μίντλετον, πλησίασε την είσοδο της σπηλιάς και φώναξε: «Ρίξε τα όπλα σου και παραδόσου, αλλιώς θα επιτεθούμε». Κάποιος απάντησε: «Καλά παραδινόμαστε». Τέσσερις άνδρες βγήκαν έξω, όχι και ο Αυξεντίου. Ο Μίντλετον τον κάλεσε και πάλι να παραδοθεί, αλλά έλαβε την υπερήφανη απάντηση «Μολών λαβέ» σαν άξιος συνεχιστής των ηρώων των Θερμοπυλών. Αμέσως, τέσσερις στρατιώτες όρμησαν μέσα στην σπηλιά. Ο Αυξεντίου τους υποδέχτηκε με καταιγιστικά πυρά. Οι τρεις Βρετανοί οπισθοχώρησαν έντρομοι, ο τέταρτος, ένας δεκανέας, έπεσε νεκρός. Ο Μίντλετον ζήτησε ενισχύσεις, οι οποίες κατέφθασαν αμέσως με ελικόπτερα. Η μάχη συνεχίσθηκε για 10 ώρες, χωρίς αποτέλεσμα για τους επιτιθέμενους. Μπροστά στο αλύγιστο θάρρος του Αυξεντίου και αφού χρησιμοποίησαν όλων των ειδών τα όπλα, οι Βρετανοί έρριψαν στη σπηλιά βόμβες πετρελαίου. Τεράστιες φλόγες κάλυψαν το σπήλαιο, για να τυλίξουν σε λίγο το κορμί του Αυξεντίου.
Η μάχη τελείωσε στις 2 το βράδυ της  3ης Μαρτίου 1957. Το πτώμα του ηρωικού πατριώτη βρέθηκε απανθρακωμένο και τάφηκε την επομένη στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας, στο χώρο που είναι γνωστός σήμερα ως «Τα Φυλακισμένα Μνήματα». Ο Γρηγόρης Αυξεντίου ήταν μόλις 29 χρονών. Δεν πέθανε όμως, έγινε πνεύμα και θρύλος για να καθοδηγεί τον λαό της Κύπρου στο δρόμο της τιμής και της αξιοπρέπειας. Το όνομά του θα παραμείνει στην Αιωνιότητα.

---

Ο ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ ΤΟΥ ΜΑΧΑΙΡΑ

ΤΟ ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΑΛΗΘΙΝΕΣ ΣΚΗΝΕΣ ΑΠΟ ΜΑΧΕΣ, ΜΕ ΑΓΓΛΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΝΑ ΠΕΦΤΟΥΝ ΝΕΚΡΟΙ ΑΠΟ ΠΥΡΑ ΤΟΥ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ (ΑΠΟ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ)

---

Πάντα θα ηχεί στα αυτιά της ανθρωπότητας εκείνο το ποίημα που εμπνεύστηκε ο Ποιητής της Ρωμιοσύνης Γιάννης Ρίτσος «Αποχαιρετισμός στον Γρηγόρη Αυξεντίου» που μελοποιήθηκε από τον Μάριο Τόκα:  

«Λάβετε, φάγετε,  τούτο εστί το σώμα μου και το αίμα μου,  το σώμα και το αίμα του Γρηγόρη Αυξεντίου,  29 χρονών. Από το χωριό Λύση,  οδηγού ταξί το επάγγελμα, Που ‘μαθε στην Μεγάλη Σχολή του Αγώνα  τόσα μόνο Γράμματα όσα …. να φτιάχνουν τη λέξη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!»
Αιωνία του η μνήμη! ΖΑΝΝΕΤΟΣ ΤΟΦΑΛΛΗΣ

 
Πηγή