Πέντε χώρες της ΕΕ θέλουν να "κλέψουν" Έλληνες εφοπλιστές

Του Ηλία Γ. Μπέλλου 

Πέντε χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιχειρούν να πείσουν Έλληνες εφοπλιστές να μεταφέρουν την έδρα των επιχειρήσεων τους από την Ελλάδα σε αυτές, την ώρα που η ίδια ή Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει για αύξηση της φορολογίας της ποντοπόρου στην Ελλάδα.

Αυτό αποκάλυψε ο εφοπλιστής Γιώργος Γουρδομιχάλης κατά τη διάρκεια δημόσιας συζήτησης που έγινε στα πλαίσια του 17ου ετήσιου Marine Money Greek Ship Finance Forum. "Θεωρώ ιδιαίτερα ανησυχητικό το γεγονός πως 5 χώρες της ΕΕ θέλουν να προσελκύσουν ελληνικές διαχειρίστριες εταιρείες ενώ παράλληλα η ίδια η ΕΕ αξιώνει την αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης των εν Ελλάδι επιχειρήσεων του κλάδου" ανέφερε σε μια αποστροφή της συζήτησης. 

Από τα ίδιο βήμα ο  Θωμάς Λεβέντης, Partner στο τμήμα Φορολογικών Υπηρεσιών της Deloitte αποκάλυπτε πως σύμφωνα με έρευνα του οίκου ο ελληνικός φόρος χωρητικότητας που επιβάλλεται επί του tonnage του στόλου
είναι τρεις φορές μεγαλύτερος από το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ και δέκα φορές μεγαλύτερος από αυτόν της Μάλτας.

Ο δε Ηρακλής Προκοπάκης, Chief Operating Officer της εισηγμένης στη Wall ναυτιλιακής, Danaos Corporation απαντώντας σε ερώτηση του Bloomberg για το πόσο περισσότερη φορολογική επιβάρυνση μπορεί να αντέξει η ελληνόκτητος ναυτιλία πριν αποφασίσει να αλλάξει έδρα δήλωνε "ούτε ένα σεντς παραπάνω". 

Οι δηλώσεις αυτές, ενδεικτικές ίσως του κλίματος που επικρατεί σε μέρος τουλάχιστον της  μεγαλύτερης ιδιωτικής ελληνικής βιομηχανίας,  και πρώτης διεθνώς, έγιναν στα πλαίσια συζήτησης panel του 17ου συνεδρίου Annual Marine Money Greek Ship Finance Forum, με θέμα "Να μείνω ή να φύγω” .

Εκπροσωπώντας τη Deloitte, ο  Θωμάς Λεβέντης,  συντόνισε την συζήτηση στην οποία συμμετείχαν  ο  Ηρακλής Προκοπάκης, COO της Danaos Corporation, ο  Γεώργιος Παλαιοκρασσάς, Partner της Watson, Farley & Williams, ο  Γιώργος Γουρδομιχάλης, διευθύνων σύμβουλος της Blue Wall Shipping Limited, ο Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, Senior Vice President της Aegean Baltic Bank και ο  Nigel Lowry, ανταποκριτής του Lloyd’s List στην Αθήνα. Παρόντες ήταν εκατοντάδες παράγοντες του ναυτιλιακού και τραπεζικού κλάδου από την Ελλάδα και το εξωτερικό. 

Οι πέντε χώρες

Οι πέντε χώρες που επιχειρούν να "κλέψουν" από την Ελλάδα ελληνικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις είναι σύμφωνα με όσα ακούστηκαν στο forum το Λουξεμβούργο, η Κύπρος, η Γερμανία, η Μεγάλη Βρετανία και ειδικότερα το Λονδίνο και η Μάλτα. Πολλές ακόμα χώρες όμως όπως το Ντουμπάι και η Σιγκαπούρη κατονομάστηκαν επίσης ως διεκδικητές της έδρας των ελληνικών ναυτιλιακών.

Plan B 

Σύμφωνα με όσα δήλωσαν οι συμμετέχοντες στο panel πολλοί Έλληνες εφοπλιστές, τις περισσότερες φορές υπό την πίεση των ξένων μετόχων ή εταίρων τους, έχουν αναγκαστεί να καταστρώσουν plan b .Έχουν έτσι ενισχύσει υπάρχοντα γραφεία στο εξωτερικό ή έχουν ιδρύσει νέα, ειδικά μετά την επιβολή των capital controls τα οποία ο Ηρακλής Προκοπάκης χαρακτήρισε "εφιάλτη" για την λειτουργία των εταιρειών. "Δεν θέλουμε να ξαναζήσουμε μια τέτοια κατάσταση και ακόμα περισσότερο να επιδεινωθεί" ανέφερε σε σημείο της συζήτησης. Όλοι πάντως ξεκαθάρισαν πως οι έλληνες πλοιοκτήτες παραμένουν στην Ελλάδα ωθούμενοι τόσο από την ύπαρξη του εδώ ναυτιλιακού συμπλέγματος όσο και, κυρίως, από την συναισθηματική σύνδεση τους με την πατρίδα τους. Κάτι που ο ανταποκριτής του Lloyd’s List του Lloyds’s List χαρακτήρισε ως μοναδικό φαινόμενο στον κόσμο. 

Σεβασμός και σταθερότητα

Ξεκαθάρισαν επίσης πως το θέμα της φορολογίας είναι μόνον ένας από τους παράγοντες που λειτουργούν αρνητικά προσθέτοντας πως η αβεβαιότητα και η απουσία ορατότητας για το πώς θα αντιμετωπιστεί στο μέλλον ο κλάδος είναι εξίσου σημαντικές παράμετροι. "Πρέπει να υπάρχει σεβασμός σε όσα ισχύουν και σταθερότητα" ανέφερε ένας εκ των συνομιλητών εξηγώντας πως αυτή η σταθερότητα είναι που προσέλκυσε Έλληνες εφοπλιστές από το εξωτερικό όπου και βρίσκονταν πολλοί τα τελευταία 50ετία. 

Υπενθυμίστηκε επίσης πως η ελληνόκτητη ναυτιλία αναπτύχθηκε ιστορικά και γιγαντώθηκε εκτός των ελληνικών συνόρων, χρησιμοποιώντας ως έδρα της το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Η υιοθέτηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου έγινε από την ελληνική Πολιτεία ακριβώς για να προσελκύσει στην χώρα ναυτιλιακές επιχειρήσεις και μαζί με αυτές όλο τον πλούτο που παράγουν άμεσα ή έμμεσα και όχι για να στηρίξει τις ελάχιστες που υπήρχαν εδώ. 

"Τα έχουμε ξαναζήσει αυτά"

"Τα έχουμε ξαναζήσει αυτά", ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Γουρδομιχάλης,  βασικός μέτοχος της Blue Wall Shipping Limited. Είναι μετά το 1975 και με την υιοθέτηση του θεμελιώδους νόμου 27/1975, στα βασικά άρθρα του οποίου δόθηκε και συνταγματική κατοχύρωση, που δημιουργήθηκε το θεσμικό πλαίσιο που προσέφερε τη νομική βεβαιότητα και ασφάλεια στις επενδύσεις και οδήγησε στον επαναπατρισμό της ελληνόκτητης ναυτιλίας. Αυτό έγινε με δύο τρόπους: με εγγραφή των ελληνόκτητων πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο και με τη διαχείριση των ελληνόκτητων πλοίων από την Ελλάδα. Ως φυσικό επακόλουθο, οι υποστηρικτικές υπηρεσίες της ναυτιλίας μεταφέρθηκαν σταδιακά στην Ελλάδα με αποτέλεσμα τη δημιουργία του ελληνικού ναυτιλιακού Cluster. Μια βιομηχανία που προσφέρει άνω του 7% του ΑΕΠ και το 3,5% της συνολικής απασχόλησης, σύμφωνα με στοιχεία της Boston Consulting Group που παρουσιάστηκαν στο forum. 

Τι ισχύει σήμερα 

Σημειώνεται πως στην Ελλάδα ισχύει το διεθνώς χρησιμοποιούμενο καθεστώς φορολόγησης της χωρητικότητας των πλοίων (tonnage tax), βάσει του οποίου θεσπίζεται ένας συγκεκριμένος φορολογικός συντελεστής ανά τόνο, ενώ τα εταιρικά κέρδη απαλλάσσονται κατά τα λοιπά από φορολόγηση. Παρόμοια μεταχείριση παρατηρείται σε όλα τα κράτη με ανεπτυγμένη ποντοπόρο ναυτιλία και δη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω της διεθνοποιημένης φύσης της συγκεκριμένης δραστηριότητας, όπως συνάγεται από σειρά μελετών ειδικευμένων ελεγκτικών οίκων. 

Οκταπλάσια   αύξηση της φορολογίας

Όμως η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα συνεισέφερε στην οικονομία της χώρας ήδη μετά την συμφωνία προαιρετικής εισφοράς 420 εκατομμυρίων ευρώ που κατανέμονται στα έτη 2013-2016 καταβάλει πού περισσότερα από όσα προβλέπονται . Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών "από το 2013 επιβάλλεται ο ελληνικός φόρος χωρητικότητας επί πλοίων ξένης σημαίας που λειτουργούν/διαχειρίζονται από γραφεία εγκατεστημένα στην Ελλάδα . Ο φόρος υπολογίζεται επί τη βάσει των ίδιων κριτηρίων, τιμών και κλιμάκων που εφαρμόζονται στα πλοία ελληνικής σημαίας. Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα μια σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων του ελληνικού κράτους. Τα μέτρα αυτά ισοδυναμούν με οκταπλάσια και πλέον αύξηση των φορολογικών εσόδων της Ελλάδας από τη ναυτιλία, πέραν των ουσιαστικών και αναντικατάστατων συνεισφορών στην ελληνική οικονομία"

Ο ρόλος της Γερμανίας 

Γιατί λοιπόν υπάρχει η συνεχής πίεση από την Ευρώπη για περαιτέρω φορολόγηση των Ελλήνων εφοπλιστών; Σύμφωνα με ναυτιλιακούς κύκλους η πίεση και η κριτική που ασκείται εναντίον της φορολογικής μεταχείρισης της ελληνόκτητης ναυτιλίας από το ελληνικό κράτος είναι "κακοπροαίρετη, ατεκμηρίωτη και εν πολλοίς ιδιοτελής και ψευδής". "Εκπορεύεται κυρίως από γερμανικά ναυτιλιακά και τραπεζικά συμφέροντα. Αιτία είναι η διάβρωση των γερμανικών μεριδίων στην παγκόσμια ναυτιλία εξαιτίας κάκιστων χειρισμών του ναυτιλιακού συμπλέγματός τους και οι μεγάλες ζημίες που έχουν υποστεί ως αποτέλεσμα οι γερμανικές τράπεζες" επαναλαμβάνουν εδώ και καιρό οι ίδιες πηγές.

capital.gr