«Ήταν ο Ανδρέας τροτσκιστής;».... Πούστης δεν ήταν σίγουρα, να για να ξέρεις λούγκρα αρχηγέ των 53 του συριζα...

- Αλέξη μου, τώρα που έγινες κι Ανδρεϊκός, και ΠΑΣΟΚ 3ης του Σεπτέμβρη, θα μας πεις ποιο είναι το μικρό κόμμα που μίζωσε η siemens και παρέπεμψε τον Ανδρέα στο βρώμικο '89; 

- Η διακήρυξη της 3η Σεπτέμβρη 1974, δεν προήλθε από παρθενογένεση...

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ
ΦΩΤΟ: EUROKINISSI/Γ. ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, 21 χρόνια μετά τον θάνατό του, έχει προκαλέσει μεγάλη εσωτερική αναταραχή στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Αφορμή των νέων αναταράξεων, το άρθρο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, που παρεμβαίοντας στις εξελίξει στην κεντροαριστερά, αναρωτιόταν: «Ηταν ο Ανδρέας ψεύτης;». Το άρθρο δημοσιεύθηκε την Κυριακή και ουσιαστικά έπλεκε το εγκώμιο του ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, καταδικάζοντας την...

σημερινή ηγεσία που έχει μετατρέψει το κόμμα σε υπηρέτη της ΝΔ του κ. Μητσοτάκη.

Την πεμπτουσία του άρθρου υποστήριξαν τα περισσότερα στελέχη του ΣΥΡΙΑ, με τον Ν. Παππά, να τονίζει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι  σήμερα ο κορμός της προοδευτικής παράταξης στην Ελλάδα.

Με την παρέμβαση και την στόχευση της, διαφώνησε ανοικτά ο βουλευτή Γ. Κυρίτσης αλλά όπως φαίνεται και η ομάδα των +53, στην οποία ανήκει και ο κ. Τσακαλώτος, αφού στην ιστοσελίδα της δημοσίευσε άρθρο της Κατέ Καζάντη με τίτλο «ηταν ο Ανδρέας τροτσκιστής;».
Το άρθρο αυτό αποτελεί απάντηση-παρέμβαση των 53 στο άρθρο Τσίπρα, από το οποίο παίρνουν σαφείς αποστάσεις.
Το άρθρο, δεν ήταν βέβαια της πλατφόρμας των 53 αλλά μιάς αρθογράφου. Από τη στιγμή που φιλοξενήθηκε όμως στην ιστοσελίδα των 53, www.commonality.gr, απέκτησε άλλη πολιτική βαρύτητα.
Πολλοί έσπευσαν να τονίσουν την πολιτική διαφορποίηση της ομάδας των 53 από την επίσημη γραμμή και την θέση του πρωθυπουργού, γεγονός που αποτελεί εκ των πραγμάτων πολιτικό ζήτημα.
Ωστόσο, πιθανότατα μετά τον θόρυβο που προκλήθηκε και ίσως μετά από συζήτηση με κυβερνητικούς παράγοντες, οι διαχειριστές της ιστοσελίδας των 53, κατέβασαν το επίμαχο άρθρο!!!

Η πράξη τους αυτή όμως καθιστά ακόμη πιο βαριά την προηγούμενη ενέργεια τους να το αναρτήσουν, καθώς παραδέχονται εμμέσως πλην σαφώς ότι αναδείχθηκε επί του θέματος, σοβαρή πολιτική διαφωνία.

Αντίθετα παραμένει στη θέση του άρθρο του Π. Μπουκάλα που αναδηοσιεύεται από την Καθημερινή και έχει τίτλο ‘Η μυυθική κληρονομιά του Ανδρέα».

Για την ιστορία, δημοσιεύουμε το επίμαχο άρθρο ¨ηταν ο Ανδρέας Τροτσκιστής;, όπως είχε αναρτηθεί, πριν η λογοκρισία το ψαλιδίσει:

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο στο commonality:

Τον Σεπτέμβριο του 1938 –λέγεται πως ήταν στις 3 του μηνός-, λίγο πιο έξω απ’ το Παρίσι, διεξήχθη το ιδρυτικό συνέδριο της Τέταρτης Διεθνούς, υπό τον  Λέοντα Τρότσκι, προκειμένου να υπηρετηθεί, στον αντίποδα του σταλινισμού, το πρόταγμα της διαρκούς παγκόσμιας επανάστασης για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό. Αν η υπόμνηση της ημέρας υπήρχε στο πίσω μέρος του μυαλού του πολυμήχανου Ανδρέα Παπανδρέου, για την επιλογή της Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, είναι κάτι που η ιστορία δεν θα το μάθει ποτέ.

Ο Α. Παπανδρέου ήταν η εποχή του: χαρισματικός διότι η εποχή του ευνοούσε τους «χαρισματικούς», πρωτοπόρος διότι η εποχή του, του μεγάλου για την Ελλάδα  μετασχηματισμού, υπήρξε η εποχή των πρωτοπόρων ιδεολογικοπολιτικών ρευμάτων για την Ευρώπη γενικώς, καταφανώς ρεφορμιστής. Και διόλου, μα διόλου, αριστερός –ουδέποτε αυτοορίστηκε τέτοιος-, κάτι που εξάλλου δεν ευνοούσε η εποχή (αυτή των διώξεων των αριστερών) ούτε, βέβαια, η ταξική και η πολιτική του καταγωγή. Χωρίς όμως ταυτόχρονα όλα ετούτα να μειώνουν τον ιστορικό του ρόλο.

Ο Α. Παπανδρέου πέτυχε κάμποσα, πολλά απ’ τα οποία σήμερα, στην εποχή της οπισθοδρόμησης για τα δικαιώματα λαών, φαντάζουν περίπου ριζοσπαστικά. Άλλα αυτονόητα –θα γίνονταν έτσι κι αλλιώς- και άλλα όχι. Το ΕΣΥ, το οικογενειακό δίκαιο, η αποχουντοποίηση του κράτους, η –σχετική- αναδιανομή του πλούτου είναι κάποια από αυτά. Η πολιτική του, φυσικά, επικρίθηκε από τους δεξιούς αντιπάλους του όπως επίσης και από τους νεοδεξιούς επιγόνους του, με τη γνωστή ρητορική: υπερχρέωσε τη χώρα, εξαιτίας των κοινωνικών παροχών και του κρατισμού. Αλλά η μερική διόγκωση του δημόσιου χρέους και ο δανεισμός εντάσσεται στην οικονομική φιλοσοφία της σοσιαλδημοκρατίας συλλήβδην. Και ο Α. Παπανδρέου δεν έκανε τίποτε περισσότερο από ό,τι οι λοιπές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις της εποχής. Συμβάδισε, δηλαδή, με τους σοσιαλδημοκράτες κυβερνώντες την τελευταία δεκαετία της επικυριαρχίας τους, η οποία και σταδιακά θάφτηκε στα ερείπια του σοβιετικού μπλοκ. Οι μικρές ανάσες, πάντως, για τον μέσο Έλληνα, και τον μέσο Ευρωπαίο, της μεταπολεμικής, ψυχροπολεμικής εποχής, ήταν γεγονός.

Αλλά σε άλλα ο Α. Παπανδρέου μετέτρεψε το κρασί του σε σκέτο, γάργαρο νεράκι. Στις σχέσεις κράτους – εκκλησίας, επί παραδείγματι. Στην περιβόητη κρίση του 1987, με επίδικο τον «νόμο Τρίτση» για την εκκλησιαστική και μοναστηριακή περιουσία, ο Α. Παπανδρέου οπισθοχώρησε ιδεολογικά και πρακτικά. Και έχασε. Ενώ ο νόμος υπερψηφίστηκε –μαζί με ΚΚΕ και ΚΚΕεσωτ-, όχι μονάχα δεν εφαρμόστηκε ποτέ αλλά εν τέλει τη μεγάλη νίκη την κατήγαγε ο τότε αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ. Ο Τρίτσης παραιτήθηκε, ενώ στο υπουργείο Παιδείας τον διαδέχτηκε ο Γιώργος Α. Παπανδρέου. Ο δε νόμος Τρίτση παραμένει φάντασμα, καθώς ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί.

Για πολλούς, το κόμματου Α.Π., το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, κατηγοριοποιήθηκε δίπλα στα άλλα ποπουλίστικα κινήματα. Επένδυσε στην αθέατη μάζα, που δεν έβλεπε το πρόσωπό της στους λοιπούς πολιτικούς σχεδιασμούς, έβαλε στο τραπέζι  χειραφετητικά προτάγματα, αλλά τα εγκατέλειψε αμέσως μόλις πιέστηκε από τις κατεστημένες δυνάμεις. Αφομοίωσε δηλαδή και εμπέδωσε τον «κακό» λαϊκισμό, παραμερίζοντας τις προσδοκίες της όντως λαϊκής του βάσης και διαρρηγνύοντας το «συμβόλαιο με τον λαό». Στο εσωτερικό θριάμβευε, λενινιστικώ αλλά και σταλινικώ τω τρόπω. Με τις διαδοχικές εκκαθαρίσεις – διαγραφές, κυρίως στελεχών και μελών με σταθερό αριστερό προσανατολισμό, ο Α.Π. έγινε ο απόλυτος κυρίαρχος του, πολλά άλλα υποσχόμενου, κόμματος. Τα πάντα δε διυλίζονταν από την «τρόικα»: μονάς εν τη τριάδι, Γεννηματάς, Λαλιώτης, Τσοχατζόπουλος έγιναν το σιδηρούν χέρι κόμματος και κυβέρνησης, ενώ σταδιακά απαξιώνονταν θεσμοί και καταστατικά. Οι συλλογικές αποφάσεις και οι διαδικασίες από τη βάση πέρασαν στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Αλλά ο Ανδρέας Παπανδρέου διείδε πως θα γράψει ιστορία εκμεταλλευόμενος, όχι την πρωτοπορία των ιδεών, αλλά τις συνθήκες της εποχής. Ό,τι κατάφερε δεν ήταν μόνο υπόθεση των πολιτικών επιθυμιών του, αλλά, κυρίως, αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών συμμαχιών. Κι επειδή «σοσιαλισμός δεν γίνεται σε μία μόνο χώρα», ως ένα ανθρωπολογικό είδος ιδιότυπου τροτσκιστή, πέτυχε –αν πέτυχε, ό,τι πέτυχε- για τον λαό διότι η ιστορική συγκυρία της σοσιαλδημοκρατικής Ευρώπης, η οποία και έδινε τη δυνατότητα πολλαπλών συμμαχιών, τον ευνόησε πέρα για πέρα. Μόλις όμως άλλαξε η ιστορική συνθήκη, από το «Τσοβόλα δωσ’ τα όλα» πέρασε στην εποχή της λιτότητας. Το κόμμα του, τέκνο της εποχής του, διολίσθησε επίσης. Και έγινε το ίδιο συστημικό κατεστημένο, αποκαθιστώντας τάχιστα τις σχέσεις του με τη μεγαλοαστική τάξη. Δημιουργώντας επιπλέον και νέους εκπροσώπους του κεφαλαίου.

sibilla-gr-sibilla.blogspot