Η αλήθεια για τα ΜΜΕ

Από τους τέσσερις τρόπους, μέσω των οποίων μπορούν να επιβιώσουν, μόνο ο ένας εξασφαλίζει την αντικειμενικότητα, την ελευθερία και την ανεξαρτησία της ενημέρωσης – τον οποίο όμως δεν είναι διατεθειμένοι να χρηματοδοτήσουν οι αναγνώστες, κυρίως αυτοί του διαδικτύου.

.

Ξεκινήσαμε την οικονομική ενημέρωση το 2008, με πλήθος αναλύσεων σε διάφορα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ (μεταξύ των οποίων το casss.gr), επειδή γνωρίζαμε τι θα συμβεί στην Ελλάδα – όχι φυσικά λόγω προφητικών ικανοτήτων, αλλά με τη βοήθεια της κοινής λογικής. Λίγο αργότερα, όταν το ΔΝΤ μεθόδευσε την εισβολή του στη χώρα μας, τα πάντα είχαν πλέον κριθεί – τουλάχιστον για όλους όσους έχουν μελετήσει τις δράσεις του ανά τον πλανήτη στο παρελθόν.

Η πρωτοβουλία μας αυτή οφειλόταν τότε στη διαπίστωση μας, σύμφωνα με την οποία οι Έλληνες διέθεταν ελάχιστες οικονομικές γνώσεις – ενώ η συγκεκριμένη ενημέρωση τους προερχόταν κυρίως από ορισμένα διατεταγμένα ΜΜΕ, με εντελώς ιδιοτελείς σκοπιμότητες και χωρίς κανένα επιστημονικό υπόβαθρο.

Εκτός αυτού, οι οικονομικές γνώσεις δεν παρέχονταν με έναν απλό τρόπο, τον οποίο θα μπορούσε να κατανοήσει ο καθένας, χωρίς να έχει ανάγκη από αντίστοιχες σπουδές – οπότε δεν ήταν δυνατόν να καλυφθούν οι ανάγκες τους.

Στη συνέχεια, πριν από δύο χρόνια περίπου, δημιουργήθηκε το analyst, το οποίο ξεκίνησε να ασχολείται με μία μεγαλύτερη σειρά θεμάτων – πάντοτε απευθυνόμενο στην πλειοψηφία των απλών ανθρώπων, οι οποίοι βιώνουν δύσκολες καταστάσεις, χωρίς πολύ συχνά να γνωρίζουν την αιτία. Εν τούτοις, όταν το κοινό μίας ιστοσελίδας είναι αυτό, υπάρχουν εκ των πραγμάτων δυσκολίες στην επιβίωση της – η οποία είναι εφικτή με τους εξής κυρίως τρόπους:

(α)  Μέσω διαφημίσεων: Εν προκειμένω πρέπει κανείς αφενός μεν να «σέβεται» τις απαιτήσεις των διαφημιζομένων (τράπεζες κλπ.), άρα τα συμφέροντα της εκάστοτε οικονομικής εξουσίας, αφετέρου να διαπλέκεται όσο το δυνατόν περισσότερο μαζί τους, παραμένοντας όμως υπηρέτης τους – με την έννοια πως δεν πρέπει να ντρέπεται να παρακαλάει, να δέχεται πληρωμές κατά το δοκούν, να αναρτά δημοσιεύσεις κατά παραγγελία κοκ.

Δυστυχώς το προτέρημα αυτό δεν το είχαμε, ούτε το επιδιώξαμε όπως ίσως θα έπρεπε – οπότε παραμείναμε στις απλές αυτόματες ηλεκτρονικές διαφημίσεις της μηχανής αναζήτησης, από τις οποίες δεν καλύπτεται ούτε καν το κόστος της διατήρησης της σελίδας σε μία αξιοπρεπή μορφή.

Φυσικά καμία διαφημιστική εταιρεία δεν ενδιαφέρεται ουσιαστικά για τον αριθμό των μηνιαίων μοναδικών επισκεπτών μίας ιστοσελίδας, ο οποίος είναι πολύ ικανοποιητικός για μία εξειδικευμένη προσπάθεια σαν τη δική μας, έχοντας υπερβεί τους 100.000 μηνιαίως – χωρίς βέβαια να έχουμε διανοηθεί ποτέ να χρησιμοποιήσουμε τα γνωστά ηλεκτρονικά τεχνάσματα που αυξάνουν τεχνητά την κατάταξη στις διάφορες εταιρείες μέτρησης (alexa κλπ.).

(β)  Μέσω της πολιτικής: Όταν ένα ΜΜΕ τοποθετείται υπέρ ενός κόμματος ή/και μίας ιδεολογίας (νεοφιλελευθερισμός, σοσιαλισμός κλπ.), άμεσα ή έμμεσα, τότε έχει απ’ ευθείας πρόσβαση σε διάφορους μηχανισμούς χρηματοδότησης και εξασφάλισης λήψης διαφημίσεων – οπότε είναι απολύτως εφικτή η επιβίωση του, στη συγκεκριμένη εξαρτημένη μορφή.

Αντίθετα, όταν ένα ΜΜΕ παίρνει ίσες αποστάσεις από όλα τα κόμματα και τους πολιτικούς, τασσόμενο ταυτόχρονα εναντίον της κεντρικής ιδεολογίας των ελίτ (ακραίος νεοφιλελευθερισμός), καθώς επίσης επικρίνοντας το βασικό τους όπλο, το χρηματοπιστωτικό σύστημα (τράπεζες κλπ.), όπως όλη η ομάδα μας, τότε απομονώνεται από αυτού του είδους τις πηγές χρηματοδότησης – ενώ δεν δικαιούται να παραπονιέται, αφού η επιλογή είναι δική του.

(γ)  Μέσω της «εξαγορασμένης χειραγώγησης»: Έχουμε αναλύσει το θέμα σε ανάλογο κείμενο μας (πηγή), υπενθυμίζοντας εδώ μόνο τα εξής:

«Οι δημοσιογράφοι διακρίνονται σε αυτούς που «μεταφέρουν» απλά ειδήσεις, χωρίς να τις «εμπλουτίζουν» με τις υποκειμενικές τους απόψεις, στους ερευνητές ειδικών περιπτώσεων (σκάνδαλα, εταιρείες, πολιτικούς, δικαστικές υποθέσεις κλπ.), στους «αναζητούντες την αλήθεια» μέσω συνεντεύξεων που πολύ συχνά είναι «στημένες» (image makers), σε αυτούς που καταγγέλλουν τους πάντες και τα πάντα (συναντώνται κυρίως στα τοπικά τηλεοπτικά δίκτυα και στα μικρά ραδιόφωνα), με στόχο την αύξηση του αναγνωστικού ή τηλεοπτικού τους μεριδίου, οπότε τη διαφημιστική τους άνοδο  κοκ.

Φυσικά υπάρχουν και οι «εξειδικευμένοι δημοσιογράφοι» σε θέματα οικονομίας, νομικής, ιατρικής κλπ. – ελάχιστοι από τους οποίους έχουν σπουδάσει την επιστήμη, για την οποία γράφουν, με αποτέλεσμα να ενημερώνουν με το χειρότερο δυνατό τρόπο αυτούς που τους παρακολουθούν (εάν υποθέσουμε πως δεν εξυπηρετούν πολιτικά ή άλλα συμφέροντα, όπου η γνώση της αλήθειας είναι περιττή, εάν δεν είναι ζημιογόνα).

Κατά την άποψη πολλών, οι πλέον «επικίνδυνοι» είναι οι ερευνητές ειδικών περιπτώσεων (investigative Journalism), οι οποίοι λειτουργούν ως «ντετέκτιβ» – με την έννοια πως μία μικρή, αν και απροσδιόριστη μειοψηφία τους, συνηθίζει να κερδίζει τεράστια ποσά, με τη βοήθεια εκβιασμών.

Αναλυτικότερα, εάν ο «δημοσιογράφος-ερευνητής» έχει ανακαλύψει μία παράνομη πράξη ενός ατόμου, ενός κόμματος ή μίας επιχείρησης που ερευνάει, εμφανίζει αρχικά σε κάποιο ΜΜΕ το θέμα, χωρίς να εμβαθύνει στις λεπτομέρειες, έτσι ώστε να ενημερώνονται τα θύματα του – με αποτέλεσμα να εισπράττει μεγάλα ποσά για την αποσιώπηση του θέματος στη συνέχεια, αφού τα έντρομα θύματα σπεύδουν να εξαγοράσουν τη σιωπή του.

Αυτός είναι ένας από τους λόγους που μπορούν να επιβιώνουν εφημερίδες, για παράδειγμα, οι οποίες εμφανίζουν τεράστιες ζημίες στους ισολογισμούς τους – αφού τα έσοδα από τις παραπάνω «ειδικές περιπτώσεις», δεν μπορούν φυσικά να εμφανιστούν επίσημα.

Ειδικά όσον αφορά τις επιχειρήσεις, αλλά και τα πολιτικά κόμματα εξουσίας, η σιωπή εξαγοράζεται συνήθως με την παροχή διαφημιστικών καταχωρήσεων – αφού θεωρείται εύλογο εκ μέρους του «κυκλώματος», να μην γράφει ή να μην μεταδίδει αρνητικές ειδήσεις ή έρευνες, οι οποίες αφορούν τους διαφημιζόμενους.

Οι πλέον επικίνδυνοι τώρα δημοσιογράφοι για ολόκληρη την κοινωνία δεν είναι ίσως οι «ερευνητές», αλλά αυτοί που χειραγωγούν έντεχνα την κοινή γνώμη –αμειβόμενοι πλουσιοπάροχα από τους εκάστοτε εντολείς τους«.

Χωρίς να επεκταθούμε σε περιττές λεπτομέρειες, δεν έχουμε ούτε αυτού του είδους τα προτερήματα – οπότε δεν είμαστε σε θέση να επωφεληθούμε.

(δ)  Μέσω συνδρομών των αναγνωστών: Για λόγους που έχουμε αναλύσει διεξοδικά (Οι τέσσερις αδελφές), το διαδίκτυο έχει σκόπιμα συνηθιστεί ως κάτι που προσφέρεται δωρεάν – με αποτέλεσμα καμία σχεδόν ιστοσελίδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις διεθνώς, να απαιτεί συνδρομές από τους αναγνώστες της (μηνιαίο ποσόν, ετήσιο κλπ.).

Ορισμένες αφήνουν την επιλογή της αποστολής κάποιας χρηματικής ενίσχυσης (Donating κλπ.) σε όσους θέλουν – κάτι που, κατά τη γνώμη μας, είναι μεν καλύτερο, αφού δεν υποχρεώνει κανέναν να πληρώσει, αλλά μοιάζει με ελεημοσύνη. Λογικά λοιπόν καμία αξιοπρεπής πρωτοβουλία δεν θέλει να υιοθετήσει τέτοιου είδους δυνατότητες επιβίωσης – οπότε η μοναδική επιλογή είναι η μηνιαία συνδρομή που όμως δεν γίνεται αποδεκτή στην Ελλάδα.

Το να θέλει φυσικά κάποιος να ενημερώνεται αντικειμενικά και σωστά, χωρίς κανένα κόστος, όταν ασφαλώς γνωρίζει ότι αυτός που θέλει να τον ενημερώνει με αυτόν τον τρόπο έχει κόστος, δεν είναι καθόλου λογικό – ενώ με τη στάση του αυτή αναγκάζει αρκετά ΜΜΕ να καταφύγουν σε άλλους, αθέμιτους συνήθως τρόπους, για να καλύψουν τα έξοδα τους.

Σε τελική ανάλυση λοιπόν τα ΜΜΕ επιλέγουν κάποιους από τους τρεις προηγούμενους τρόπους επιβίωσης, ενώ οι αναγνώστες είτε κάνουν πως δεν το καταλαβαίνουν, οπότε χειραγωγούνται, είτε τα κατηγορούν ανάλογα – χωρίς όμως να θέλουν οι ίδιοι να πληρώσουν για τις υπηρεσίες που απαιτούν.

Στα πλαίσια αυτά, επειδή εμείς δεν θέλουμε να εμπλακούμε σε αυτού του είδους τις «διαδικασίες», αποφασίσαμε απλά να «αραιώσουμε» τις αναλύσεις μας, καθώς επίσης τον σχολιασμό της επικαιρότητας – έτσι ώστε να το κάνουμε μόνο στον ελεύθερο χρόνο που θα μας επιτρέπουν οι υπόλοιπες ασχολίες μας, με στόχο την επιβίωση μας, όπως συμβαίνει με όλους τους Έλληνες στη σημερινή, πολύ δύσκολη εποχή.

Έτσι το κόστος μας θα είναι πολύ μικρότερο, ενώ θα μπορεί να χρηματοδοτείται από εμάς τους ίδιους – χωρίς ούτε να χάσουμε την ανεξαρτησία και την ελευθερία μας, ούτε να παρακαλέσουμε κανέναν, για εκείνο το χρονικό διάστημα φυσικά που θα μπορούμε να ανταπεξέλθουμε.

Ευχαριστούμε πάντως θερμά όλους τους αναγνώστες μας, για την εμπιστοσύνη που μας έχουν δείξει – ενώ ζητάμε την κατανόηση τους για τα δεκάδες μηνύματα που μας στέλνουν και δεν έχουμε δυστυχώς τη δυνατότητα να απαντάμε, λόγω έλλειψης χρόνου. Σε κάθε περίπτωση, δεν θα αλλάξουμε τον τρόπο ενημέρωσης που παρέχουμε, συνεχίζοντας να σεβόμαστε την αντικειμενικότητα – χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι, δεν κάνουμε λάθη όσον αφορά τις αναλύσεις μας.

analyst.gr