Η Γερμανία αναλαμβάνει την διακυβέρνηση του Νότου…

Θυμάστε τη συνέντευξη των Υπουργών Οικονομικών Γερμανίας και Γαλλίας που προηγήθηκε του τελευταίου Eurogroup, με την οποία Βερολίνο και Παρίσι έδωσαν μήνυμα ότι θα πιέσουν μέχρις ασφυξίας την Ελλάδα και τους πιστωτές; Ε, λοιπόν αυτές οι πιέσεις  κλιμακώνονται και σε ό,τι αφορά το μέτωπο των πιστωτών άρχισαν να αποδίδουν. Ο Τσαρλς Νταλάρα που την περασμένη Δευτέρα έλεγε ότι η αποδοχή ενός επιτοκίου 4% εκ μέρους του ιδιωτικού τομέα για τους νέους ελληνικούς τίτλους είναι η ‘τελευταία προσφορά’, βρέθηκε την Παρασκευή στην Αθήνα, πραγματοποίησε συναντήσεις με τον Έλληνα πρωθυπουργό Λ. Παπαδήμο και τον Υπουργό Οικονομικών Β. Βενιζέλο και είναι πλέον διατεθειμένος να δεχτεί μεσοσταθμικό επιτόκιο 3.6%-3.7% το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά στις απαιτήσεις της Γερμανίας για επιτόκιο όχι άνω του 3.5%. Τουτέστιν η συμφωνία για το PSI έχει επί της ουσίας κλείσει, αλλά θα παραμείνει σε εκκρεμότητα μέχρι να κλείσει και η συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους εταίρους της για το δεύτερο μνημόνιο και τη νέα δανειακή σύμβαση η οποία και θα χρηματοδοτήσει την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.

Οπότε οι ευρωπαϊκές πιέσεις εστιάζουν πλέον αποκλειστικά στο μέτωπο της κυβέρνησης Παπαδήμου και των τριών κομμάτων που τη στηρίζουν. Εδώ από την Παρασκευή είχε καταστεί σαφές ότι οι Ευρωπαίοι αρνούνταν κάθε συζήτηση για ‘κόκκινες γραμμές’ και ζητούσαν την αποδοχή και έγκριση όλων των γνωστών σκληρών μέτρων που βρίσκονται υπό συζήτηση τις τελευταίες μέρες ως προαπαιτούμενα για τη δεύτερη δανειακή σύμβαση. Καθότι στη συνάντηση εκείνης της μέρας με τον Υπουργό Εργασίας Γ. Κουτρουμάνη οι εκπρόσωποι της τρόικας δήλωσαν απερίφραστα ότι τα θέλουν όλα ... τώρα – και μείωση κατώτατου μισθού, και περικοπές σε 13ο και 14ο, και κατάργηση των κανονισμών εργασίας σε ΔΕΚΟ και τράπεζες, και προσφυγή στη διαιτησία μόνο με τη σύμφωνη γνώμη εργαζομένων-εργοδοτών, και τερματισμό της ισχύος των συλλογικών συμβάσεων ένα εξάμηνο μετά τη λήξη τους, και μείωση ασφαλιστικών εισφορών και επικουρικών συντάξεων – απορρίπτοντας τις σωστές αντιρρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι ορισμένα εξ αυτών των μέτρων, και κυρίως η κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού, θα επιδεινώσουν την ύφεση. 

Και το Σάββατο βγήκε το ... βαρύ πυροβολικό... Μιλάμε για το πρωτοφανές γερμανικό σχέδιο που διέρρευσε – προφανώς όχι κατά λάθος – στους Financial Times, έκανε μέσα σε λίγες ώρες το γύρο του κόσμου στο twitter και που ούτε λίγο ούτε πολύ ζητά το διορισμό ενός επιτρόπου προϋπολογισμού της Ευρωζώνης στον οποίο η Ελλάδα θα παραχωρήσει την εθνική κυριαρχία επί των δημοσίων οικονομικών. Σύμφωνα με το έγγραφο των  Financial Times, ο Ευρωπαίος επίτροπος για την Ελλάδα θα οριστεί από τους Υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, θα έχει αρμοδιότητες εποπτείας όλων των βασικών δαπανών του ελληνικού κράτους και δυνατότητες βέτο στις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τις δημόσιες δαπάνες και τα δημόσια έσοδα αν αυτές δεν συμμορφώνονται με τους στόχους των διεθνών πιστωτών. Κι όλα αυτά θα αποτελέσουν έναν βασικό όρο προκειμένου να εγκριθεί το δεύτερο ελληνικό διάσωσης. Μάλιστα!...

Αν δούμε την αιτιολογική αρχή του σχεδίου, παραπέμπει στη μόνιμη αδυναμία της Ελλάδας να πιάσει τους στόχους της, γι’ αυτό και προκύπτει – λέγεται – η ανάγκη να αποδεχτεί τη μεταβίβαση της δημοσιονομικής κυριαρχίας της σε ευρωπαϊκό επίπεδο για ένα χρονικό διάστημα. Το πιο σημαντικό όμως σημείο για μας είναι ότι ζητείται από την ελληνική κυβέρνηση να υιοθετήσει ένα νόμο που θα δεσμεύει τα κρατικά έσοδα στην εξυπηρέτηση του χρέους πρωτίστως (‘first and foremost’). Έχουμε δηλαδή ένα σχέδιο επιβολής διεθνούς οικονομικού ελέγχου που ρητά δηλώνει ότι είναι προς όφελος των πιστωτών και το οποίο, κατά τους Financial Times, αντανακλά το βάθος της δυσπιστίας των Ευρωπαίων προς την Ελλάδα αλλά και την απογοήτευσή τους από τα αποτελέσματα της κυβέρνησης του τεχνοκράτη Λ. Παπαδήμου, από τον οποίο – για κάποιον ανεξήγητο σε μας λόγο! – περίμεναν μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα οι οποίες βεβαίως  δεν ήρθαν.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η διαρροή του γερμανικού σχεδίου προκάλεσε μέγα σάλο σε διεθνές επίπεδο και αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, όμως μέχρι το απόγευμα του Σαββάτου η ύπαρξή του δεν είχε επιβεβαιωθεί. Στην Αθήνα αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωνε το μεσημέρι ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ενημερωθεί για κάποιο τέτοιο σχέδιο και δεν σχολιάζει  ανώνυμα δημοσιεύματα, ενώ στο Βερολίνο αξιωματούχος της γερμανικής κυβέρνησης αρνούνταν επίσης κάθε σχόλιο. Το Σάββατο το βράδυ όμως η ύπαρξη του σχεδίου επιβεβαιώθηκε από ευρωπαϊκές πηγές στο πρακτορείο Ρόιτερ. Κατά αυτές, η πρόταση για διορισμό επιτρόπου με δικαίωμα βέτο επί των δημοσιονομικών αποφάσεων της ελληνικής κυβέρνησης δεν είναι κάτι τελικό, αλλά μια ιδέα ανάμεσα σε άλλες με στόχο να διαφαλιστούν οι πιστωτές από τις παλινωδίες των ελληνικών πολιτικών κομμάτων και της μόνιμης αδυναμίας της Αθήνας να πιάσει τους στόχους της – θα λέγαμε ένα εργαλείο ώστε να παροπλιστεί η δυνατότητα π.χ. μιας μελλοντικής κυβέρνησης Σαμαρά να κανει πίσω ως προς κάποιες δεσμεύσεις του υπό διαμόρφωση δεύτερου μνημονίου ‘κρατώντας’ την Ευρώπη με την απειλή ενός χρεοστασίου.  Να σημειώσουμε τέλος ότι σύμφωνα με το σχέδιο θα επιτρέπονται στην ελληνική κυβέρνηση δαπάνες μόνο για τη φυσιολογική λειτουργία του κράτους μετά την εξυπηρέτηση του χρέους, και ότι ως τελικός στόχος του δηλώνεται, όπως είπαμε,  η διασφάλιση των πιστωτών, επίσημων – δηλαδή των κρατών της Ευρωζώνης και του ΔΝΤ – και ιδιωτών ότι δεν θα υπάρξει ελληνικό χρεοστάσιο.

Το πλήρες προσχέδιο των Financial Times στα ελληνικά έχει ως εξής:

Διασφαλίσεις Συμμόρφωσης για το Δεύτερο Ελληνικό Πρόγραμμα

Ι. Πλαίσιο

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της τρόικα, η Ελλάδα πιθανόν έχασε ξανά τους βασικούς στόχους του προγράμματος το 2011. Ειδικότερα, το δημόσιο έλλειμμα δεν μειώθηκε σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Ως εκ τούτου η Ελλάδα θα πρέπει να βελτιώσει σημαντικά τη συμμόρφωσή της με το πρόγραμμα στο μέλλον για να τηρήσει τις δεσμεύσεις της προς τους δανειστές. Διαφορετικά η Ευρωζώνη δεν θα είναι σε θέση να εγκρίνει εγγυήσεις για το δεύτερο ελληνικό πακέτο διάσωσης

II. Πρόταση για βελτίωση της συμμόρφωσης

Για να βελτιωθεί η συμμόρφωση με το δεύτερο πρόγραμμα, το νέο μνημόνιο θα πρέπει να περιλαμβάνει δύο καινοτόμα θεσμικά στοιχεία στα οποία η Ελλάδα θα πρέπει να δεσμευτεί. Θα πρέπει γίνουν περαιτέρω και εκ των προτέρων ενέργειες για το δεύτερο πρόγραμμα. Μόνο αν και όταν εφαρμοστούν, το νέο πρόγραμμα μπορεί να ξεκινήσει:

1. Απόλυτη προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του χρέους

Η Ελλάδα πρέπει να δεσμευθεί νομικά να δώσει απόλυτη προτεραιότητα στη μελλοντική εξυπηρέτηση του χρέους της. Η δέσμευση αυτή θα πρέπει να κατοχυρωθεί νομικά από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Τα δημόσια έσοδα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται πρωτίστως για την εξυπηρέτηση του χρέους, και μόνο τα εναπομείναντα έσοδα θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση των πρωτογενών δαπανών. Αυτό θα διασφαλίσει στους επίσημους και ιδιώτες πιστωτές ότι η Ελληνική Δημοκρατία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις μετά το PSI και θα επηρεάσει θετικά την πρόσβασή της στις αγορές. Η εκ των πραγμάτων  κατάργηση της δυνατότητας μιας χρεοκοπίας θα καταστήσει την απειλή της μη εκταμίευση μιας δόσης του δεύτερου ελληνικού πακέτου πολύ πιο αξιόπιστη. Σε περίπτωση που μια μελλοντική δόση δεν εκταμιευθεί, η Ελλάδα δεν θα μπορεί να απειλήσει τους δανειστές της με χρεοστάσιο,  αλλά αντιθέτως θα πρέπει να αποδεχτεί περαιτέρω περικοπές των πρωτογενών δαπανών ως τη μόνη πιθανή συνέπεια της μιας μη εκταμίευσης.

2. Μεταφορά της εθνικής δημοσιονομικής κυριαρχίας

Η δημοσιονομική σταθεροποίηση πρέπει να τεθεί υπό αυστηρό σύστημα  κατευθύνσεων και ελέγχου. Με δεδομένη την απογοητευτική συμμόρφωσης μέχρι στιγμής, η Ελλάδα πρέπει  να αποδεχθεί τη μεταφορά της δημοσιονομικής κυριαρχίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο για ένα  χρονικό διάστημα. Θα πρέπει να οριστεί ένας επίτροπος προϋπολογισμού  από το Eurogroup με το καθήκον να διασφαλίσει τον έλεγχο του προϋπολογισμού. Πρέπει να έχει αρμοδιότητες:  α) εφαρμογής ενός συγκεντρωτικού συστήματος αναφοράς και εποπτείας που θα καλύπτει όλες τις βασικές κατηγορίες δαπανών του ελληνικού προϋπολογισμού, β) προβολής βέτο σε αποφάσεις που δεν  συμφωνούν με τους δημοσιονομικούς στόχους που έχει θέσει η τρόικα και γ) διασφάλισης της συμμόρφωσης με τους παραπάνω κανόνες που δίνουν προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του χρέους.

Η νέα θεσμική προσέγγιση επιτήρησης πρέπει να διατυπωθεί στο μνημόνιο ως εξής: «Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, η οποία θα επιβεβαιωθεί από την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ένα νέος επίτροπος επί του προϋπολογισμού που θα ορίζεται από το Eurogroup θα βοηθήσει στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Ο επίτροπος θα έχει ευρείες αρμοδιότητες εποπτείας επί των δημόσιων δαπανών και δικαίωμα άσκησης βέτο έναντι δημοσιονομικών αποφάσεων που δεν ευθυγραμμίζονται με τους ορισμένους δημοσιονομικούς στόχους και τον κανόνα που αποδίδει προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του χρέους». Η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι ο νέος μηχανισμός εποπτείας θα ενσωματωθεί πλήρως στην εθνική νομοθεσία , κατά προτίμηση συνταγματικής τροπολογίας.

ΠΗΓΗ