Αποδίδοντας ευθύνες για τα αβάσταχτα χρέη της Ελλάδας

Του Mark Whitehouse

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, αρχίζουν να κατανοούν κάτι πολύ κρίσιμο, έστω και καθυστερημένα: το βάρος του χρέους της Ελλάδας είναι πολύ μεγάλο. Καθώς εξετάζουν εάν θα παρέχουν βοήθεια, θα πρέπει να σκεφτούν πώς η χώρα κατέληξε να χρωστάει στις κυβερνήσεις τους τόσα πολλά.

Ας πάμε πίσω στο 2010, όταν η κυβέρνηση της Ελλάδας –έχοντας διαψεύσει τις δικές τις δημοσιονομικές εκτιμήσεις- βρέθηκε στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής χρηματοπιστωτικής κρίσης. Οι ιδιώτες επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων μεγάλων, με χαμηλή κεφαλαιοποίηση, γερμανικών και γαλλικών τραπεζών, είχαν στην κατοχή τους περίπου όλο το δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Αυτό έθετε τους Ευρωπαίους μπροστά σε μία επιλογή: να δανείσουν στην Ελλάδα τα λεφτά που χρειαζόταν για να ικανοποιήσουν τους πιστωτές ή να αφήσουν την Ελλάδα να χρεοκοπήσει –περίπτωση κατά την οποία η Γερμανία και η Γαλλία θα μπορούσαν να έλθουν αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο να διασώσουν τις τράπεζές τους.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επέλεξαν να δανείσουν στην Ελλάδα, να επιβάλουν αυστηρά μέτρα λιτότητας φιλοδοξώντας να βελτιώσουν τις πιθανότητες να πάρουν τα λεφτά τους πίσω. Η λιτότητα έστειλε την οικονομία σε τέτοια βαθιά ύφεση που –παρά την αναδιάρθρωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα που συνέβη τελικά το 2012- η κυβέρνηση άρχισε να εξαρτάται όλο και περισσότερο από τον επίσημο τομέα για να καλύψει τις ανάγκες της, βάζοντάς την σε τροχιά διαδοχικών αντιπαραθέσεων και συμφωνιών διάσωσης που έχει φέρει την χώρα στην τωρινή δυσχερή θέση. 

Δεν μπορεί κανείς παρά να αναρωτηθεί τι θα είχε συμβεί εάν η Ευρώπη είχε επιλέξει την πλήρη αναγνώριση από νωρίς, αφήνοντας την Ελλάδα να αθετήσει τα χρέη προς τους ιδιώτες και να κινηθεί άμεσα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Η Ελλάδα σχεδόν σίγουρα, θα ήταν καλύτερα. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να σταθεροποιήσει τα δημοσιονομικά της με πολύ μικρότερη οικονομική ζημιά, αποτρέποντας ενδεχομένως τις πολιτικές αναταραχές που σχεδόν οδήγησαν την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης.

Η ευρύτερη ευρωπαϊκή οικονομία πιθανώς θα είχε επωφεληθεί επίσης, αποφεύγοντας το μεγαλύτερο μέρος της τραπεζικής παράλυσης που την μαστίζει μέχρι σήμερα. Τα χρέη της Ελλάδας στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, εάν υπήρχαν καθόλου, θα ήταν μικρότερα.

Με άλλα λόγια, οι ηγέτες της Ευρώπης έλαβαν αποφάσεις που τώρα έχουν αφήσει σε αβεβαιότητα τους φορολογούμενους. Καθώς οι υπουργοί Οικονομικών της περιοχής –σε συναντήσεις τους στην Ιαπωνία αυτή την εβδομάδα και στο Βέλγιο την επόμενη εβδομάδα- προσπαθούν να καταλάβουν πώς θα διαχειριστούν τα τεράστια χρέη της Ελλάδας, θα πρέπει να αναγνωρίσουν τον βαθμό στον οποίο αυτοί (ή οι προκατοχοί τους) είναι υπεύθυνοι.

capital.gr