ΤΡΑΠΕΖΕΣ: κλείνουν τα καταστήματα, δίνουν κάρτες, μειώνουν το προσωπικά στα γκισέ, η ηλεκτρονική δικτατορία εν όψη.

Στο επίκεντρο του τεχνολογικού κυκλώνα οι τράπεζες 

 

Της Νένας Μαλλιάρα

Επενδύσεις της τάξεως των 900 εκατ. - 1 δισ. ευρώ, θα απαιτηθούν από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες την προσεχή τριετία για την τεχνολογική αναβάθμιση του συνόλου των υποδομών τους.

Παράλληλα με την υλοποίηση της τριετούς στοχοθεσίας τους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, οι τράπεζες θα αποδυθούν σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να προλάβουν τις τεχνολογικές εξελίξεις και να αναπροσαρμόσουν το μοντέλο λειτουργίας τους στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής.

Η ομαλή και αποτελεσματική μετάβαση από το παραδοσιακό πρότυπο λειτουργίας
στη νέα ψηφιακή εποχή, αποτελεί σημαντική πρόκληση για τις διοικήσεις των τραπεζών. Αν δεν υπάρξει ολοκληρωμένο σχέδιο μετάβασης της τράπεζας στην νέα ψηφιακή εποχή, με ενεργό συμμετοχή των στελεχών και των εργαζομένων που θα πρέπει να αναλάβουν την ιδιοκτησία των αλλαγών και αν τις αλλαγές δεν τις οδηγήσουν οι άνθρωποι της πρώτης γραμμής, με εμπορικό προσανατολισμό και κριτήρια, σε συνεργασία με τους τεχνολόγους και τους προγραμματιστές, τότε οι τράπεζες κινδυνεύουν με σοβαρούς κλυδωνισμούς.

Οι τράπεζες επενδύουν ήδη σημαντικά κεφάλαια στις τεχνολογικές εφαρμογές και την ψηφιακή αναβάθμιση των υποδομών τους. Δαπανούν σε τεχνολογικές επενδύσεις περίπου 2-3 φορές περισσότερους πόρους από άλλους κλάδους της Οικονομίας, ενώ εκτιμάται ότι το 15%-25% του ετήσιου προϋπολογισμού των τραπεζών διεθνώς, ή το 10% περίπου των εσόδων τους, κατευθύνεται σήμερα αναβάθμιση της τεχνολογικής τους υποδομής.

Τη μεγάλη πρόκληση που συνιστά για τις τράπεζες η έγκαιρη και συνεχής προσαρμογή τους στην ψηφιακή εποχή, τόνισε την προηγούμενη εβδομάδα ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Ν. Καραμούζης, στο συνέδριο "Digital Metamorphosis – Achieving growth in Business and Banking" που συνδιοργάνωσαν η ΕΕΤ και το διεθνές περιοδικό Economist. Όπως τόνισε ο κ. Καραμούζης, αν οι τράπεζες φοβηθούν να υλοποιήσουν σήμερα τις αναγκαίες αλλαγές που επιβάλλονται από την ταχύτητα των τεχνολογικών εξελίξεων, είναι βέβαιο ότι θα χάσουν το τραίνο του ανταγωνισμού.

Η νέα εποχή, όπως είπε ο Πρόεδρος της ΕΕΤ, απαιτεί από τις τράπεζες να έχουν λιγότερα υποκαταστήματα και λιγότερο προσωπικό, μικρότερες αλλά αποτελεσματικότερες κεντρικές υπηρεσίες εντάσεως κεφαλαίου, σημαντική κινητικότητα, μετεκπαίδευση και ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, σημαντικές επενδύσεις στην τεχνολογία και τα e-δίκτυα, νέας γενιάς software σχεδόν παντού, προϊόντα και υπηρεσίες συμβατές με την ψηφιακή τεχνολογία, σημαντική τεχνολογική αναβάθμιση του front and back office και κεντρικά διαχειρίσιμα συστήματα στήριξης και διαχείρισης εργασιών και ενοποιημένα λειτουργικά δίκτυα πελατείας.

Οι τραπεζίτες επισημαίνουν ότι οι νέες δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία μειώνουν σημαντικά το κόστος λειτουργίας και αυξάνουν την ασφάλεια των συναλλαγών, βελτιώνουν την ποιότητα, το εύρος και την ταχύτητα των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών και διευρύνουν τα δίκτυα και μέσα εξυπηρέτησης πελατείας. Παράλληλα, αναβαθμίζουν την αποτελεσματικότητα των λειτουργιών back office και στήριξης εργασιών, βελτιστοποιούν τις μεθόδους λογιστικής παρακολούθησης, διαχείρισης κινδύνων, ελέγχων και κανονιστικής συμμόρφωσης, και καθιστούν τον πελάτη κυρίαρχο, να συναλλάσσεται από όπου βρίσκεται, όποτε επιλέγει και σε όποιο προϊόν ή υπηρεσία προτιμά, χωρίς να επισκεφθεί υποκατάστημα της τράπεζας.

"Οι τράπεζες δεν πρέπει να έχουν την ψευδαίσθηση ότι σε μια ανοικτή και ανταγωνιστική αγορά, θα δεσμεύσουν επ’ αόριστον τους πελάτες τους στους δικούς τους αργούς χρόνους ανταπόκρισης, στις δικές τους γραφειοκρατικές δομές, τα σιλό λειτουργίας και τις βαριές διαδικασίες", σημείωσε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της ΕΕΤ. Εντόπισε, μάλιστα, τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τις τράπεζες, όχι τόσο στις νέες fintech εταιρείες, αλλά στο αν ένας ή και περισσότεροι από τους συστημικούς παραδοσιακούς ανταγωνιστές τους, εντός ή εκτός Ελλάδος, προχωρήσει με ταχύτητα την επιτυχή υλοποίηση των αναγκαίων ψηφιακών επενδύσεων και εταιρικών μετασχηματισμών, αποκτώντας έτσι σημαντικό προβάδισμα και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

Πρόσφατα στοιχεία των τραπεζών δείχνουν ότι οι εγχρήματες συναλλαγές στην Ελλάδα πραγματοποιούνται σήμερα μόνο στο 23% μέσω των τραπεζικών καταστημάτων, ενώ το 2014 το ποσοστό αυτό ήταν κοντά στο 40%. Παράλληλα, μέσω internet (e-banking ή mobile banking) διεκπεραιώνεται το 37% των συναλλαγών, έναντι 19% στο 2014, ενώ οι συναλλαγές μέσω ΑΤΜ έχουν υποχωρήσει στο 33% από 35% το 2014.

Από το τέλος του 2014 μέχρι τον Ιούνιο του 2018, οι ενεργοί πελάτες στο internet banking αυξήθηκαν κατά 131% φτάνοντας τα 2,6 εκατ., ο αριθμός των συναλλαγών ετησίως αυξήθηκε κατά 147% στα 150 εκατ. ευρώ, ενώ η αξία των συναλλαγών αυξήθηκε κατά 84% σε ετησιοποιημένη βάση, στα 240 δισ. ευρώ.

Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η αύξηση του mobile banking. Από το τέλος του 2014 μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2018, οι ενεργοί πελάτες αυξήθηκαν κατά 465% σε 1,2 εκατ., οι ετήσιες συναλλαγές εκτοξεύτηκαν κατά 1,270% (20,8 εκατ. συναλλαγές), ενώ η αξία τους αυξήθηκε σε ετησιοποιημένη βάση κατά 785% (6,1 δισ. ευρώ).

Τέλος, τα εγκατεστημένα στην Ελλάδα POS ξεπέρασαν τις 700.000 τον Ιούλιο του 2018, έναντι μόλις 130.000 στο τέλος του 2014, αποτυπώνοντας σε ένα βαθμό και την επίδραση των capital controls. Σημειώνεται, πάντως, ότι αρκετά POS παραμένουν ανενεργά, στοιχείο επιβεβαιωτικό προσπάθειας φοροδιαφυγής κυρίως από μικρο-επαγγελματίες.

capital.gr