Άγιος Χρυσογόνος, Αγία Θεοδότη και τα τρία παιδιά της, Άγιος Ζωΐλος

Άγιος Χρυσογόνος Δίδωσι Χρυσόγονος αὐχένα ξίφει, Ὁ πνεῦμα χρυσοῦς, χάλκεος δὲ τὸ σθένος.

Βιογραφία Ο Άγιος Χρυσογόνος ήταν άνθρωπος θεοσεβής και διδάσκαλος της αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας (βλέπε ίδια ημέρα). Καταγόταν από τη Ρώμη και έζησε στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανού (290 μ.Χ.). Επειδή τότε κινήθηκε διωγμός κατά των χριστιανών, έπιασαν και τον Χρυσόγονο και τον φυλάκισαν. Όταν ο Διοκλητιανός βρισκόταν στη Νίκαια, έμαθε ότι στη Ρώμη ήταν πολύ πλήθος χριστιανών φυλακισμένο, που αν και βασανίστηκε σκληρά δεν αρνήθηκε την πίστη του, επειδή είχε παρακινητή στο μαρτύριο τον θείο Χρυσόγονο. Τότε ο Διοκλητιανός διέταξε να θανατωθούν όλοι οι χριστιανοί που δεν θα αρνηθούν τον Χριστό και τον Χρυσόγονο να τον φέρουν δεμένο μπροστά του. Όταν λοιπόν ο Χρυσόγονος παρουσιάστηκε στον βασιλιά, το φρόνημά του δεν κάμφθηκε ούτε από κολακείες, ούτε από φοβέρες. Αντίθετα μάλιστα, με θάρρος διακήρυξε ότι ο Χριστός είναι ο μόνος αληθινός Θεός και ότι οι Θεοί είναι πλάνη των ανθρώπων και φθορά των ψυχών και απώλεια. Όταν άκουσε αυτά ο τύραννος, διέταξε να τον φέρουν σε έρημο τόπο και να τον αποκεφαλίσουν. Έτσι ο μακάριος Χρυσόγονος, πήρε το στεφάνι του μαρτυρίου από τον Κύριο. Αγία Θεοδότη και τα τρία παιδιά της Ἡ Θεοδότη πῦρ φέρει σὺν φιλτάτοις, Φίλτρῳ Θεοῦ ζέουσα, καὶ πυρὸς πλέον. Βιογραφία Η Αγία Θεοδότη έζησε στα χρόνια του βασιλιά Διοκλητιανού (284 - 304 μ.Χ.) και καταγόταν από τη Βιθυνία. Στη Νίκαια γνώρισε την Αγία Αναστασία τη Φαρμακολύτρια (βλέπε ίδια ημέρα), μαζί με τον δάσκαλό της Χρυσόγονο (βλέπείδια ημέρα) και όλοι μαζί επισκέπτονταν στις φυλακές τους μάρτυρες χριστιανούς και τους συμπαραστέκονταν ποικιλοτρόπως. Όταν το έμαθε αυτό ο Διοκλητιανός, θέλησε να δώσει τη Θεοδότη για γυναίκα στον άρχοντα Λευκάδιο (ή Λευκάτιο), με σκοπό να την ελκύσει στην ειδωλολατρία. Αυτή όμως αρνήθηκε και παραδόθηκε στον άρχοντα Βιθυνίας υπατικό Νικήτιο, ο οποίος την έριξε μαζί με τα τρία παιδιά της στη φωτιά, όπου βρήκαν μαρτυρικό θάνατο. Άγιος Ζωΐλος Ζωὴν ῥέουσαν ἐκλιπὼν ὁ Ζωΐλος Ζωὴν μένουσαν εὗρεν ἐν ζώντων τόπῳ. Βιογραφία Ο Άγιος Ζωΐλος υπέστη μαρτυρικό θάνατο επί Διοκλητιανού, όταν μαζί με τις άγιες γυναίκες Αγάπη, Ειρήνη και Χιονία (βλέπε 16 Απριλίου), περισυνέλεξε από τα νερά της λίμνης το λείψανο του Αγίου Χρυσογόνου (βλέπε ίδια ημέρα). Ορισμένα Συναξάρια, αναφέρουν μαζί με τον Άγιο Ζωΐλο και την μνήμη κάποιου Αγίου Ευτυχιανού. ΠΗΓΗ