Τα «θύματα» των capital controls στην ελληνική οικονομία

Το μέγεθος της καταστροφής που έχουν προκαλέσει τα capital controls στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας αναδεικνύουν τα στοιχεία που δημοσίευσε η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο. Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων δεν επηρέασαν μόνο την καθημερινότητα των καταθετών, που δεν μπορούσαν να κάνουν αναλήψεις, αλλά και των εργαζομένων. Τα capital controls έφεραν στην ελληνική οικονομία τον Ιούλιο μπαράζ απολύσεων καθώς μέσα σε έναν μόνο μήνα χάθηκαν 16.700 θέσεις εργασίας. Πρόκειται για αρνητικό ρεκόρ 15ετίας, τη χειρότερη δηλαδή μηνιαία επίδοση απ’ το 2001.
Σύμφωνα με την Alpha Bank, οι κύριες συνέπειες αφορούν στην πορεία των εμπορευματικών συναλλαγών της χώρας, την απασχόληση, το επίπεδο τιμών ορισμένων κατηγοριών προϊόντων και την βιομηχανική παραγωγή.
Πρώτον, η συνολική αξία των εισαγωγών υποχώρησε κατά 32% τον Ιούλιο του 2015. Εξαιρώντας τα καύσιμα, που……….

…
επηρεάζονται από την πτωτική πορεία της τιμής του πετρελαίου, οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 22,6%, έναντι ανόδου κατά 10,6% τον Ιούλιο του 2014. Οι δυσχέρειες στην μεταφορά εμβασμάτων που προέκυψαν εξαιτίας των κεφαλαιακών ελέγχων για αγορά πρώτων υλών και ενδιαμέσων αγαθών, επηρέασαν αρνητικά την βιομηχανική παραγωγή και ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την εξαγωγική δραστηριότητα κατά τους επόμενους μήνες, πέραν του Ιουλίου 2015, όταν οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8% σε ετήσια βάση.

Δεύτερον, η μεταποιητική παραγωγή μειώθηκε σημαντικά ήδη από τον περασμένο Ιούλιο κατά 5,7%, σε ετήσια βάση έναντι αυξήσεως κατά 5,5% τον αντίστοιχο μήνα του 2014, αντιστρέφοντας έτσι την ανοδική πορεία των πρώτων μηνών του έτους.

Τρίτον, το ισοζύγιο των ροών απασχολήσεως στον ιδιωτικό τομέα (στοιχεία πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ) εμφανίστηκε και πάλι αρνητικό τον Αύγουστο, όπως και τον Ιούλιο. Συγκεκριμένα, τον Ιούλιο οι καθαρές προσλήψεις μισθωτών υπολείπονταν των αποχωρήσεων κατά 16,7 χιλ. άτομα (έναντι θετικού ισοζυγίου 13,3 χιλ. που είχε καταγραφεί πέρυσι), ενώ τον Αύγουστο 2015 το ισοζύγιο ήταν ελλειμματικό στα 441 άτομα (+1.311 τον Αύγουστο 2014).
Οι καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου και οι λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου τον Ιούλιο και τον Αύγουστο παρουσίασαν αύξηση, σε ετήσια βάση, κατά 10% και 14% αντίστοιχα, αφού επηρεάσθηκαν σημαντικά από το κλίμα αβεβαιότητας που επικράτησε με την επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων. Παράλληλα, υποτονικές παρουσιάζονται οι προοπτικές της απασχολήσεως όπως καταγράφεται στην Έρευνα Manpower για το τέταρτο τρίμηνο του 2015, που συνιστούν την πιο δυσοίωνη πρόβλεψη από το τρίτο τρίμηνο 2013. Τέλος, σύμφωνα με τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ήδη το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 25,2% τον Ιούνιο 2015, έναντι 25% τον Μάιο 2015.

Τέταρτον, επιβραδύνθηκε σημαντικά η αποπληθωριστική διαδικασία τον Αύγουστο του 2015, ως αποτέλεσμα της αναδιατάξεως των συντελεστών του φόρου προστιθεμένης αξίας σε ένα σχετικά ευρύ φάσμα αγαθών και υπηρεσιών.
Παρά την αύξηση των τιμών που αναμένονται, εξαιτίας της αυξήσεως του ΦΠΑ, η διατήρηση των τιμών του πετρελαίου σε χαμηλό επίπεδο και το 2015, σε συνδυασμό με την υποτονική εγχώρια ζήτηση που εκτιμάται ότι θα σχηματισθεί στο δεύτερο εξάμηνο 2015, είναι οι βασικοί παράγοντες για τους οποίους ο πληθωρισμός θα διατηρηθεί κάτω του μηδενός το 2015.

Βαρύ πλήγμα σε εξαγωγές – εισαγωγές
Σύμφωνα με το Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιώς, για τρίτο διαδοχικό μήνα τον Αύγουστο και με τη βεβαιότητα ότι θα συνεχιστεί και το Σεπτέμβριο, καταγράφηκε αισθητή κάμψη στη δραστηριότητα διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων, μέσω της προβλήτας Ι του Σ.ΕΜΠΟ της Ο.Λ.Π. Α.Ε, καθώς και των προβλητών ΙΙ και ΙΙΙ, που διαχειρίζεται η Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά (Σ.Ε.Π. Α.Ε.).
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, εν μέσω κεφαλαιακών ελέγχων, η Σ.Ε.Π. διακίνησε το φετινό Αύγουστο 9.052 εμπορευματοκιβώτια, έναντι 14.895 κατά τον Αύγουστο του προηγούμενου έτους, δηλαδή 5.843 λιγότερα TEUs από πέρυσι, καταγράφοντας πτώση -39,2%. Τον Ιούλιο του 2015 διακίνησε 14.138 εμπορευματοκιβώτια, έναντι 16.590 πέρυσι τον ίδιο μήνα, λιγότερα δηλ. κατά 2.452, σημειώνοντας πτώση της τάξεως του -14,8%. Τον Ιούνιο του 2015 διακίνησε 14.447 εμπορευματοκιβώτια, έναντι 16.583 πέρυσι το αντίστοιχο διάστημα, δηλαδή 2.136 λιγότερα, παρουσιάζοντας πτώση της τάξεως του -12,9% (πίνακας 1 & 2). Όσον αφορά στα έσοδα του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς, το πρώτο εξάμηνο του 2015 αυτά μειώθηκαν σε 6,9 εκ. ευρώ, έναντι 12,4 εκ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, παρουσιάζοντας μείωση -44,5%.  Επίσης, τα έσοδα από τη διακίνηση αυτοκινήτων, το πρώτο εξάμηνο του 2015, ήταν 5,6 εκ. ευρώ, έναντι 6,2 πέρυσι, καταγράφοντας μείωση -8,8% (πίνακας 3).
Επιπρόσθετα, οι εισαγωγές αλλά και εξαγωγές, που προέκυψαν το τελευταίο τρίμηνο, είναι εξαιρετικά μειωμένες. Ειδικότερα, για τον περασμένο Ιούλιο, η  συνολική  αξία των εξαγωγών μειώθηκε κατά 8% (- 2,3 δις ευρώ από τα 2,5 δις ευρώ πέρυσι), ενώ οι επιδόσεις του Ιουλίου επηρέασαν το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου κατά -2,7% και συγκεκριμένα από 15,75 δις σε 15,32 δις, καταγράφοντας απώλειες 430 εκ. ευρώ. Η συνολική αξία των εισαγωγών μειώθηκε κατά 1,48 δις ευρώ, δηλαδή -32% (στα 3,02 δις ευρώ από 4,5 δις ευρώ του περσινού Ιουλίου). Τέλος, το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών σε εισαγωγές και εξαγωγές ήταν να μειωθεί για το επτάμηνο του έτους το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 19,5%, δηλ. στα 9,9 δις ευρώ (από 12,4 δις ευρώ στο επτάμηνο του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 1,5 δις ευρώ ή κατά 15,6%. Περαιτέρω μείωση προβλέπεται και για τους επόμενους μήνες του 2015.

Οι απολύσεις ξεπέρασαν τις προσλήψεις
Ο πάλαι ποτέ καλύτερος μήνας για την ελληνική οικονομία, ο Αύγουστος, έχασε την δυναμική του τη φετινή χρονιά, λόγω των capital controls. Τα στοιχεία από το σύστημα «Εργάνη» έδειξαν ότι οι θέσεις εργασίας μειώθηκαν κατά 441 ενώ τον αντίστοιχο περσινό μήνα το ισοζύγιο ήταν θετικό κατά 1.311 με αποτέλεσμα η απώλεια μεταξύ Aυγούστου 2014 και Aυγούστου 2015 να φτάνει τις 1.752 θέσεις.
Μείωση εμφανίζει ο αριθμός των προσλήψεων  με μερική και εκ περιτροπής εργασία έναντι της πλήρους απασχόλησης (το 52,73% του συνολικού αριθμού των προσλήψεων, από 83,93% που είχε καταγραφεί τον προηγούμενο μήνα Iούλιο).
Ειδικότερα, τον Αύγουστο αναγγέλθηκαν 120.631 προσλήψεις και χάθηκαν 121.072 θέσεις είτε λόγω απολύσεων (55.715) είτε λόγω οικειοθελών αποχωρήσεων (65.357), ενώ τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι είχαν γίνει 103.551 προσλήψεις και 102.240 αποχωρήσεις, αφήνοντας θετικό πρόσημο στο ισοζύγιο της μισθωτής απασχόλησης, αν και σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (1.311 θέσεις έναντι 10.969 τον Aύγουστο του 2013).
Aρνητικό ήταν το αποτέλεσμα προσλήψεων και απολύσεων και στο οκτάμηνο Iανουαρίου – Aυγούστου, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία, έχουν χαθεί 4.859 θέσεις (186.024 φέτος έναντι 190.883 το αντίστοιχο περσινό διάστημα). Bασική αιτία ήταν η μεγάλη απώλεια θέσεων τον Iούλιο (-16.658 θέσεις).

sofokleousin

tolimeri.wordpress.com