Νηστεία και Οστεοπόρωση

(από το βιβλίο : ΝΗΣΤΕΙΟΔΡΟΜΙΟΝ του π. Βασιλείου Βολουδάκη , εκδόσεις ΥΠΑΚΟΗ)

Αφιερώνουμε ξεχωριστή Ενότητα, για να εξετάσουμε την πάθηση αυτή, που παρουσιάζεται συνήθως ως ιδιαιτέρως α­συμβίβαστη με τη νηστεία, παρ' ότι δεν ανήκει στις ασθένειες, που απειλούν ά­μεσα τη ζωή του ανθρώπου.

Πρόκειται για πάθηση, που μειώνει την ποσότητα της οστικής μάζης, καθιστώντας τα οστά εύθραυστα, και προσβάλλει κατ' εξοχήν τις γυναίκες, χωρίς να ε­ξαιρούνται, σε χαμηλά βεβαίως ποσοστά, και oι άνδρες μεγάλης ηλικίας.

Αυτό το επαλήθευσα κατά την εξομολόγηση, οπού oι μεσήλικες γυναίκες σε ποσοστό περίπου 80% επικαλούνται την οστεοπόρωση, για να καταλύουν τις νηστείες.

Το επαναλαμβανόμενο, και κατά τα τελευταία έτη αυξανόμενο αυτό φαινό­μενο, με προβλημάτισε έντονα και αφού έκαμα τις παρατηρήσεις μου σε συνδυα­σμό με την ψυχολογία των πασχουσών γυναικών, κατέφυγα και σε ιατρικά βι­βλία και σε ιατρούς, για να συζητήσω το θέμα και να αντλήσω πληροφορίες. Ό­πως διεπίστωσα, η Ιατρική επιστήμη, πα­ρά τις μακροχρόνιες έρευνες της, δεν έ­χει βρει ακόμη την βαθύτερη αιτία της οστεοπορώσεως των γυναικών, ενώ αντί­θετα για τους άνδρες έχει παρατηρηθεί ότι η οστεοπόρωσή τους είναι συνήθως «γνωστής αιτιολογίας (δευτεροπαθής)» και οφείλεται σέ κάποια άλλη πάθηση η θεραπευτική αγωγή, «πού σε σειρά συ­χνότητας είναι: θεραπεία με κορτικοστεροειδή, υπογοναδισμός, σκελετικές με­ταστάσεις, πολλαπλούν μυέλωμα, εγχει­ρήσεις στομάχου»* κ. ά.

Για τη γυναικεία οστεοπόρωση έχει βεβαίως επισημανθεί (όπως γράφει ό Επίκουρος καθηγητής της Μαιευτικής — Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γ. Κρεατσάς) «ότι τα οιστρο­γόνα είναι καθοριστικός παράγοντας για τη διατήρηση της οστικής μάζας στη γυναίκα. Η εμμηνόπαυση και κατά συ­νέπεια η ανεπαρκής έκκριση οιστρογόνων από την ωοθήκη είναι η αιτία της μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης»**, αλλά η επισήμανση αυτή δεν μας είναι αρκετή, διότι δεν δίνει απάντηση στο ερώτημα: Γιατί οι παλαιότερες γυναίκες δεν είχαν σε τόσο υψηλά ποσοστά οστεοπόρωση εν σχέσει με τις σημερινές, εφ' όσον η εμμηνόπαυση των γυναικών υπήρχε πάν­τοτε και δεν είναι φαινόμενο μόνο τής σημερινής εποχής;

Εκεί όμως που η ιατρική δεν μπο­ρεί να εισχώρηση (γιατί ή ιατρική εξετάζει μόνο σωματικές παθολογικές εκ­δηλώσεις, δεν έχει τη δυνατότητα να α­νίχνευση τι κρύβεται και τί ενεργεί πί­σω από τή σάρκα, τα νεύρα και τα οστά) εισχωρεί ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γρα­φή, η οποία μας αποκαλύπτει την πηγή, δηλαδή την ψυχολογική προέλευση της οστεοπορώσεως και των γυναικών και των ανδρών, με τα εξής επιγραμματικά λόγια:

α. «Σης δέ οστέων καρδία αισθητική» ^{(Παροιμ. 14,30)}

β. «Ανδρός λυπηρού ξηραίνεται οστά»^{(Παροιμ. 17,22)}

Δηλαδή: Στις γυναίκες, ψυχολογι­κή αιτία της παθήσεως είναι ο υπερβολικός συναισθηματισμός (που ιδιαίτερα δοκι­μάζεται με την εμμηνόπαυση), ο οποίος σαν τον σκώρο κατατρώγει τα οστά τους. Στους δε άνδρες, αιτία είναι ή υπερβολική θλίψη ή κατάθλιψη. Βεβαίως αυτή η διαίρεση δεν είναι στεγανή, διότι ζούμε σε εποχή όπου όλα «αναμιξ γέγονε». Πάντως κατά κανόνα ισχύει αυτός ο διαχωρισμός, δίνοντας συγχρόνως άπάντη­σι και στο ερώτημα πού θέσαμε προη­γουμένως: "Γιατί οι γυναίκες της επο­χής μας πάσχουν περισσότερο σήμερα από οστεοπόρωση;". Και ή απάντηση εί­ναι αυτονόητη: Διότι στις μέρες μας επλεόνασε «το χαύνον του θήλεος», ο άκρα­τος συναισθηματισμός. Λείπουν οι ψυ­χωμένες και ανδρείες γυναίκες. Στην ε­ποχή μας, που σπανίζουν ακόμη και oι ανδρείοι άνδρες(!), έπαυσε πλέον και να τίθεται το ερώτημα της Αγίας Γραφής: «Γυναίκα ανδρείαν τις ευρήσει; Τιμιωτέρα έστι λίθων πολυτελών ή τοιαύτη».^{(Παροιμ. 31, 10-11)}

Καλό είναι, λοιπόν, να στρέψουμε την προσοχή μας και oι άνδρες και οι γυ­ναίκες, στις αληθινές αιτίες της οστεο­πορώσεως και όχι να αναζητούμε τη θε­ραπεία μας στα κρέατα και στα γαλακτε­ρά. Διότι είδαμε σε προηγούμενη ενότη­τα ότι οι καταχρήσεις στο κρέας έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια ασβεστίου, αυτού δηλαδή του τόσο βασικού στοιχεί­ου για την καλή σύσταση των οστών. Όσο για τα γαλακτερά τρόφιμα, που μπο­ρεί κανείς να καταναλώσει κατά τη δια­τροφή του, πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν έχουν συσσωρευμένες τις απαιτούμενες ποσότητες ασβεστίου, για να θεραπεύ­σουν την ήδη εγκατεστημένη οστεοπόρωση, άλλα πρέπει να χρησιμοποιηθούν «φάρμακα ικανά όχι μόνο να σταματούν την οστική απώλεια άλλα και να επανα­κτούν, έστω και μερικώς την οστική μάζ­α πού έχει ήδη χαθεί», όπως αποφαίνε­ται το Ινστιτούτο Ιατρικής Παθολογίας του Πανεπιστημίου της Σιένα Ιταλίας.*** Το ίδιο ισχύει και για την επαπειλούμενη οστεοπόρωση, η οποία δεν αναχαιτίζε­ται με τις μηδαμινές ποσότητες ασβεστί­ου, πού λαμβάνονται με τις καθημερινές τροφές, άλλά με ειδική χορήγηση ασβε­στίου.

Βεβαίως τα γνήσια γαλακτοκομικά προϊόντα ωφελούν τον ανθρώπινο οργανισμό άλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπο­ρούμε να ισχυρισθούμε, πώς βλάπτεται κανείς, αν τα διακόψει κατά τα διαστήμα­τα των νηστειών της Εκκλησίας, διότι με τη χρήση και άλλων θρεπτικών τροφών πλουτίζεται ο οργανισμός με νέα συστατικά και βιταμίνες, υποβοηθείται ό καθαρισμός του αίματος και επιτυγχά­νεται η ανανέωση όλων των βιολογικών λειτουργιών του ανθρώπου.

 

*Μελέτη με τίτλο «Ανδρική Οστεοπόρωση» του Ενδοκρινολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός. Περιοδικόν «ΟΣΤΟΎΝ»(1993) 4, σελ. 70

**Μελέτη με τίτλο «Οιστρογονική ανεπάρκεια – Εμμηνόπασαυση και οστά » «ΟΣΤΟΎΝ»(1993) τ.3 τεύχος 2-3 1992 σελ. 47

***Μελέτη των g. gennari, d. Augusdeli, A. Camporeale, S. Ganelli με τίτλο «Η θεραπεία της ήδη εγκατεστημένης οστεοπορώσεως», , ΟΣΤΟΥΝ ο.α. σελ. 78.