Οι αλλαγές που έρχονται στη φορολογία

Του Σπύρου Δημητρέλη

Σειρά επικείμενων αλλαγών στο πεδίο της φορολογίας  παραθέτει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων στο επιχειρησιακό σχέδιό της για το 2019. Πρόκειται για παρεμβάσεις σε πολλαπλά επίπεδα που θα επηρεάσουν σημαντικά μεγάλες κατηγορίες φορολογούμενων.

Οι περισσότερες αλλαγές περιλαμβάνονται σε ειδικό κεφάλαιο του σχεδίου που αφορά στο νομοθετικό περιβάλλον που θα αντιμετωπίσει η φορολογική διοίκηση φέτος και αναμένεται να επηρεάσουν τα φορολογικά έσοδα. Ειδικότερα στις αλλαγές περιλαμβάνονται τα εξής:

-η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για την παραγραφή των τελών κυκλοφορίας που δεν έχουν εξοφληθεί από τους κατόχους οχημάτων. Αυτό
που σχεδιάζεται είναι το χρονικό όριο της παραγραφής να περιοριστεί στα 10 χρόνια από 20 που είναι σήμερα παράλληλα με ενεργοποίηση του φορολογικού μηχανισμού για την αναγκαστική είσπραξη οφειλών από τέλη κυκλοφορίας

- η ολοκλήρωση της επεξεργασίας μιας συνολικής πρότασης για την αναμόρφωση της φορολογίας χαρτοσήμου. Πρόκειται για υποχρέωση στο πλαίσιο της συμφωνίας κυβέρνησης θεσμών για τη μεταμνημονιακή περίοδο και, σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια που εξετάζονται προβλέπουν την θέσπιση ενιαίου συντελεστή χαρτοσήμου καθώς και την πλήρη ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας απόδοσης του τέλους στο δημόσιο. Παράλληλα αναφέρεται ότι οι αλλαγές θα διευκολύνουν το επιχειρείν που παραπέμπει ενδεχομένως σε μείωσή του σε διάφορα πεδία που βαρύνουν τις επιχειρήσεις

-τη θέσπιση ρύθμιση για την τμηματική εξόφληση των οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση και τα ασφαλιστικά ταμεία. Η φορολογική διοίκηση αναφέρεται στην πιθανότητα υιοθέτησης νέων ρυθμίσεων με αυξημένο αριθμό δόσεων (π.χ. 120 δόσεις) με σκοπό τη διευκόλυνση των φορολογούμενων για τμηματική καταβολή των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους.

Το επιχειρησιακό σχέδιο προβλέπει και την ενεργοποίηση της διάταξης που ψηφίστηκε πέρυσι και αφορά στην υποχρέωση καταβολής εγγύησης για την έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας από όσους φορολογούμενους ασκούσαν διοίκηση σε επιχείρηση η οποία πτώχευσε και οι συνολικές οφειλές της προς το δημόσιο ξεπερνούν τις 100.000 ευρώ. Στις περιπτώσεις αυτές ο φορολογούμενος θα πρέπει να καταβάλλει εγγύηση 15.000 ευρώ προκειμένου να του επιτρέψει η εφορία να ξεκινήσει νέα επιχειρηματική δραστηριότητα. Η εγγύηση καταπίπτει υπέρ του δημοσίου εφόσον η νέα επιχείρηση εμφανίσει οφειλές προς το δημόσιο ή εμπλακεί σε φοροδιαφυγή.

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο προτίθεται να θέσει στο τραπέζι των συζητήσεων με τους θεσμούς αμέσως μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης μεταμνημονιακής αξιολόγησης το ζήτημα της θέσπισης νέας ρύθμισης οφειλών για όσους έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία και τις εφορίες.

Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, η ρύθμιση για τις εφορίες θα έχει εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν σε αυτήν μόνο φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν πραγματική οικονομική αδυναμία.

Στο επιχειρησιακό σχέδιο της ΑΑΔΕ για το τρέχον έτος επαναλαμβάνεται και η πρόβλεψη  για τη δημιουργία του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου. Στο σχέδιο σημειώνεται ότι το έργο του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2022 αφορά στην "ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος για την ηλεκτρονική καταγραφή του συνόλου της ακίνητης, κινητής και άυλης περιουσίας όλων των φυσικών και νομικών προσώπων καθώς και των νομικών οντοτήτων.

Όπως τονίζεται "η καταγραφή αυτή κρίνεται απολύτως αναγκαία ως εργαλείο άσκησης φορολογικής πολιτικής με στόχο τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, την ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων και τον εντοπισμό της φοροδιαφυγής"

Το περιουσιολόγιο θεωρητικά θα αποτελέσει εργαλείο καλύτερης στόχευσης των φορολογικών ελέγχων αφού θα εντοπίζονται φορολογούμενοι με σημαντική περιουσία που δηλώνουν πενιχρά εισοδήματα. Ωστόσο, η δημιουργία του προκαλεί έντονες ανησυχίες για κινδύνους διαρροής περιουσιακών δεδομένων των φορολογούμενων ενώ μπορεί να αποτελέσει και τη βάση για την επιβολή στο μέλλον ενός φόρο με βάση το σύνολο της περιουσίας των φορολογούμενων.

Πρόκειται για παρέμβαση η οποία εφαρμόστηκε στο παρελθόν σε άλλες χώρες (π.χ. Γαλλία) και απέτυχε παταγωδώς αφού αντί για φορολογικά έσοδα έφερε κύμα φορολογικής μετανάστευσης εύπορων φορολογούμενων και τελικά μείωση εσόδων.