Ο γερμανικός οικονομικός εθνικισμός

 
Ο κύριος πυλώνας της σκέψης για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τον Β' Π.Π. ήταν η πλήρης παύση των αιματηρών συγκρούσεων στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Δύο πόλεμοι μέσα σε μισό αιώνα ήταν πολλοί, και ιδιαιτέρως καταστροφικοί. Η μοναδική πλέον εναλλακτική λύση για την ασφάλεια, την ευημερία και την αποφυγή των εχθροπραξιών ήταν η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης όπως είχε αναφέρει ο Ουίνστον Τσόρτσιλ το 1946. Η αρχή έγινε το 1950 με την ΕΚΑΧ, την ένωση του Άνθρακα και Χάλυβα, για τον έλεγχο των κύριων πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην πολεμική βιομηχανία. Η χώρα που προκάλεσε τους δύο πολέμους έπρεπε να ελεγχθεί.
Μισό και πλέον αιώνα μετά η ίδια χώρα, η Γερμανία, έχει αναλάβει τις τύχες λειτουργίας της Ε.Ε., ως ηγέτιδα δύναμη πλέον. Ωστόσο το να συγκρίνει κάποιος τη Γερμανία που δημιούργησε τους δύο αιματηρούς πολέμους με τη σύγχρονη ακμάζουσα και ηγέτιδα Γερμανία, παρά τα λάθη της, πέρα από άδικο, αποτελεί φθηνό λαϊκισμό και φανερή έλλειψη ιστορικής ανάγνωσης.

Το τελευταίο διάστημα διεξάγεται έντονα ένας διάλογος, σε όρους πολιτικής επιστήμης, για το αν η σύγχρονη Γερμανία αποτελεί ηγεμονική δύναμη στην Ευρώπη. Συχνά ο έντυπος και ηλεκτρονικός τύπος, που λαμβάνει μέρος στο διάλογο, τόσο στη χώρα μας όσο και στις λοιπές ευρωπαϊκές, πλην Γερμανίας και δορυφόρων, εκλαϊκεύοντας, παρουσιάζουν τη Γερμανία, και δη τον κ. Σόιμπλε και την κ. Μέρκελ, ως ηγεμόνες και δυνάστες της Ευρωπαϊκής ηπείρου και περισσότερο του Ευρωπαϊκού Νότου. Ωστόσο σε όρους Ευρωπαϊκής Πολιτική Οικονομίας η δομή που έχει λάβει η Ε.Ε., από το 1950 ακόμα, και με το υπάρχον θεσμικό path dependence αποκλείεται ένα κράτος μέλος να λάβει ηγεμονικό ρόλο. Οποιαδήποτε τέτοιου είδους προσπάθεια σκοντάφτει στο ενωσιακό θεσμικό πλαίσιο και τον τρόπο με τον οποίο έχει δομηθεί η Ε.Ε.. Αυτό όμως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να αποτελεί διακαή πόθο της γερμανικής πολιτικής ελίτ, ή μέρους αυτής, να καταστεί δηλαδή ηγεμόνας της Ευρώπης.
Υπό μια στείρα οικονομιστική έννοια, η ηγεμονία σήμερα έχει ξεφύγει από την υλιστική μορφή της φεουδαρχίας και έχει περάσει στη σφαίρα της οικονομικής εξουσίας. Κάποιος πολύ εύκολα, θα μπορούσε να αναφέρει ότι αυτό ακριβώς κάνει η Γερμανία στην Ευρώπη. Η σύγχρονη όμως έννοια της ηγεμονίας η οποία καθορίστηκε μετά τον Β΄ Π.Π., έχοντας ως παράδειγμα μελέτης τις Η.Π.Α, κάνει λόγο για την πρωτοκαθεδρία ενός κράτους το οποίο ικανοποιεί τα εξής κυρίαρχα κριτήρια. Το πρώτο εξ αυτών είναι η οικονομική εξάρτηση, το δεύτερο η πολιτική εξάρτηση και το τρίτο η στρατιωτική επεμβατική δυνατότητα. Ενώ η Γκραμσιανή σκέψη περί ηγεμονίας αναφέρεται κυρίως στην πολιτική και την πολιτισμική εξάρτηση.
Στην προκειμένη περίπτωση, η οικονομική εξάρτηση αρχικά είναι αλληλένδετη και αλληλοσυμπληρούμενη μεταξύ της Γερμανίας και των λοιπών χωρών της Ε.Ε., με την πλάστιγγα να γέρνει περισσότερο προς την εξάρτηση της Γερμανίας από τις Ευρωπαϊκές χώρες. Ο λόγος; Η ευημερία της και τα υπέρογκα πλεονάσματα της απορρέουν από την κατανάλωση και τα ελλείμματα των λοιπών χωρών της ένωσης. Όσον αφορά τα υπόλοιπα κριτήρια, επ' ουδενί δεν αφορούν τη Γερμανία. Για το λόγο αυτό, ο όρος που χαρακτηρίζει περισσότερο τη Γερμανία σε σχέση με τους λοιπούς Ευρωπαίους εταίρους είναι η ηγέτιδα δύναμη της Ευρώπης.

Κατ' επέκταση, ως ηγέτιδα δύναμη είναι αυτή που κατά κύριο λόγο πρωτοστατεί στη χάραξη της πορείας της Ένωσης. Είναι πανθομολογούμενο ότι η αποστειρωμένη και μονοδιάστατη πολιτική της λιτότητας που απορρέει από το Δόγμα της Φρανκφούρτης (Χαζάκης Κ.) για τη σταθερότητα των τιμών, και η σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία είναι γερμανικής εμπνεύσεως. Η ηγετική αυτή στάση και η δογματική ακολουθία των ανωτέρω πολιτικών, ικανοποιώντας ίδιον συμφέρον, απορρέει από τον «βουβό»(Χατζηιωσήφ Χ.) γερμανικό οικονομικό εθνικισμό.
Ένας γερμανικός οικονομικός εθνικισμός, ο οποίος με γνώμονα τη γερμανική αλαζονεία, της καλοκουρδισμένης γερμανικής μηχανής έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο πλεόνασμα στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (8,7% του ΑΕΠ, 2016) που ως Γαργαντούας απομυζεί τους λοιπούς εταίρους και περισσότερο τους αποβιομηχανοποιημένους νότιους.
Σε αυτό έχει συμβάλει κατά κόρον ο γερμανικός οικονομικός εθνικισμός, καθώς, αποτέλεσε το νερό στον μύλο του Ευρωπαϊκού Παράδοξου. Αντί η πορεία της Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωσης μέχρι σήμερα να δημιουργήσει και να θεμελιώσει συνέργειες, ενέτεινε ανταγωνισμούς στο οικονομικό πεδίο με αποτέλεσμα την εφαρμογή του νόμου της ζούγκλας, ο δυνατός να τρώει τον αδύνατο. Το πρόσφατο σκάνδαλο της Volkswagen χωρίς ιδιαίτερες συνέπειες, και η άλωση της Ιταλικής βιομηχανίας από ομίλους του εξωτερικού είναι τα χαρακτηριστικότερα ίσως παραδείγματα ανταγωνισμού και επικράτησης του ισχυρού εντός της Ένωσης. Στο σημείο αυτό θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μη σημειωθούν οι τεράστιες ευθύνες και των νοτίων χωρών με τις αλόγιστες σπατάλες και δη της ελληνικής πολιτικής, ελίτ τουλάχιστον τα τελευταία σαράντα χρόνια.
Ο Γερμανός κοινωνιολόγος Ούλριχ Μπεκ, ορμώμενος από τη συμπεριφορά της πολιτικής ελίτ της χώρας του, κατακεραυνώνει την κ. Μέρκελ χαρακτηρίζοντάς τη, ως «Μερκιαβέλι», η οποία μέσω του υφέρποντος γερμανικού οικονομικού εθνικισμού, οδηγεί την Ευρώπη. Η ηθική που επιβάλει, εμπνεόμενη από τον Προτεσταντισμό, για τον εξαγνισμό των λαθών που υπέπεσαν οι νότιοι κυρίως εταίροι, περνά μέσα από τον πόνο της τιμωρίας της λιτότητας ώστε να επέλθει ο εξαγνισμός και η σωτηρία. Η ελληνική περίπτωση αποτελεί το επιστέγασμα της προαναφερθείσας ηθικής, ενώ η εφαρμογή του Δόγματος της Φρανκφούρτης το επιστέγασμα του γερμανικού οικονομικού εθνικισμού.

huffingtonpost.gr