Κούρεμα καταθέσεων ή στυγνός εκβιασμός;

Παρά το ότι δεν είναι καθόλου θετική για την οικονομία μας ακόμη και η συζήτηση ενός τέτοιου ενδεχομένου, δεν φαίνεται να ενοχλούνται καθόλου αυτοί που την ξεκίνησαν – προφανώς επειδή κάπου θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα τους.

Ανάλυση

Επανέρχεται το θέμα των τραπεζών στην επικαιρότητα, με την έμμεση απειλή πως είτε (α) θα επιλυθεί με τη βοήθεια του κράτους (άρα των φορολογουμένων), με τον τρόπο που προτείνει η ΤτΕ ή το ΤΧΣ, είτε (β) θα «κουρευτούν» οι καταθέσεις – άρα με τη βοήθεια των αποταμιευτών. Παράλληλα βέβαια κινείται στο παρασκήνιο το θέμα του περιουσιολογίου – το οποίο θα μπορούσε να είναι η αφετηρία της ολοκληρωτικής ληστείας των Ελλήνων.

Παρά το ότι τώρα δεν είναι καθόλου θετική για την οικονομία μας ακόμη και η συζήτηση ενός τέτοιου ενδεχομένου, όπως το «κούρεμα» των καταθέσεων, δεν φαίνεται να ενοχλούνται καθόλου αυτοί που την ξεκίνησαν – προφανώς επειδή κάπου θα τους εξυπηρετεί, χωρίς όμως να μπορούμε να φαντασθούμε πού.

Από την άλλη πλευρά διακινείται ο μύθος, σύμφωνα με τον οποίο εάν διασωθούν οι τράπεζες, θα καταστεί εφικτός ο δανεισμός της πραγματικής οικονομίας, οπότε θα ακολουθήσει η ανάπτυξη – κάτι που ασφαλώς δεν ισχύει, αφενός μεν επειδή το μεγάλο πρόβλημα είναι οι υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που δεν λύνεται έτσι, αφετέρου λόγω του ότι η ανάπτυξη προϋποθέτει την ύπαρξη ζήτησης πριν το δανεισμό για επενδύσεις.

Οφείλουμε δε να σημειώσουμε εδώ πως χωρίς επενδύσεις, πόσο μάλλον με αποεπένδυση άνω των 100 δις € (=λιγότερες επενδύσεις από τις
αποσβέσεις) δεν αυξάνεται η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας, παρά το τρομακτικό «κούρεμα» των μισθών – οπότε η ανάπτυξη θα ακολουθήσει μόνο όταν αλλάξει ιδιοκτησιακό καθεστώς η χώρα μας. Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε σωστό να υπενθυμίσουμε τα εξής:

Έχοντας αναλύσει ήδη το τι έχει συμβεί με το κείμενο μας «Τραπεζική απάτη στην Ελλάδα;», αναφέραμε πως το τραπεζικό σύστημα της χώρας μας, το οποίο διασώθηκε από τους Πολίτες με τα περίπου 40 δις € που επιβάρυναν το δημόσιο χρέος (αφού προηγουμένως το κράτος χρεοκόπησε τις τράπεζες με το σωτήριο PSI), ενώ ταυτόχρονα αφελληνίσθηκε με το γνωστό ως «σκάνδαλο των σκανδάλων», υποχρεώθηκε να πουλήσει ένα μεγάλο μέρος των δανείων του σε ξένα κερδοσκοπικά κεφάλαια – στο 10% ή 20% της αξίας τους, με αποτέλεσμα να μειωθούν σε μεγάλο βαθμό τα ίδια κεφάλαια του.

Τα κεφάλαια αυτά (Hedge funds) πίεσαν την κυβέρνηση, μεταξύ άλλων μέσω του ΔΝΤ, να δρομολογήσει τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς – κάτι που διενεργείται μόνο στις χώρες που ισχύει το αγγλικό δίκαιο, το οποίο προστατεύει μόνο τους δανειστές. Σύμφωνα δε με τους «Θεσμούς» επείγει το θέμα, επειδή διαφορετικά δεν θα «καθαρίσει» η οικονομία, οπότε δεν θα αποκατασταθεί η τάξη στο προτεκτοράτο – με δυσμενή αποτελέσματα για τη χρηματοδότηση του.

Ορισμένοι τώρα απορούν γιατί δεν δίνεται στους «κόκκινους ιδιοκτήτες» των ακινήτων που κινδυνεύουν να τα χάσουν η δυνατότητα να τα εξαγοράσουν στο 10% ή 20% της τιμής τους, όπως τα κερδοσκοπικά κεφάλαια. Η απάντηση των δανειστών είναι εν προκειμένω το ότι, σε μία τέτοια περίπτωση θα είμαστε αντιμέτωποι με τον «ηθικό κίνδυνο» – σύμφωνα με τον οποίο κανένας δεν θα πλήρωνε τα χρέη του στο μέλλον, αναμένοντας ή/και απαιτώντας μία αντίστοιχη μείωση τους, ενώ οι συνεπείς οφειλέτες θα ένοιωθαν αδικημένοι.

Γιατί όμως δεν συντρέχει θέμα «ηθικού κινδύνου», όταν οι τράπεζες στηρίζονται από τα κράτη για να μη χρεοκοπήσουν, οπότε είναι λογικό να μην ενδιαφέρονται για τα «ετεροβαρή ρίσκα» (=άλλος παίρνει το ρίσκο και άλλος πληρώνει) που αναλαμβάνουν; Γιατί δεν νοιώθουν αδικημένοι οι συνεπείς οφειλέτες, όταν χαρίζονται στις τράπεζες τεράστια ποσά; Γιατί δεν διαμαρτύρονται οι φορολογούμενοι όταν τις διασώζουν, αναλαμβάνοντας να πληρώσουν τα χρέη τους;

Πόσο μάλλον όταν αμέσως μετά οι τράπεζες τους παίρνουν τα σπίτια τους, ενώ παραμένουν χρεωμένοι με το υπόλοιπο του δανείου, αφού αφαιρεθεί το ποσόν που εισπράχθηκε από τον πλειστηριασμό; Όταν παράλληλα δανείζουν τους ξένους για να υφαρπάξουν σε εξευτελιστικές τιμές τη δημόσια περιουσία τους, όπως η Alpha Bank τη Fraport και η ΕΤΕ την εξαγορά της ΔΕΣΦΑ;

Προφανώς επειδή αρκετοί δεν το κατανοούν, αφού οι οφειλές των τραπεζών επιβαρύνουν εν πρώτοις το δημόσιο χρέος – το οποίο ελάχιστοι συνειδητοποιούν πως αφορά τους ίδιους, ενώ το πληρώνουν με την αύξηση της φορολογίας, με τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, με τη δήμευση των περιουσιακών τους στοιχείων κοκ. Εάν δε αντιδράσουν και αρνηθούν, όπως οι Πολίτες της Ισλανδίας τότε οι δανειστές, μέσω των κυβερνήσεων, τους απειλούν με την απώλεια των καταθέσεων τους, καθώς επίσης με την ανεξέλεγκτη χρεοκοπία της χώρας τους – οπότε σκύβουν το κεφάλι και συμβιβάζονται.

Ισχύουν επομένως άλλα μέτρα και εντελώς άλλα σταθμά για τους εκάστοτε εκλεκτούς του «συστήματος», στους οποίους ασφαλώς ανήκουν οι τράπεζες – έχοντας το προνόμιο να μην συμπεριλαμβάνονται στους κανόνες του ηθικού κινδύνου, όπως όλοι οι άλλοι. Εκτός του ότι λοιπόν δημιουργούν χρήματα από το πουθενά, εισπράττοντας υπέρογκους τόκους από κεφάλαια που δεν διαθέτουν (ανάλυση), έχουν τη δυνατότητα να ιδιωτικοποιούν τα κέρδη τους, κοινωνικοποιώντας τις ενδεχόμενες ζημίες – οπότε να αναλαμβάνουν ασφαλή ρίσκα, με την έννοια πως εάν κάνουν λάθος, άλλος θα το πληρώσει.

Έχουν καταργήσει δε τον κανόνα, σύμφωνα με τον οποίο δεν είναι μόνο ο οφειλέτης υπεύθυνος για τα δάνεια του αλλά, επίσης, ο δανειστής – αφού είναι υποχρεωμένος (α) να εξετάζει την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη του πριν τον δανείσει και (β) να αναλαμβάνει ανάλογα ρίσκα.

Στην περίπτωση της Ελλάδας όμως, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των Πολιτών έχασαν μεγάλο μέρος των εισοδημάτων τους, έμειναν άνεργοι ή έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους όχι με δική τους υπαιτιότητα, αλλά (α) λόγω της υπερχρέωσης που προκλήθηκε κυρίως από την πολιτική διαφθορά και (β) εξαιτίας της κακοδιαχείρισης της κρίσης μετά το 2009, γιατί θα πρέπει να αναλάβουν μόνο οι Πολίτες την ευθύνη και όχι εξίσου οι τράπεζες; Προφανώς επειδή αυτές απλά θα έκλειναν, μεταφέροντας έτσι το πρόβλημα ξανά στους Πολίτες – χάνοντας μόνο τα κεφάλαια που είχαν επενδύσει.

Γιατί τώρα οι Πολίτες δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα, τουλάχιστον όχι στην Ελλάδα, με την έννοια πως θα έχαναν μεν τις δόσεις και το σπίτι τους, αλλά δεν θα έμεναν χρεωμένοι και δεν θα διακινδύνευαν τα υπόλοιπα περιουσιακά τους στοιχεία; Στις Η.Π.Α. πάντως έχουν αυτό το δικαίωμα, οπότε εάν βρεθούν σε δύσκολη θέση δίνουν τα κλειδιά στην τράπεζα και δεν επιβαρύνονται με χρέη – ενώ στην Ελλάδα, για παράδειγμα, εάν έχει πάρει κάποιος ένα δάνειο 200.000 €, έχει πληρώσει ήδη 50.000 € και η τράπεζα πλειστηριάσει το σπίτι του για 80.000 €, χάνει το σπίτι και τις δόσεις, παραμένοντας χρεωμένος με 70.000 €!

Πολλά γιατί, αλλά μία και μόνο απάντηση: ακόμη χειρότερα από τη ζούγκλα, ισχύει το δίκαιο του ισχυρότερου – τουλάχιστον όσο οι απλοί άνθρωποι δρουν ατομικά και όχι συλλογικά, δεν συνασπίζονται και δεν αντιδρούν, μη έχοντας γνώση της τεράστιας δύναμης τους, υπό αυτές όμως τις προϋποθέσεις. Όσο επιτρέπουν στα κόμματα να λειτουργούν ως παράσιτα – στο σύστημα να αγοράζει τις εκλογές, να ζει και να βασιλεύει.

Αυτός είναι άλλωστε ο βασικός λόγος που στον πλανήτη κυριαρχούν οι λίγοι αλλά οργανωμένοι – έχοντας απέναντι τους μία μάζα που σχεδόν ποτέ δεν οργανώνεται, εάν δεν χάσει τα πάντα και εάν δεν εξαθλιωθεί εντελώς. Οι ελίτ αυτές φροντίζουν ως εκ τούτου να μη συμβεί ποτέ κάτι τέτοιο, να υπάρχουν κάποια ψίχουλα στο τραπέζι και να διατηρείται ζωντανή η ουτοπική ελπίδα στο πλήθος – με εξαιρέσεις βέβαια, οι οποίες σηματοδοτούνται από αιματηρές επαναστάσεις.

Ολοκληρώνοντας, έχουμε την άποψη πως εάν πρέπει να διασωθούν για τέταρτη φορά από το κράτος οι τράπεζες, τότε οφείλουν να εθνικοποιηθούν – έτσι ώστε να εξυγιανθούν και να πουληθούν στη συνέχεια με κέρδος, όπως συνέβη στις Η.Π.Α. Με τον τρόπο αυτό η επιβάρυνση των φορολογουμένων θα ήταν παροδική, αφού στη συνέχεια θα επιστρεφόταν – μαζί με κάποια από τα τεράστια ποσά που χάθηκαν στις προηγούμενες κεφαλαιοποιήσεις.

Διαφορετικά οι σημερινοί ιδιοκτήτες τους (οι παλαιοί καταστράφηκαν ολοσχερώς, εικόνα), οι οποίοι με ένα ποσόν της τάξης των 6-7 δις € αγόρασαν περιουσιακά στοιχεία ύψους πάνω από 300 δις €, ενώ τους προσφέρθηκαν επί πλέον 17 δις € σε αναβαλλόμενους φόρους, θα πίνουν ξανά στην υγεία των κορόιδων – κάτι που δεν πρέπει να τους επιτραπεί. Ας μην ξεχνάμε δε πως οι ισπανικές τράπεζες διασώθηκαν απ’ ευθείας από την ΕΚΤ – ενώ στους Ιρλανδούς δόθηκε η δυνατότητα εκτύπωσης χρημάτων, για να κάνουν κάτι ανάλογο.

analyst.gr