Το Σχολείο και το γειτονικό ναρκοπέδιο

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΩΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ

Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, έχοντας συνείδηση της ευθύνης που φέρει απέναντι στις εξελίξεις της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου και της Ευρώπης, εδώ και ένα χρόνο ανέλαβε την πρωτοβουλία ενημέρωσης και συλλογής υπογραφών ενάντια στην κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων στην Σινώπη και το Ακούγιου της Τουρκίας. Η στήριξη αυτής της δράσης ήταν εντυπωσιακή και από διάφορους φορείς, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, την ακαδημαϊκή κοινότητα, πολιτικούς και φυσικά απλούς πολίτες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Εξωτερικό. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει εδώ στην ουσιαστική συμβολή σε αυτή μας την προσπάθεια του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου της Μεσογείου (με έδρα τη Ρόδο). Από τον Απρίλιο 2011 – οπότε και ξεκίνησε η προσπάθεια- μέχρι και τον Ιούλιο 2012 που ολοκληρώθηκε, συγκεντρώθηκαν στο σύνολό τους 40.819 υπογραφές (38.371 ηλεκτρονικές και 2.348 χειρόγραφες). Στη διεύθυνσηhttp://petition.aegean.gr/stopnuclearplants/ (οι ενδιαφερόμενοι είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για την πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Αιγαίου και να δηλώσουν επώνυμα την στήριξή τους).

Η πρωτοβουλία του Πανεπιστημίου Αιγαίου συνδέεται καταρχάς με την πεποίθηση της πρυτανικής αρχής ότι δεν υπάρχει ποτέ και σε καμία χώρα ασφαλής χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς. Τα στοιχεία που αφορούν το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα σε μια χώρα με μεγάλη φήμη σε πρότυπα διοίκησης και ασφάλειας το αποδεικνύουν περίτρανα. Επιπλέον τόσο το εργοστάσιο στο Ακούγιου όσο και στην Σινώπη βρίσκονται σε γνωστές σεισμογενείς περιοχές και γεωγραφικές θέσεις όπου οποιοδήποτε ατύχημα θα θίξει πολλές γειτονικές χώρες και κυρίως περιοχές τους, οι οποίες αποτελούν κοιτίδες του Παγκόσμιου και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού και έχουν ιδιαίτερο και ευαίσθητο φυσικό και ποιοτικό δομημένο περιβάλλον. Η Ελληνική και η διεθνής κοινότητα διέβλεψαν τη σοβαρότητα στην προσέγγισή μας και δήλωσαν την υποστήριξή τους, συσπειρωμένες για έναν κοινό σκοπό. Άτομα από 93 χώρες συμμετείχαν στην πρωτοβουλία μας, με σημαντικότερο αριθμό εκπροσώπων να προέρχονται – πέραν της Ελλάδας – από την Κύπρο, τις ΗΠΑ, το Βέλγιο, τον Καναδά, την Γαλλία, την Γερμανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Αγγλία αλλά και την Τουρκία.

Ιδιαίτερα μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα της Ιαπωνίας, η διεθνής κοινότητα αρχίζει να κινητοποιείται με πρωτόγνωρο ιστορικά τρόπο ενάντια στην

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

απειλή της χρήσης πυρηνικής ενέργειας. Συγκεκριμένα, η Γερμανία αποφάσισε στις 30/5/2011 με διακομματική συναίνεση το κλείσιμο σταδιακά όλων τα πυρηνικών της εργοστασίων μέχρι το 2022. Η Ιαπωνία μετά τα τραγικά γεγονότα ανακοίνωσε μέσω του πρωθυπουργού της ότι προσανατολίζεται πλέον και στην ανάπτυξη ασφαλών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Η κυβέρνηση της Ελβετίας ανακοίνωσε επίσης την σταδιακή απεμπλοκή της από την ατομική ενέργεια. Τέλος, η Ιταλική κυβέρνηση, μετά από σχετικό δημοψήφισμα που διεξήχθη τον Ιούνιο 2011 στη χώρα, απέρριψε το ενδεχόμενο κατασκευής ή επαναλειτουργίας κέντρων παραγωγής πυρηνικής ενέργειας καθώς σε αυτή την προοπτική εναντιώθηκε ο ιταλικός λαός σε ποσοστό 90%. Παρά τις εξαιρετικά σημαντικές αυτές διεθνείς εξελίξεις και την εντεινόμενη ανησυχία για το ζήτημα, πρόσφατα δυστυχώς ανακοινώθηκε και πάλι επίσημα η έναρξη της κατασκευής του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου της Νότιας Τουρκίας.

Τα επιχειρήματα συνεπώς υπέρ της χρήσης πυρηνικής ενέργειας γίνονται διαρκώς και λιγότερο πειστικά. Σε πρώτη ανάγνωση μπορεί να θεωρηθεί ως μια φθηνή επιλογή και μια θεμιτή λύση ενάντια στο πρόβλημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Επιπλέον, από ένα τμήμα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, θεωρείται ακόμα ως ασφαλής πρακτική λόγω της σπανιότητας των ατυχημάτων σε εγκαταστάσεις πυρηνικής ενέργειας. Ο αντίλογος όμως έρχεται καταιγιστικός και αποδομεί τις προαναφερθείσες «ορθολογικές επιλογές». Οι εκτιμήσεις για το χαμηλό κόστος παραγωγής και χρήσης πυρηνικής ενέργειας συνειδητά δεν συνυπολογίζουν το υψηλό κόστος κατασκευής και λειτουργίας που εξωτερικεύεται από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις. Αυτό το κόστος που εξωτερικεύεται, επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο, το φυσικό περιβάλλον, την ανθρώπινη ζωή και την οικονομία σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο ανάλογα με την σοβαρότητα και το μέγεθος των παραμέτρων/ γεγονότων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια διατάραξη στην ομαλή λειτουργία των εγκαταστάσεων. Πέρα όμως από το ενδεχόμενο ατυχήματος που μπορεί να συμβεί (π.χ. τήξη πυρηνικών αντιδραστήρων, εκρήξεις, πυρκαγιές, διαρροές ψυκτικού υγρού), η ίδια η λειτουργία των εγκαταστάσεων σε καθημερινή βάση κρύβει κινδύνους και κόστος που αποτιμώνται με όρους και πέρα των οικονομικών. Ο σπουδαιότερος από αυτούς είναι η διαχείριση των πυρηνικών αποβλήτων, της οποίας οι προοπτικές για το μέλλον ενέχουν μεγάλη αβεβαιότητα σε θέματα ασφάλειας καθώς είναι απειλητική η προοπτική των πολλαπλασιαστικών αρνητικών επιπτώσεων από τη διάχυση των αποβλήτων στη φύση.

Η διαφωνία με όσους προτείνουν τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας είτε ως μια «καθαρή» μορφή ενέργειας είτε ως ένα αναγκαίο κακό για την ανάπτυξη, πρέπει να είναι κάθετη διότι υπάρχουν άλλοι πλέον ακίνδυνοι τρόποι παραγωγής ενέργειας (ΑΠΕ) και σε αυτούς πρέπει σταδιακά να στραφούμε στηρίζοντας την ανάπτυξή μας.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ

Η μνήμη δεν μπορεί να είναι βραχεία και επιλεκτική καθώς η ιστορία έχει την τάση να επαναλαμβάνεται, με ολέθριες συνέπειες για αυτούς που ξεχνούν – αθώους ή ένοχους, υπεύθυνους και μη. Και είναι ευθύνη όλων μας να επιλέξουμε να αντισταθούμε, ως μια κοινωνία που αναγνωρίζει το μέγεθος των ευθυνών της απέναντι στις μελλοντικές γενιές και το περιβάλλον.

Η Πρυτανική Αρχή του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Μυτιλήνη, 11/9/2012

www.aegean.gr

http://www.biozo.gr/node/662