Η νόσος Trump

Ναπολέων Λιναρδάτος
Ο Trump είχε κάποια δυσκολία να πει στην σύζυγο από το δεύτερο γάμο ότι ήθελε διαζύγιο. Έτσι, για να αποφύγει την δυσκολία μιας απευθείας αντιπαράθεσης, προτίμησε πρώτα να διαρρεύσει την είδηση του διαζυγίου στην εφημερίδα, Daily News. Την ημέρα της είδησης, τοποθέτησε την εφημερίδα στο μαξιλάρι δίπλα από την κοιμωμένη κυρία Trump. ‘Έφυγε από το δωμάτιο και πήγε έξω για πρωϊνό.

Γενικώς, ο κ. Trump αποφεύγει τις δύσκολες στιγμές. Η γραμματέας του λέγεται ότι έχει διατηρήσει την θέση της για εικοσιπέντε χρόνια επειδή πάση θυσία αποφεύγει να του δώσει δυσάρεστες ειδήσεις. Η φυγοπονία του κ. Trump δεν φαίνεται να συνάδει με το ρόλο του Αμερικανού προέδρου που συνήθως έχει να αντιμετωπίσει ένα βουνό αρνητικό γεγονότων κάθε μέρα.

Ο Trump για τους Ρεπουμπλικάνους έχει δύο προβλήματα. Δεν είναι συντηρητικός ούτε στην ιδιοσυγκρασία, ούτε στις αρχές. Απλά λέει πράγματα με έναν ωμό τρόπο που σε μια σημαντική, αλλά όχι πλειοψηφική, μερίδα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος ακούγονται ως οι αλήθειες ενός ανθρώπου που θέλει να τα βάλει με ένα αποτυχημένο κατεστημένο.  

Βέβαια ο Trump όχι μόνο είναι γέννημα-θρέμμα αυτού του κατεστημένου, αποτελεί το καλύτερο σωσίβιο σωτηρίας του μιας και η παρουσία του επιτυγχάνει δύο στόχους. Πρώτον, γιατί ενώ η κύρια εκπρόσωπος αυτού του κατεστημένου θα έχανε τις εκλογές εναντίον όλων των Ρεπουμπλικάνων υποψήφιων, τώρα η Hillary Clinton έχει ένα αντίπαλο που μπορεί να τον κερδίσει. Δεύτερον, γιατί ακόμα και στο σενάριο που ο Trump κερδίζει τις εκλογές, τα τραγελαφικά που είναι πολύ πιθανόν να ακολουθήσουν, θα αμαυρώσουν το δικαίως αντισυστημικό κλίμα που δημιουργείται τώρα.

Το πλεονέκτημα του Trump σε όλη αυτή την διαδικασία είναι η πολύ φανερή απέχθεια των συστημικών ΜΜΕ εναντίον του. Είναι αυτή η απέχθεια που έχει δημιουργήσει την πολιτική νομιμοποίηση γύρω από το πρόσωπό του. Είναι το σύνηθες λάθος που γίνεται στην πολιτική, όπου ο «εχθρός του εχθρού μου» αποκτά αυτομάτως τα εχέγγυα ηγεσίας λόγω αυτής της αντιπαλότητας. Έτσι δεν υποστηρίζουμε κάποιον γι’ αυτά που πραγματικά πιστεύει, γι’ αυτά που μπορεί να κάνει, αλλά για το τι αντιπροσωπεύει στην σκέψη των αντιπάλων μας.  Δεν υπάρχει στην πολιτική πιο αποτελεσματική συνταγή αυτοκαταστροφής απ’ αυτήν.

Το 1950 ο Lionel Trilling θα γράψει ότι στις ΗΠΑ το συντηρητικό ένστικτο εκφραζόταν ως μια «εριστική διανοητική χειρονομία που προσπαθεί να παρουσιασθεί ως ιδεολογία.» Από τότε πέρασαν αρκετά χρόνια και αυτή «εριστική διανοητική χειρονομία» κατάφερε να αποκτήσει αρχές και πολιτικές θέσεις, αλλά και να δημιουργήσει μια πλειάδα θεσμών που της επέτρεψαν όχι μόνο να αποκτήσει την εξουσία, αλλά να καταφέρει να κυβερνήσει επιτυχώς. Ας ελπίσουμε ότι η υπάρχουσα κρίση είναι η περίοδος που θα έχει ως τελικό αποτέλεσμα το συντηρητικό κίνημα στις ΗΠΑ να ανακτήσει τις δυνάμεις του, να ξαναβρεί τον λόγο του που η κοινωνία τον έχει περισσότερο ανάγκη από ποτέ.

Εστία, 18.7.16