Θα σε συνοδεύει για μια… ζωή

Ο «Μεγάλος Αδελφός» είναι εδώ, και μάλιστα με διαδικτυακή μορφή. Το σκάνδαλο «Cambridge analytica», με το χακάρισμα 50 εκατομμυρίων λογαριασμών χρηστών του Facebook, επιβεβαίωσε αυτό που φώναζαν όχι οι πολέμιοι του διαδικτύου, αλλά οι υπέρμαχοι της λελογισμένης χρήσης του. Ότι, δηλαδή, η αποδοχή των όρων σύνδεσης που θέτουν τα social media ή οι μηχανές αναζήτησης, ουσιαστικά αποτελούν τη συναίνεση του χρήστη στη δημιουργία μιας «ηλεκτρονικής ταυτότητας» που συνοδεύει όλους τους χρήστες. Καθημερινά εκατομμύρια δεδομένα (βίντεο, φωτογραφίες, μηνύματα) καταγράφονται και αποθηκεύονται, ώστε να δημιουργήσουν το προφίλ του κάθε χρήστη, αλλά και των φίλων του. Στην καλύτερη περίπτωση αυτά χρησιμοποιούνται για διαφημιστικούς σκοπούς. Στη χειρότερη για να δημιουργήσουν κλίμα ή ακόμη και να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκλογικών αναμετρήσεων. Κάτι τέτοιο συνέβη με επιτυχία στις ΗΠΑ, από το επιτελείο του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και στο δημοψήφισμα για το «Brexit» στη Μεγάλη Βρετανία.

Καταγράφονται όλα

Ανεξάρτητα από τα μέτρα που έχετε πάρει και τις ρυθμίσεις απορρήτου που έχετε
κάνει, το Facebook για παράδειγμα, γνωρίζει για εσάς πολλά. Για την ακρίβεια γνωρίζει όσα εσείς του έχετε δώσει, αφού κρατάει στη μνήμη του κάθε σχόλιο που κάνατε, κάθε φωτογραφία και κάθε βίντεο που αναρτήσατε, όλες τις τηλεφωνικές σας επαφές και τα ηχητικά μηνύματα που έχετε στείλει ή έχετε λάβει. Επίσης, αποθηκεύει τα αποτελέσματα των διαφόρων τεστ που έχετε κάνει, τα παιχνίδια που έχετε παίξει, τις διαφημίσεις που έχετε κλικάρει, το ιστορικό αναζήτησης και το ιστορικό περιήγησης. Κάτι ανάλογο κάνει και η Google.

Έτσι δημιουργείται το προφίλ του κάθε χρήστη, το οποίο περιέχει πληροφορίες για τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι, την προσωπική ζωή, την οικογενειακή κατάσταση, ακόμη και τις πολιτικές πεποιθήσεις του καθενός.

Με την άδειά μας

Το φοβερό είναι ότι αυτή η καταγραφή και αποθήκευση δεδομένων και η διανομή τους σε τρίτους γίνεται με την άδεια των χρηστών. Το Facebook για παράδειγμα στις υποσημειώσεις που αναφέρει όταν κάποιος προσπαθεί να εγγραφεί στη σελίδα, αναφέρει μεταξύ άλλων: «Χρησιμοποιώντας το Facebook συμφωνείτε στη μεταφορά προσωπικών σας δεδομένων στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Μπορεί να υποχρεωθούμε να διαθέσουμε τα προσωπικά σας στοιχεία έπειτα από νομικές αιτήσεις ή δικαστικές αποφάσεις. Αυτό μπορεί να σημαίνει τη διανομή πληροφοριών σε τρίτες εταιρίες, δικηγόρους ή πράκτορες κυβερνητικών υπηρεσιών».

Και βέβαια, ο «βασιλιάς» των social media και οι χρήστες του έχουν να αντιμετωπίσουν και τους «χάκερ» Μόνο στο σκάνδαλο της «Cambridge analytica», με άρμα ένα τεστ προσωπικότητας, διαρρήχθηκαν και υποκλάπηκαν δεδομένα από 50 εκατομμύρια λογαριασμούς, γεγονός που αποδεικνύει ότι τα μέτρα ασφαλείας είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπολογίζεται πως καθημερινά παραβιάζονται 600.000 λογαριασμοί χρηστών του Facebook, με τους έμπειρους χάκερ να κάνουν λόγο για διαδικασία σχετικά εύκολη.

Μ. Σφακιανάκης: «Όλοι έχουμε “ηλεκτρονική ταυτότητα”»

Ένας από τους πλέον ειδικούς Έλληνες για τους κινδύνους που κρύβει το τελικά όχι και τόσο αθώο σερφάρισμα στο διαδίκτυο, είναι ο Μανώλης Σφακιανάκης. Ο απόστρατος στρατηγός της ΕΛ.ΑΣ., που έχει γνωστός στο Πανελλήνιο με τη δράση του ως επικεφαλής δίωξης της Υπηρεσίας Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, είχε χτυπήσει «το καμπανάκι» για τους χρήστες εδώ και χρόνια.
«Αυτά που συμβαίνουν τώρα, τα είχα προβλέψει και είχαμε προειδοποιήσει ότι θα γίνουν εδώ και μια 10ετία», είπε στην «ΒτΚ», και, σε αντίθεση με τους πολλούς, δεν έπεσε από τα σύννεφα.
«Έχω ένα μότο, που λέει πως ό,τι γράφεται στο διαδίκτυο μένει για πάντα, και γι’ αυτό θέλω να επιστήσω την προσοχή ειδικά των νέων παιδιών. Πρέπει να μην γράφουν κάτι που δεν πιστεύουν και να μην κάνουν χαβαλέ, γιατί θα το βρουν μπροστά τους. Αυτά που γράφει ένας 16χρονος θα τον χαρακτηρίσουν, και όταν στα 28 θα πάει να προσληφθεί σε μια εταιρία θα γίνουν ο λόγος που δεν θα πάρει τη δουλειά. Υπάρχουν πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις», λέει και εξηγεί:
«Πρέπει όλοι να καταλάβουν ότι μπορεί να έχουν καταργηθεί οι φάκελοι που υπήρχαν παλαιά στα υπόγεια της Ασφάλειας, αλλά πλέον υπάρχουν “ηλεκτρονικοί φάκελοι”. Όσοι χρησιμοποιούν το διαδίκτυο να γνωρίζουν ότι έχουν μια “ηλεκτρονική ταυτότητα”».

«Ξέρουν ό,τι τους λέμε»

Ο κ. Σφακιανάκης είναι κάθετος σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα του τρόπου με τα οποία χρησιμοποιεί το Facebook και τα υπόλοιπα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα στοιχεία μας. «Το Facebook και αυτού του τύπου οι σελίδες, ό,τι κάνουν, το κάνουν νόμιμα. Πρόκειται για όρους που οι χρήστες τούς έχουν κάνει αποδεκτούς με την εγγραφή τους. Είναι τα… ψιλά γράμματα που συνήθως δεν διαβάζει κανείς».
Πώς μπορούμε, όμως, να προστατευτούμε;
«Το ίντερνετ ξέρει για εμάς ό,τι του δίνουμε. Για παράδειγμα αν εγώ που γράφω συνέχεια για εστιατόρια θελήσω να πάω διακοπές σε μια χώρα και βάλω στο Google το όνομά της, θα μου εμφανίσει αποτελέσματα σχετικά με το πού μπορώ να φάω. Αν εσείς που είστε φυσιολάτρης κάνετε το ίδιο, θα σας βγάλει αποτελέσματα για τα δάση. Με την ίδια λέξη δηλαδή θα βγουν για τον καθένα μας διαφορετικά αποτελέσματα, που θα έχουν σχέση με τις πληροφορίες που έχουμε δώσει για εμάς».
Ως επιμύθιο ο ε.α. στρατηγός της Ελληνικής Αστυνομίας τόνισε ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να δαιμονοποιήσουμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Λέμε “ναι” στα social media. Να τα χρησιμοποιούμε για να μιλήσουμε με φίλους και για να χαλαρώσουμε, αλλά να μην εκτιθέμεθα».

Αλλαγές στην ασφάλεια

Μετά το σκάνδαλο και το πλήγμα που προκάλεσε στην αυτοκρατορία του, ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ ανέλαβε δράση. Ο ιδρυτής του Facebook προανήγγειλε πολλές αλλαγές στις ρυθμίσεις ασφαλείας του δημοφιλέστερου μέσου κοινωνικής δικτύωσης του πλανήτη.

Όπως ανακοίνωσε μέσω της δικής του σελίδας στο Facebook, στόχος των αλλαγών θα είναι να μπορούν οι χρήστες να ελέγχουν καλύτερα τον όγκο πληροφοριών που μοιράζονται.

Πλέον, όλες οι ρυθμίσεις ασφάλειας και ιδιωτικότητας θα βρίσκονται σε μέρος που θα κάνει πιο εύκολη τη χρήση τους, ενώ ψηλά στο News Feed θα είναι όλες οι εφαρμογές με τις οποίες έχει συνδεθεί ο χρήστης, ώστε να μπορεί με μία κίνηση να διαγράψει όσες δεν χρησιμοποιεί.

ΠΗΓΗ

id-ont.blogspot.com