Ο Χριστιανός μπορεί να είναι άραγε ταυτόχρονα και Πολεμιστής; (Μέρος 2ο)

γράφει ο Γιώργος Ανεστόπουλος

(δείτε και  Ο Χριστιανός μπορεί να είναι άραγε ταυτόχρονα και Πολεμιστής; (Μέρος 1ο) )

Η φιλοσοφική προτροπή «Τα πόδια στη γη και το κεφάλι στον ουρανό» υποτίθεται πως υπονοεί και υποκινεί προς έναν ιδανικό συνδυασμό φαντασίας/πνευματικότητας και ρεαλισμού/πραγματισμού.

Εάν κάποιος άγεται μόνον από νόρμες γης/ρεαλισμού/πραγματισμού, τότε είναι καταδικασμένος στην «στασιμότητα»...στη «συντήρηση»... είναι «μη εξελίξιμος»...

Αντίστοιχα, εάν κάποιος «πετάει μόνον στα σύννεφα», έχει τεθεί ουσιαστικά εκτός πραγματικότητας...εκτός ψυχρής/κοινής λογικής και ρεαλιστικού εφικτού...εκτός της κοινωνίας του...έχει απωλέσει τα... «γήινα φρένα» του...έχει χαράξει ρότα προς την «άβυσσο»...

Τι γίνεται όμως όταν πια έχουμε μπροστά μας δυό ξεκάθαρες καταστάσεις που – αντικειμενικά και εκ της φύσεώς τους - η μία απωθεί – ουσιαστικά, απαγορεύει την (υποτίθεται εξισορροπητική στα περισσότερα ψυχοκοινωνικά δρώμενα) «συνύπαρξη» με - την άλλη;

Όπως ας πούμε, από την μια η «Χριστιανική Ορθόδοξη (Ησυχαστική ως ανώτατης βαθμίδας) ψυχοπνευματική πορεία» και από την άλλη η (κοσμική) «ανάγκη της πολεμικής/βίαιης αντίδρασης/εμπλοκής»;

Μπορούν άραγε να ταιριάξουν αυτά τα δύο στο μοτίβο που περιγράφηκε πιο πάνω;

Παράδοξο και να τεθεί ως θεωρητικό ερώτημα, θα πει κανείς και δεν θα είχε άδικο...

Αλλά ο σκοπός είναι να μην ξεμπλέξουμε εύκολα μ’ αυτό...

Οπότε και θα τεθεί ως ερώτημα και θα το σκαλίσουμε όσο γίνεται περισσότερο...

Εξάλλου, έχει και μια παράμετρο καθόλου ευκαταφρόνητη...το αντίθετο θα λέγαμε...ανατριχιαστική...

Εάν πρέπει να γίνει πόλεμος και να ασκηθεί βία με πολλούς και διάφορους τρόπους προκειμένου να περιφρουρηθεί η ασφάλεια και η ακεραιότητα της κοινωνίας μας και της εδαφικής μας επικράτειας και η Θρησκεία μας το «απαγορεύει», τότε, υπάρχει ένα πανίσχυρο κίνητρο για πολλούς συμπολίτες μας να γυρίσουν την πλάτη σ’ αυτή την Θρησκεία και να στραφούν σε άλλη...

Το συγκεκριμένο «φιλοσοφικό/κοινωνιολογικό» ερώτημα απασχόλησε την ρωμαιοβυζαντινή κοινωνία κυρίως από το Διάταγμα του Μεδιολάνου, δηλ. από τον 4ο αι. μΧ...(313 μΧ)

Και υπήρξαν απαντήσεις τόσο υπερ της μιας όσο και της άλλης πλευράς...αν και στην πορεία κυριάρχησε ένα "Θεωρητικό Σχήμα" που εντέλει περιελάμβανε ταυτόχρονα (ναι, δηλαδή, αρκούντως αντιφατικά) και τις δύο απόψεις...

Ειδάλλως, η Πολιτεία (και η κοινωνία) θα είχαν πάρα πάρα πολλούς λόγους να στραφούν σε άλλες πιο φιλοπολεμικές θρησκείες....το ισλαμ ας πούμε...

Πάμε να δούμε λοιπόν όσο το δυνατόν πιο πολλές από τις πλευρές αυτού του θέματος...

Βρίσκουμε σχετικά στο http://falsefaith.blogspot.gr (ας μην διστάζουμε να ανατρέχουμε και σε "αντίθετες" σελίδες προκειμένου να χρησιμοποιήσουμε κάποια στοιχεία...ευκαιρία είναι άλλωστε να κριτικαριστεί και το σκεπτικό και οι πηγαίες παραθέσεις τους)....

"...Όλοι οι επιφανείς θεολόγοι της περιόδου πριν το 313 καταδίκασαν απερίφραστα κάθε συμμετοχή σε βίαιες πράξεις, ανάμεσά τους ο Ωριγένης, ο Αθηναγόρας, ο Τερτυλλιανός, ο Ιουστίνος, ο Ιππόλυτος και ο Μαξιμιλιανός. 

Ειδικότερα, ο Ωριγένης είπε:
«ήρθαμε, ακολουθώντας τις παραινέσεις του Ιησού, για να σπάσουμε τα σπαθιά και να κάνουμε τα ακόντια άροτρα... Δεν απειλούμε πια κανένα λαό και δεν μαθαίνουμε να πολεμάμε». 

Ο Αθηναγόρας διαβεβαιώνει ότι οι χριστιανοί: 
«δεν μισούν τους εχθρούς τους, αλλά τους αγαπούν και προσεύχονται γι' αυτούς... δεν ανταποδίδουν τα χτυπήματα ούτε αντιδικούν». 

Επίσης, τοποθετείται ακόμα και εναντίον της απλής παρακολούθησης δημοσίων εκτελέσεων: 
«δεν υπάρχει και τόσο μεγάλη διαφορά στο να παρακολουθεί κανείς μια εκτέλεση ή να την εκτελεί ο ίδιος, γι αυτό τέτοια θεάματα είναι απαγορευμένα».

Ο Τερτυλλιανός αποκηρύσσει εντελώς το στρατιωτικό επάγγελμα: 

«πώς μπορεί να κάνει κανείς πόλεμο ή να είναι στρατιώτης εν ειρήνη, χωρίς να φέρει το σπαθί που ο Κύριος καταδίκασε;... αφόπλισε τον Πέτρο και με αυτό τον τρόπο αφαίρεσε το όπλο από κάθε στρατιώτη». 

Ο Ιουστίνος προχωράει ακόμα περισσότερο: 

«ένας αυτοκράτορας δεν μπορεί να είναι χριστιανός, ενώ ένας χριστιανός δεν μπορεί να είναι ποτέ αυτοκράτορας». 

Ο άγιος Ιππόλυτος στο έργο του αποστολική παράδοση είναι παραπάνω από σαφής: 

«Ένας στρατιώτης, που εκτίει τη στρατιωτική του θητεία σε ένα διοικητή, δεν πρέπει να εκτελεί θανατικές καταδίκες... όποιος θέλει να βαπτιστεί χριστιανός και χρησιμοποιεί το σπαθί ή φοράει την πορφύρα πρέπει να παραιτείται ή να τον καθαιρούν από το αξίωμά του». 

Τέλος, ο Μαξιμιλιανός αρνείται να κάνει τη στρατιωτική του θητεία: 

«Δεν θα υπηρετήσω τον κόσμο αλλά το Θεό μου ως στρατιώτης». 

Εκτελείται από τον ανθύπατο της μονάδας του και πιθανότατα αγιοποιείται. Για κακή του τύχη, τα χρόνια μετά από το διάταγμα των Μεδιολάνων οι αντιρρησίες συνείδησης διαγράφονται από τα εορτολόγια και τη θέση τους παίρνουν στρατιωτικοί άγιοι, όπως ο Δημήτριος και ο Γεώργιος.

Η σύνοδος της Αρελάτης, που ακολουθεί λίγα χρόνια αργότερα, αφορίζει όλους τους χριστιανούς που είχαν λιποτακτήσει, κάνοντας κυριολεκτικά στροφή 180 μοιρών... 

Ο Λακτάντιος, Πατέρας και ιστοριογράφος, είναι κλασικό παράδειγμα της μεταστροφής στην πολιτική της Εκκλησίας. 

Πριν το 313μ.Χ., για την ακρίβεια το... 312 γράφει: 

«η θρησκεία πρέπει να προστατευτεί με αυτοθυσία και όχι με δολοφονίες, με υπομονή και όχι με φρικαλεότητες... Εάν θέλετε να υπερασπιστείτε τη θρησκεία χύνοντας αίμα και βασανίζοντας, τότε δεν την προστατεύετε, αλλά την στιγματίζετε και την ατιμάζετε». 

Μετά την εύνοια που του παραχώρησε ο Κωνσταντίνος όμως, διορίζοντάς τον αυτοκρατορικό ιστοριογράφο μαζί με το διαβόητο Ευσέβιο, "άλλαξε". 

Στις πραγματείες του divinae institutiones, που εκδίδονται το 314, υμνεί τον αυτοκράτορα και εγκωμιάζει τον πόλεμο για την πατρίδα, χαρακτηρίζοντάς τον «μια ιδιαίτερα επιτυχημένη υπηρεσία», ενώ βλέπει το Χριστιανισμό ως «αιματηρό αγώνα ανάμεσα στο καλό και το κακό». 

Άλλοι μεταγενέστεροι Πατέρες της Εκκλησίας ακολουθούν πανομοιότυπη πορεία. 

Ο Αμβρόσιος διδάσκει πως 
«η γενναιότητα στον πόλεμο αποτελεί δείγμα εντιμότητας και ανθρωπισμού, καθώς ο πολεμιστής προτιμά να πεθάνει παρά να υποδουλωθεί... προστατεύοντας την πατρίδα από τους βάρβαρους». 

Ο Αυγουστίνος επιβεβαιώνει πως 

«ο στρατιώτης είναι άνθρωπος θεάρεστος», ενώ ακόμα και ο φιλειρηνικός Ιωάννης ο Χρυσόστομος εξυμνεί την «αξιοθαύμαστη πράξη της αυτοθυσίας»..."

Ο ίδιος Ι. Χρυσόστομος που έγραφε αλλού - και μάλλον νωρίτερα:
"Αν δε πόλεμον εγείρωμεν, ο της ειρήνης Θεός ουκ έσται μεθ' ημών...Ουκ έστιν ο Θεός, πολέμου και μάχης θεός. Ουκούν κατάλυσον και τον πόλεμον και την μάχην, και την προς αυτόν, και την προς τον πλησίον· ειρηνικός έσο προς πάντας·"
[ Ι. Χρυσόστομος, PG 62,286 ]

και αλλού:

"Ουδέν γάρ ούτως όπλον ισχυρόν τω διαβόλω, ως μάχη και έχθρα και πόλεμος. Ειρηνικήν την παρούσαν ημέραν, και πάσας τας ημέρας της ζωής υμών αιτήσασθε."
[ Ι. Χρυσόστομος, PG 61,404 ]

και αλλού:

"ως εποίησεν ειρήνην προς υμάς ο Θεός, ούτω και υμείς ποιείτε"
[ Ι. Χρυσόστομος, PG 62,354 ]
Πιο κάτω, σε απαντητικό σχόλιο αναγνώστη της παραπάνω ιστοσελίδας, αναφέρεται σχετικά:

"...Η ζωή της Εκκλησίας σε πολύ μεγάλο βαθμό ορίζεται από τους ιερούς της κανόνες. "Ιεροί Κανόνες" είναι οι διατάξεις που έχουν αναγνωριστεί και επικυρωθεί από Οικουμενική Σύνοδο ως αλάθητες, τουλάχιστον ως προς το πνεύμα τους. 

Οι κανόνες που εξέδωσε η Σύνοδος της Αρελάτης, ουδέποτε επικυρώθηκαν από Οικ. Σύνοδο. Αν και η σύνοδος αυτή πραγματοποιήθηκε το 314 μ.Χ., όπως και η σύνοδος της Άγκυρας ή η Σύνοδος της Νεοκαισαρείας, εντούτοις, η Πενθέκτη Οικ. Σύνοδος επικύρωσε τους κανόνες των δύο τελευταίων, ΔΕΝ ΕΠΙΚΥΡΩΣΕ όμως τους κανόνες της Αρελάτης.
Άρα, δεν αποτελεί για τους ορθοδόξους κανενός είδους αλάθητη ή υποχρεωτική διδασκαλία.

Εκτός όμως αυτού, τι λέει η Σύνοδος της Αρελάτης επί του ζητήματος και μάλιστα στον 3ο κανόνα της; Λέει πουθενά σκοτώστε γιατί αυτό επιβάλλει ο χριστιανισμός; Ασφαλώς όχι. 

Ο 3ος κανόνας λέει:

"Εκείνοι, οι οποίοι απορρίπτουν τα όπλα, σε καιρό ειρήνης, πρέπει να αφορίζονται"..."

Εν προκειμένω, λοιπόν, γίνεται βεβαίως ξεκάθαρο πως ως το «Κεφάλι στον Ουρανό» λογίζεται η «θρησκευτική πορεία» (ψυχικά, πνευματικά, καρδιακά, συμπεριφορικά) και ως «τα πόδια στη γη» θεωρείται πως είναι η «ανάγκη της βίαιης/πολεμικής/αιματηρής εμπλοκής» για την (υλική) υπεράσπιση (υλικών και μη) στοιχείων της κοινωνικής βιωτής...

Θα μπορούσε βεβαίως να πει κανείς πως η Χριστιανική Βίωση των πραγμάτων έχει άπειρες (ας τις πούμε έτσι αυθαίρετα) βαθμίδες ή καλύτερα «συνδυασμούς καλών και κακών στοιχείων» μέσα στο κάθε άτομο στην πορεία προς τον «αγιασμό και τη Θέωση», οπότε κάποια απ’ αυτές (έστω και η υποτυπώδης κατώτερη) θα ταιριάζει (τροπον τινά και τυπικά) με αυτό το «διττό περιβάλλον»...
...πολλώ δε μάλλον, που, εκ των πραγμάτων και όσο εισδύει κανείς στο πολεμικό ψυχοπνευματικό νεφέλωμα αντιλήψεων, συναισθήσεων και αντιδράσεων αναβιώνει μέσα του ένα αρχέγονο στάτους αντίληψης περί Θείου που επιεικώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί – στην καλύτερη περίπτωση (όπου δεν διαρρυγνύει τις πολιτιστικές ουμανιστικές κατακτήσεις) – ως «δαιμονικό υπόστρωμα με εκλάμψεις σπερματικού Θείου Λόγου»...

...παρ’ ότι, οι «μετέχοντες αυτής της κατάστασης» ποτέ δεν δέχτηκαν την «δαιμονική φύση» της και μάχονταν να «πείσουν» για το ξεκάθαρα «φιλόθεο» των αντιλήψεων και των δράσεών τους...

πχ Ο Ιβάν ο τρομερός - απόγονος των Παλαιολόγων - πρώτα βασάνιζε και σκότωνε και μετά ζητούσε με δάκρυα συγχώρεση από το Θεό...

Το θέμα όμως θα έρχεται και θα ξανάρχεται αμείλικτο ενώπιόν μας καθ’ όλη την διάρκεια του δοκιμίου μας:

Μπορείς άραγε να είσαι με το ένα χέρι στην «ησυχαστική μετάνοια και προσευχή» και με το άλλο να κρατάς το σπαθί και να κομματιάζεις ανθρώπους; 

Όσο δίκαιος κι αν είναι ο πολεμικός σου αγώνας...

Κάποιοι θα θυμίσουν εδώ το ότι πολλές είναι οι Λατρείες/θρησκείες που επέτρεψαν αυτή τη συνύπαρξη, τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα...

Εξ’ ου και είναι ένας από τους κυριότερους λόγους που κάποιος σήμερα επιλέγει μια τέτοια λατρεία/θρησκεία αντί του Χριστιανισμού (πχ το Ισλάμ...ή τις «αρχαίες πολυθεϊστικές ή/και ανιμιστικές ή/και σαμανιστικές λατρείες»...και όχι μόνον...αλλά και τον Βουδισμό και τον Ινδουϊσμό...και την Αζατρού στο Βορρά, αλλά θα τα δούμε με πιο πολλές λεπτομέρειες πιο κάτω)...

Εν κατακλείδι, το ερώτημα που εναγωνίως θα προσπαθεί να βρει απάντηση στο παρόν θέμα, μέσα από τις ακατάπαυστες συγκρούσεις αντίπαλων θέσεων θα αφορά κυρίως την περίπτωση των «δύο άκρων»....

Ας πούμε με μια «κάποια επιτηδευμένη υπερβολή» πως, όταν κάποιος αρχίσει να εμβαθύνει στον Χριστιανισμό (Θεία Μελέτη, Μετάνοια, Μυστηριακή Μέθεξη, Θεία Κοινωνία, Εξομολόγηση, Προσευχή, κλπ) αναπόφευκτα – μεταξύ πολλών άλλων – θα του συμβούν δύο πράγματα...

Το πρώτο είναι η με μαθηματική ακρίβεια κλιμακωτή/εξελικτική όλο και βαθύτερη επαφή του με τον κόσμο της Φιλοκαλίας, του Ησυχασμού και της Ασκητικής...

...εντρυφώντας σ’ αυτά θα επηρεαστεί βαθύτατα και καθοριστικά...άσχετα αν ώρες ώρες – έρμαιο σκοτεινών λογισμών – αν και θα λοξεύει προς δαιμονικά μονοπάτια, αυτός θα εξακολουθεί να πιστεύει πως ανηφορίζει σταθερά ακόμη στις «ένθεες κλίμακες»....κι αυτό στα «αναμενόμενα αγκάθια» υπάγεται...

Ο Πνευματικός του θα τον «επαναφέρει» ξανά και ξανά και ξανά θα πει κανείς...

Πλην όμως, με το που θα πατήσει το πόδι του σ’ αυτά τα «πεδία» θ’ αρχίσουν μέσα του να αναμετρώνται οι «δυό λύκοι»...

Ο Λευκός και ο Μαύρος...
Ιδίως αν είναι «πολεμική φύση» και ταυτόχρονα «πολιτικό ον»...
Αυτόν τον συγκεκριμένο άνθρωπο της «Φωτιάς», (εφόσον αυτόν μελετάμε στο παρόν κείμενο) τον περιμένει ένα απίστευτο μαρτύριο...

Γιατί ειδικά αυτόν;

Γιατί, άλλο είναι να είσαι φύσει πράος χαρακτήρας και να αφεθείς ψυχή τε και σώματι σ’ αυτό το Θεϊκό κύμα που θα ορθωθεί μπροστά σου και μέσα σου και άλλο να ανήκεις σε κάποιες αρχαίες πολεμικές persones όπου το «θυμώδες», το «οργίλο», το βίαιο/πολεμικό στοιχείο μέσα στον άνθρωπο είναι τόσο μα τόσο ισχυρό που η «σθεναρή, λυσσαλέα αντίστασή του» ενάντια στην «Θεϊκή εσωτερική πλημμύρα» θεωρείται δεδομένη...

...και η αντίσταση σ’ αυτό το «Θεϊκό κύμα» που έρχεται να «ατονήσει», να «αμβλύνει» τις πολεμικές φλόγες είναι κάτι που φέρνει εσωτερική πάλη ανείπωτης έντασης και σκληρότητας...

...μια σκληρότητα που δεν περιγράφεται και που μπορούν να την κατανοήσουν μόνον όσοι/ες συνδυάζουν μέσα τους ταυτόχρονα (κι εξίσου φλογισμένες) «πολεμικές και ιεροπρεπείς ψυχές/προσωπικότητες» ...

....και που αναπόφευκτα βιώνουν την οδύνη αυτής της εσωτερικής διαρκούς πάλης...

...κι αυτές οι persones μπορούν να βρεθούν κυρίως (αν και όχι μόνον) στο χώρο των «πολεμιστών μιας φυλής»...

Θέλουν κάποιοι να τονιστεί πως μέρος αυτής της "πολεμικότητας/βιαιότητας/θυμώδες/οργίλο" της ψυχοπνευματικότητας/συμπεριφοράς" αυτών των ανθρώπων έχει "δαιμονική βάση"; 

Κανένα πρόβλημα...να ειπωθεί και να τονιστεί...δεν αλλάζει τίποτα στο θέμα...

...αυτή η ίδια η "δαιμονική βιαιότητα" είτε θα αφεθεί να τον οδηγήσει στην "πολεμική οδό"...

...είτε θα "αντιμετωπιστεί αλλιώς" στα πλαίσια της "Ησυχαστικής Απόσυρσης"...

Παραμένει λοιπόν ως έχει το "δίπολο"...

Το πιο δε γνωστό αντιπροσωπευτικό παράδειγμα ιστορικού προσώπου με τέτοια διαπάλη μέσα του ήταν ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Νικηφόρος Β΄ Φωκάς...

...κάποιοι θα πούνε ίσως και για τον Άγιο Μωϋσή τον Αιθίοπα, καθώς και για τους δύο Άγιους Βάρβαρους που αφού πέρασαν ως σφαγείς πολεμιστές από ποταμούς αίματος, φόνων και βίας, ήρθε μια στιγμή που το «Θεϊκό άγγιγμα» τους «μεταμόρφωσε» εν ριπή οφθαλμού...(θα τους δούμε παρακάτω πιο λεπτομερώς)

...κι αυτοί και πολλοί άλλοι ακόμη Άγιοι του Ξίφους, Άγιοι πρώην Στρατιωτικοί...πρώην Πολεμιστές...

...αυτό είναι κάτι διαφορετικό όμως...

...η βίαιη πολεμική φύση τους κυριάρχησε πάνω τους επί μακρόν – χωρίς να έχουν καμία μα ΚΑΜΙΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ «κλίση προς τα πράγματα του Θεού» - μέχρι που το Θεϊκό άγγιγμα απλά τους «άλλαξε απρόσμενα κι αιφνιδίως»...και κυρίως, χωρίς καμία δική τους προεργασία και προσπάθεια...

(άλλωστε, αυτό ακριβώς ερευνούμε εδώ...πως είναι δυνατόν να κάνεις "χριστιανική προεργασία μέσα σου" από παιδί επειδή έτυχε να είσαι γόνος χριστιανικής ευλαβούς οικογένειας και ταυτόχρονα το χέρι σου να κόβει αβέρτα λαιμούς με το σπαθί;)

...τους «πήρε» στην κυριολεξία στην «άλλη πλευρά»...τους ΆΡΠΑΞΕ...σε μια στιγμή...εν ριπή οφθαλμού...

...τους πλημμύρισε η Θεία Χάρη...συνεπώς, αγίασαν ακαριαία...και κατόπιν έδωσαν τις «ομολογιακές μαρτυρικές μάχες τους», όχι με τις ανθρώπινες δυνάμεις τους, αλλά οπλισμένοι με αυτές της Θείας Χάριτος...

(κάτι εντελώς διαφορετικό από την ταλαίπωρη προσπάθεια του φτωχού πεισματάρη ασκητή που σφίγγει τα δόντια και πιέζει τον εαυτό του και το σώμα του με τις φτωχές του ανθρώπινες δυνάμεις να μην κάνει "τα δικά του" αλλά να υπακούσει στο "Θεϊκό Θέλημα" μετά κόπων και βασάνων)

...αυτοί λοιπόν είναι η εξαίρεση...όπως ακριβώς συνέβη με τους Απόστολους, έτσι συνέβη και με αυτούς...

...τους «εδόθη η Θεία Χαρις»...δεν πολέμησαν για να την «κατακτήσουν» με προσωπικό (ανθρώπινο, ασκητικό) κόπο και οδύνη...βλέποντας πχ την Θεία Χάρη να έρχεται και να φεύγει αφήνοντας μετά τον «γλυκασμό της Ψυχής» ένα δυσαναπλήρωτο κενό οδύνης και θλίψης για χρόνια...όπως τόσοι και τόσοι γενναίοι και χαλκέντεροι ασκητές και Άγιοι Πατέρες βίωσαν ξανά και ξανά επί είκοσι αιώνες...χωρίς να λυγίσουν από τα εμπόδια...

...κι εξακολουθούν μέχρι σήμερα...

πχ στον Άγιο Αντώνιο τίποτα δεν χαρίστηκε...για να φτάσει στο τέλος να πει στον Χριστό όταν εντέλει του εμφανίστηκε: «...που ήσουν Κύριέ μου;»...

«...εδώ...δίπλα σου...»

«...και γιατί δεν εμφανίστηκες νωρίτερα;»

«...παρακολουθούσα τον αγώνα σου...αφού τα κατάφερε η Πίστη σου επί τόσα χρόνια, τώρα πια ήρθε η ώρα να σου εμφανιστώ και να σε στηρίξω...»

Καμία σχέση φυσικά αυτό το «πρότυπο ασκητικού (με τις ανθρώπινες δυνάμεις και επίμονη πίστη) αγώνος» με την «χαριστική απόδοση της Θείας Χάριτος» σε κάποιους "εκ Θεού ευνοηθέντες" ιδίως του "Πρώτου Καιρού"...

...ο κανόνας λοιπόν (του συγκεκριμένου προβλήματος) είναι η μεγάλη, πλατιά βάση της πυραμίδας που αποτελείται από ανθρώπους σημαδεμένους με το Πολεμικό Αρχέτυπο των οποίων η καρδιά και ο νους, όταν τους έχει αγγίξει «αρκούντως ισχυρά» (πλην όχι «καίρια» όπως τους παραπάνω) η «Θεία Χάρη» βρίσκονται σε μια αμείλικτη διαπάλη με τις αντίστοιχες «κοσμικές ανάγκες βίαιης αυτοσυντήρησης»...

...από την μια το «εκ Θεού Κάλεσμα»...κι από την άλλη η «ανάγκη για ασφάλεια των ανθρώπων» στην καθημερινή της μάχη...άλλοτε με το έγκλημα και άλλοτε με τον πόλεμο με άλλες ομάδες ανθρώπων ή κράτη...

...και δεν είναι πάντα απλή υπόθεση η «απόσυρση» από τα εγκόσμια και η αφιέρωση στα του Θεού...

Πόσοι και πόσοι Βυζαντινοί Στρατιωτικοί και πολιτικοί ηγέτες δεν βρέθηκαν μπροστά στο δίλημμα «Ασκητική Απόσυρση» ή «συμμετοχή στους κοσμικούς αγώνες του ξίφους»;

Ο κορυφαίος – όπως ήδη προείπαμε – ήταν ο εκ των Μεγίστων βυζαντινών αυτοκρατόρων, ο Νικηφόρος Β΄ Φωκάς, το πιο ταιριαστό παράδειγμα στο θέμα μας...

...από την μια επιθυμούσε να συνοδεύσει τον φίλο του (Άγιο) Αθανάσιο τον Αθωνίτη στον μοναχισμό (εξ’ ου και τον βοήθησε με πλείστους όσους πόρους στην θεμελίωση και σταθεροποίηση του μοναχισμού στο Άγιον Όρος και ως στρατηγός και ως αυτοκράτορας αργότερα) και από την άλλη τιτλοφορήθηκε ως ο «Λευκός Θάνατος των σαρακηνών» λόγω της μεγάλης του...«πολεμικής αποτελεσματικότητας» (sic! Για να μην χρειαστεί να πούμε "πιο ωμά" το...πόσες δεκάδες χιλιάδες νεκρούς ισλαμιστές απέφερε επιτυχώς η «πολεμικότητά» του) έναντι των ισλαμικών ορδών εισβολής της εποχής (περί το 960 μΧ).

Πριν γίνει αυτοκράτορας, ως στρατηγός, μεταξύ πολλών άλλων μαχών, απελευθέρωσε και την Κρήτη και Κύπρο.

Η «κλήση» του από τα «εγκόσμια» και δη τα πολεμικά και τα πολιτικά ήταν ισχυρότερη...οπότε και ανήλθε στο αυτοκρατορικό αξίωμα...τιμάται όμως και ως Άγιος στις 11 Δεκεμβρίου....γιατί άραγε;

«Τι είδε» άραγε η Εκκλησία στην Ψυχή, το Πνεύμα και την Δράση του Πολεμιστή και τον τίμησε και ως Άγιο;

Μήπως επειδή ως Κοσμικός Ηγέτης της πρόσφερε το πεδίο να γεννηθούν, να αναπτυχθούν και να καρποφορήσουν απρόσκοπτα οι Άγιοί της;

Λέγεται και για τον Ηράκλειο πως ένοιωθε μέσα του την «Ιερατική Κλήση/Κλίση»...επέλεξε όμως τα πεδία των μαχών, τον στρατό και κατόπιν τον αυτοκρατορικό θρόνο...

Ο Ηράκλειος εξαπέλυσε τον πρώτο Ιερό Πόλεμο της ιστορίας...αποκαλείται ο πρώτος Σταυροφόρος...με στοιχεία (πολεμικά και μη, θα τα δούμε κι αυτά πιο κάτω) από την Αγία Γραφή ανόρθωσε το ηθικό του ηττοπαθούς τσακισμένου βυζαντινού στρατού και τον μετέτρεψε σε πανίσχυρη φονική μηχανή κατά των Περσών για δέκα χρόνια...απελευθερώνοντας τις Χριστιανικές περιοχές...και επαναφέροντας από την Περσική πρωτεύουσα τον Ιερό Σταυρό του Χριστού.

Χάρη σ’ αυτούς τους δύο, με σχεδόν 3,5 αιώνες διαφορά, το Βυζάντιο ορθώθηκε και πάλι ισχυρό...για να μπορέσει ν’ αντέξει στα σκληρά χτυπήματα που το περίμεναν...

Εάν αυτοί οι δύο αυτοκράτορες έπαιρναν μια απόφαση ν’ «αποσυρθούν στον Μοναχισμό» (υπακούοντας στην «Μοναστική Κλήση») αντί να γίνουν Αυτοκράτορες/στρατηλάτες, τίποτα δεν θα ήταν σήμερα όπως το ξέρουμε...ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Μεσόγειο, ούτε στα Βαλκάνια, ούτε στην Ευρώπη, ούτε πουθενά στον κόσμο....

Τα πάντα στον πλανήτη θα ήταν ισλαμικά χαλιφάτα ουνοτούρκικων, αραβικών και αφρικανικών ορδών...

Προφανέστατα, ούτε η ίδια η Ορθοδοξία δεν θα είχε μείνει «αλώβητη»...

Άραγε λοιπόν, η απόφαση αυτοκρατόρων σαν τον Νικηφόρο Φωκά και τον Ηράκλειο να «σκοτώσουν» και μάλιστα μυριάδες στις μάχες που ακολούθησαν, ήταν «ανίερη»;

Ή μήπως πρόσφερε το έδαφος που ήταν απαραίτητο για την απρόσκοπτη καρποφορία του Ησυχασμού;

Καθώς, μπορεί ο Μοναχισμός να ξεκίνησε από τον 4ο αιώνα, αλλά τους Ησυχαστικούς καρπούς του έδωσε ώριμους και ταξινομημένους/καταγεγραμμένους τον 7ο αιώνα στη Μονή του Σινά...

...τα χρόνια που ο Ηράκλειος πολεμούσε τους Πέρσες, ο Άγιος Ιωάννης συνέγραφε "ανενόχλητος" την Κλίμακά του...

Εάν ο Ηράκλειος δεν είχε εισβάλλει στην Περσική πρωτεύουσα και δεν είχε υποχρεώσει σε ταπεινωτική απόλυτη συνθηκολόγηση τον νέο Πέρση αυτοκράτορα, οι περσικές στρατιωτικές δυνάμεις που είχαν ισοπεδώσει κάθε τι χριστιανικό στην Μέση Ανατολή θα είχαν κάνει το ίδιο και στην Μονή του Σινά...

Και δεν θα υπήρχε ούτε Άγιος Ιωάννης, ούτε πολύ περισσότερο το Μέγιστο Πόνημά του, η Κλίμακα...

Κι όσο για τον Νικηφόρο Φωκά, η ίδρυση της ασφαλούς Μοναστικής κοινότητας του Αγίου Όρους ήταν αυτό ακριβώς που χρειάζονταν ο Μοναχισμός και ο Ησυχασμός για να στεριώσουν και να συνεχίσουν να καρποφορούν μετά την (ισλαμική) βίαιη καταστροφή των μοναστικών κοινοτήτων της Αιγύπτου και της Μέσης Ανατολής πρώτα από τους Πέρσες και κατόπιν από τους ισλαμιστές δαιμονολάτρες....

...εντέλει, οι φονικές καταστροφές που προκάλεσαν στους εχθρούς της αυτοκρατορίας και της Ορθοδοξίας ο καθένας στον καιρό του αυτοί οι ικανοί Στρατηγοί - Αυτοκράτορες ήταν ακριβώς αυτό που απαιτούνταν εκείνες τις κρίσιμες ιστορικές στιγμές...

...το φράγμα-ανάσχεσης των ασταμάτητων κυμάτων εισβολής των περσο/αραβο/ϊσλαμικών δυνάμεων στην βυζαντινή επικράτεια...

Έδωσαν Αίμα οι Βυζαντινοί, αρχηγευόντων των Θεοστάλτων εκείνων ικανών Αυτοκρατόρων...και έλαβαν Πνεύμα...
Ο Ησυχασμός της Ορθοδοξίας, που καρποφόρησε χάρη στην «θερμοκοιτίδα ασφαλείας» που έπλεξαν γύρω από τις Μοναστικές κοινότητες Βυζαντινοί αυτοκράτορες σαν τους παραπάνω, είναι το ανώτατο Θείο Δώρο που έχει δοθεί στον άνθρωπο...

Είναι η ανώτερη βαθμίδα ψυχοπνευματικής (καθαγιαστικής) εξέλιξης του ανθρώπου...
Έχει όμως κάποιες «παραδοχές»...

Από την στιγμή που θα εισέλθεις σ’ αυτά τα «πεδία» ξέχνα τους «τρόπους των ανθρώπων»...κι εννοεί τους «κοσμικούς»...μεταξύ των οποίων ξέχνα και την οποιαδήποτε «Πολεμική επιλογή»...
Κι αυτό είναι αναπόφευκτο...σεβαστό και κατανοητό...

Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς...

Έστω κι αν τόσες και τόσες θρησκείες το «ενέταξαν» κι αυτό στις «αποδεκτές δραστηριότητες» του Πιστού...

Όλες οι Αρχαίες Λατρείες...όπως ήδη προείπαμε...

Μαζί και σημερινές...ο Ιουδαϊσμός, ο Βουδισμός...ο Ινδουϊσμός...το Ισλάμ...

Ακόμη και Ομολογίες του ευρύτερου Χριστιανισμού...

Όπως ο Ρωμαιοκαθολικισμός με τα μεσαιωνικά Πολεμικά Τάγματά του (πχ Ναΐτες, Ιωαννίτες Ιππότες, κλπ)

Να λάβουμε υπ’ όψιν σ’ αυτό το σημείο το εξής:

Είναι τόσο έντονη και τόσο μαζικά εκτεταμένη αυτή η αίσθηση - η αναζήτηση μιας «φιλικής προς τον Πόλεμο» Θρησκείας – που ευθύνεται στο μέγιστο βαθμό για την γιγάντωση «Πολεμικών θρησκειών».

...όπως στο Νότο (και όχι μόνον) συμβαίνει με το Ισλάμ...

...και στον παγωμένο Βορρά παρατηρείται μια ταυτόχρονη ισχυρή ανάπτυξη της Παλαιάς (φιλοπολεμικής) λατρείας του Οντινισμού/Βοντανισμού/Αζατρού καθώς και της κατ’ εξοχήν αιματηρής (σκοτεινής) λατρείας, του Σατανισμού (4 στους 10 Νορβηγούς δηλώνουν Σατανιστές http://perivolipanagias.blogspot.gr/2016/05/4-10.html )...

...και να μην ξεχνάμε την...κορυφαία «Πολεμική (νεο)θρησκεία», αυτή των «Ιπποτών Τζεντάϊ»...

...η οποία, αν σε μερικούς φαντάζει «αστεία και γραφική» καλό θα είναι να λάβουν υπ’ όψιν τους πως μετράει άνω των 500,000 «πιστών» μόνο στην Αγγλία... http://oode.info/oode/anatolikes/nea_epoxi/jentaismos_1.htm και http://terrapapers.com/?p=35281

Και πως η Νέα Εποχή έχει «ειδικευθεί» στην ταχεία ίδρυση και αλληλοδικτύωση θρησκευτικών λατρευτικών αποκρυφιστικών (και λοιπών) «συσσωματώσεων» που στην μετώπη τους μπορεί να φιγουράρουν ως «Φιλοσοφικά Κέντρα» αλλά στα «υπόγειά τους» φιλοξενούν «λατρευτικούς βωμούς» και..."μυστικές πολεμικές ομάδες"...που όμως "ομνύουν" στις εν λόγω (ξενόδουλες πάντα) ομάδες και ΌΧΙ στην χώρα τους...(κατά τ' άλλα, είναι απόλυτα ειρηνικές οι νεοεποχίτικες αντιχριστιανικές ομάδες)...

Εν κατακλείδι, το κείμενο αυτό (και τα υπόλοιπα που θ' ακολουθήσουν σ' αυτή την σειρά/θεματολογία) αναζητεί το αν μπορεί να ταιριάξει η «Πάλλουσα στους αρχέτυπους Πολεμικούς Ρυθμούς Ψυχή του Πολεμιστή» με τους ρυθμούς του «Αληθινού, βαθέος Ησυχαστικού Ορθόδοξου Χριστιανισμού»...

(ναι, ναι, ξέρω...αυτά τα δύο είναι «από φύσεως αταίριαστα»...το είπα κι εγώ ξανά και ξανά πιο πάνω...οι Βυζαντινοί μας αυτοκράτορες όμως ήξεραν από την πρώτη στιγμή πως, εάν δεν βρεθεί τρόπος να «συνταιριάξουν κάπως» αυτά τα δυό, τότε θα υπήρχε Μέγας Κίνδυνος για την εδαφική ακεραιότητα της αυτοκρατορίας...όταν θα βλέπετε λοιπόν ξανά και ξανά αυτό το «παράδοξο ερώτημα» να μην αφήνετε τις περί «θεολογικού πολιτικά ορθού» ενστάσεις σας να σας συνεγείρουν)...

Αυτό λοιπόν το «παράδοξο» θα επιχειρήσουμε να το δούμε σε όσο το δυνατόν περισσότερες εκφάνσεις του...κάποιες δε απ' αυτές, εξόχως ενοχλητικές...μια και διαταράσσουν "ιστορικοθρησκευτικά ανέγγιχτα ταμπού"...

Γιώργος Ανεστόπουλος

σχετικά:

Ο Χριστιανός μπορεί να είναι άραγε ταυτόχρονα και Πολεμιστής; (Μέρος 1ο)


Γέροντας Παΐσιος: Άγιος-Ησυχαστής μα και Πατριώτης

 

aegeanhawk.blogspot