Κίνδυνος γενικευμένης «σύρραξης» στο παγκόσμιο εμπόριο

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Αν δεν είχε τόσο σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία, είναι σίγουρο ότι τα επεισόδια του εμπορικού πολέμου θα ήταν απολαυστικά. Ο ηγέτης των ΗΠΑ κατηγορεί την Κίνα ότι «κλέβει» τους υπόλοιπους «παίκτες» του παγκόσμιου εμπορίου μην τηρώντας τους κανόνες, ενώ ο ασιατικός γίγαντας διαμαρτύρεται για «bullying».
Όμως, όταν ο ηγέτης της μεγαλύτερης υπερδύναμης τα… βάζει με όλους και απειλεί σχεδόν καθημερινά με δασμούς, ενισχύοντας τον προστατευτισμό σε παγκόσμιο επίπεδο, μάλλον τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Η αλήθεια είναι ότι ζούμε ιστορικές στιγμές…


Περιέργως, ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ κάνει «φασαρία», η παγκόσμια οικονομία εκτιμάται πως ανέκαμψε στο β’ τρίμηνο του έτους καθώς και οι 4 μεγαλύτερες ανεπτυγμένες οικονομίες εμφάνισαν βελτίωση. Το επιχειρηματικό κλίμα στις ΗΠΑ ενδυναμώθηκε, οι δείκτες παραγωγής και οικονομικής δραστηριότητας πήραν την ανιούσα, το ίδιο και οι καταναλωτικές δαπάνες στις ΗΠΑ. Βελτίωση σημειώθηκε ακόμη στις αγορές εργασίας και στον πληθωρισμό.
Οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα είναι κρίσιμοι. Διότι μπορεί μέχρι στιγμής η παγκόσμια οικονομία δεν έχει επηρεαστεί όσον αφορά τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας ωστόσο αναλυτές προειδοποιούν πως αν συνεχιστεί το συγκεκριμένο μοτίβο με εκατέρωθεν δασμούς και αυτή η ρητορική που επιδεινώνει το επενδυτικό κλίμα, τότε πολύ σύντομα θα γίνουν αισθητές οι επιδράσεις του «πολέμου».
Το πόσο βαθιές θα είναι οι πληγές για την παγκόσμια οικονομία θα εξαρτηθεί από το πόσο μακριά θα φτάσουν τα αντίπαλα στρατόπεδα με τους δασμούς. Αν μείνουμε σε 1-2 γύρους επιβολής δασμών, τότε οι αναλυτές είναι αισιόδοξοι.
Αν, ωστόσο, ο πόλεμος γενικευτεί και οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς 10% σε όλες τις χώρες και υπάρξουν «αντίποινα», η παγκόσμια ανάπτυξη θα χτυπηθεί έως και κατά 0,8% έως το 2020, σύμφωνα με αναλυτές του Bloomberg.
Αν κάποιος είναι χαμένος μέχρι στιγμής είναι ίσως η Κίνα, ωστόσο είναι πολύ νωρίς για να βγει ο νικητής ενός πολέμου που μόλις ξεκίνησε. Με κεντρικό «ενορχηστρωτή» τον Ντόναλντ Τραμπ ο εμπορικός πόλεμος λαμβάνει «διαστημικές» διαστάσεις. Οι Ευρωπαίοι και οι Κινέζοι απαντούν στους δασμούς που επιβάλλει ο Αμερικανός πρόεδρος και μάλιστα η Κίνα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την κατάσταση και να συμμαχήσει με τους Ευρωπαίους.
Χθες, η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε την επιβολή δασμών ύψους 34 δισ. δολαρίων σε κινεζικά προϊόντα και η Κίνα απάντησε άμεσα με δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα. Όπως έγινε, δηλαδή, και με την Ευρώπη. Ο Τραμπ έχει απειλήσει ότι οι δασμοί σε κινεζικά προϊόντα θα φτάσουν τα 500 δισ. δολάρια

Κάπως έτσι, οι αντίπαλοι προετοιμάζονται για τη μεγάλη μάχη, προσπαθώντας να φοβίσουν τον εχθρό. Όλοι ψάχνουν τον «κοινό εχθρό» ή τον σύμμαχο με τα πιο πολλά κοινά συμφέροντα, ωστόσο στην πραγματικότητα ο Τραμπ είναι αυτός που εξαπέλυσε τα πρώτα πυρά και είναι επίσης αυτός που μπορεί να σταματήσει τον πόλεμο. Έναν πόλεμο που είναι ξεκάθαρα εμπορικός και μετατρέπεται σε νομισματικό καθώς κάθε πλευρά προσπαθεί να αξιοποιήσει το οπλοστάσιο που διαθέτει.

Η Κίνα, για παράδειγμα, κατηγορείται ότι χειραγωγεί το γουάν για να αντισταθεί στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ. Επιπρόσθετα, σε μία στρατηγική κίνηση, οι Κινέζοι προσπαθούν να συμμαχήσουν με την Ευρώπη, θεωρώντας ότι έτσι θα αποκτήσουν πλεονέκτημα.
Για να την δελεάσουν τους Ευρωπαίους, ρίχνουν στο τραπέζι το μεγάλο τους όπλο. «Θα ανοίξουμε την κινεζική αγορά στις ευρωπαϊκές επενδύσεις», υπόσχονται οι Κινέζοι, γνωρίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι θέλουν πολύ να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που δίνει η πολυπληθέστερη αγορά στον κόσμο.
Μέχρι στιγμής, οι Ευρωπαίοι αντιστέκονται στις πιέσεις των Κινέζων καθώς πιστεύουν ότι δεν πρέπει να γενικευθεί ο εμπορικός πόλεμος και ότι ο Αμερικανός πρόεδρος κάποια στιγμή θα κάνει πίσω, με αποτέλεσμα να επανέλθει κάποιας μορφής ισορροπία στο σύστημα.
Στις 16-17 Ιουλίου οι Κινέζοι ευελπιστούν ότι θα έχουν μία δεύτερη ευκαιρία να θέσουν όλα τα εμπορικά ζητήματα και να πείσουν τους Ευρωπαίους να εκδώσουν ένα κοινό ανακοινωθέν που θα είναι ιδιαίτερα σκληρό για τον Τραμπ. Εντός... έδρας, στη Σινοευρωπαϊκή Σύνοδο που διεξάγεται στο Πεκίνο, οι Κινέζοι ετοιμάζουν κλιμάκιο με τους καλύτερους διαπραγματευτές που διαθέτουν για να αποσπάσουν το μεγάλο «ναι» των Ευρωπαίων.
Όμως, οι Ευρωπαίοι... τυχαίνει να συμφωνούν με τον Τραμπ στην πάγια θέση της Δύσης, ότι η Κίνα προσπαθεί με πολλούς τρόπους να χειραγωγήσει το εμπόριο και στην ουσία εξαπατά τους υπόλοιπους μεγάλους παίκτες, αποκτώντας συγκριτικό πλεονέκτημα στις παγκόσμιες αγορές. Με άλλα λόγια, οι Ευρωπαίοι συμφωνούν με τις ΗΠΑ αλλά δεν συμφωνούν με τις πρακτικές του Τραμπ.

Φωτογραφία: Shutterstock

liberal.gr