Νίκου Κατσαρού* Αναβολικά και συμπληρώματα διατροφής, η μάστιγα της Ελληνικής κοινωνίας

Αναβολικά και συμπληρώματα διατροφής,

η μάστιγα της Ελληνικής κοινωνίας

 του Νίκου Κατσαρού*

   

  

Σε αυτήν την χώρα όποια πέτρα και αν σηκώσεις θα εμφανισθεί ένα αδύναμο ή και ανύπαρκτο σε πολλές περιπτώσεις κράτος. Το τελευταίο μόνο τρίμηνο είχαμε τον θάνατο μικρού παιδιού σε παιδική χαρά όπου η επιχείρηση λειτουργούσε χωρίς άδεια λειτουργίας και χωρίς ασφάλεια των παιχνιδιών που διέθετε και διαπιστώθηκε ότι αυτό συνέβαινε για την μεγάλη πλειοψηφία των παιδικών χαρών της χώρας.

Πριν ένα μήνα, ένα άλλο παιδάκι σκοτώθηκε σε θαλάσσιο άθλημα όπου και διαπιστώθηκε ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτών των επιχειρήσεων της χώρας λειτουργούν χωρίς άδεια και χωρίς κανόνες ασφαλείας.

Το τελευταίο επεισόδιο στην Λακωνία που δύο νεαροί σκότωσαν δύο άλλους για παράνομα αναβολικά ανέδειξε το τεράστιο θέμα των αναβολικών και την ανυπαρξία ελέγχων από την πολιτεία.

Τα ΜΜΕ αναδεικνύουν τα θέματα για μερικές ημέρες για να ξεχαστούν αμέσως μετά. Όταν κάποια στιγμή πεθάνει κάποιος τουρίστας που κατανάλωσε σουβλάκι

του 1 Ευρώ τότε θα διαπιστωθεί και η ανυπαρξία ελέγχων στα θέματα ασφάλειας τροφίμων για να ξεχαστεί και αυτό μετά από μερικές μέρες. Τα ποτά-μπομπες θερίζουν στις παραλίες και η πολιτεία ενδιαφέρεται μόνο για την είσπραξη φόρων και όχι για τους κινδύνους στην υγεία των καταναλωτών.

Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή ή αναβολικά στεροειδή είναι φυσικές ή τεχνητές ουσίες που δρουν με τρόπο παρόμοιο με την ορμόνη τεστοστερόνη.Η τεστοστερόνη προκαλεί την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου, ανδρογόνος δράση (τριχοφυία, βάθυνση φωνής κλπ) και την σταδιακή αύξηση του μυϊκού ιστού, αναβολική δράση.

Μερικά αναβολικά στεροειδή είναι : ινανδρολόνη, στανοζόλη, τεστοστερόνη, κλπ. Ορισμένοι αναβολικοί παράγοντες που δρουν όπως και τα αναβολικά στεροειδή είναι οι β2 Αγωνιστές όπως η ζερονόλη και η κλενβουτερόλη. Οι αθλητές χρησιμοποιούν τα αναβολικά στεροειδή για να αυξήσουν το μέγεθος και την ισχύ των μυών τους, να μπορούν να προπονούνται σκληρότερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, να αυξήσουν την επιθετικότητα και ανταγωνιστικότητα τους και να προκαλέσουν ήπιου βαθμού ευφορία.

Τα αναβολικά στεροειδή λαμβάνονται όλο και περισσότερο από αυτούς ή αυτές που επιθυμούν μυώδη σωματική ανάπτυξη καθαρά για αισθητικούς λόγους και ασχολούνται στην προπόνηση με βάρη.

Πολλοί αγνοούν ή δεν υπολογίζουν τους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Μερικές από τις παρενέργειες στους άνδρες μετά από κάποιο διάστημα χρήσης είναι: στειρότητα, ανικανότητα, αναστολή σπερματογένεσης, συρρίκνωση και σκλήρυνση των όρχεων, νεφρική βλάβη, υπερτροφία προστάτη, γυναικομαστία, ηπατική ανεπάρκεια, καρδιαγγειακές βλάβες, διαβήτης λιπιδεμία, ενδοκρινικές διαταραχές, καρκινογενέσεις κλπ.

Μερικές από τις παρενέργειες που εμφανίζονται στις γυναίκες είναι: ανάπτυξη ανδρικών χαρακτηριστικών, μεταξύ αυτών τριχοφυία, ακμή, βάθυνση της φωνής, διαταραχές εμμήνου ρύσεως, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση, υπερτροφία κλειτορίδας και συρρίκνωση του στήθους, αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης καρδιαγγειακά νοσήματα, βλάβες στο συκώτι και τα νεφρά , καρκινογενέσεις κλπ. Οι περισσότερες από αυτές τις βλάβες είναι μόνιμες και αυτό πρέπει να το γνωρίζουν όσοι κάνουν χρήση αυτών των ουσιών.

Σοβαρές είναι και οι ψυχολογικές παρενέργειες σε άνδρες και γυναίκες όπως αδυναμία συγκέντρωσης, επιθετικότητα, βιαιότητα, παράνοια, υπερδιέγερση, σχιζοφρένεια και άλλα ψυχικά νοσήματα.

Τα αναβολικά στεροειδή ευρίσκονται κυρίως στα γυμναστήρια όπου πολλά από αυτά είναι εγκεκριμένα στις ΗΠΑ αλλά όχι στην Ε.Ε., συνεπώς παράνομα.

Παρασκευάζονται κυρίως στην Ινδία, το Πακιστάν και την Κίνα σε παράνομα εργαστήρια. Εκεί όμως που είναι η πραγματική απειλή είναι το διαδίκτυο όπου ο οιοσδήποτε μπορεί να παραγγείλει οτιδήποτε. Πολλά από τα παρασκευάσματα κοστίζουν ακριβά χωρίς να έχουν τα «αναμενόμενα» αποτελέσματα ενώ άλλα έχουν σοβαρότατες παρενέργειες πέραν αυτών που αναφέρθηκαν διότι παρασκευάστηκαν από μη ειδικούς και έχουν προσμίξεις από τοξικές ουσίες.

Μερικές απαγορευμένες αναβολικές ουσίες όπως η ανδροστενεδιόνη η DHEA και άλλες μπορεί να βρεθούν σε προϊόντα διατροφής και σε σκευάσματα για κτηνιατρική χρήση. Επίσης χρησιμοποιούνται αναβολικά που χρησιμοποιούνται σε άλογα ιπποδρομιών για την βελτίωση της επίδοσης των αθλητών. Όλα αυτά οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να τα προμηθευθούν και μέσω του διαδικτύου.

Παρότι η υγιεινή και η ισορροπημένη διατροφή αποτελούν τον θεμέλιο λίθο για την διασφάλιση της καλής υγείας και της αθλητικής απόδοσης πολυάριθμα συμπληρώματα διατροφής διακινούνται στην αγορά στοχεύοντας μόνο στην βελτίωση της αθλητικής εμφάνισης.

Τα συμπληρώματα διατροφής προστιθέμενα στην συνολική διατροφή εφοδιάζουν τον οργανισμό με ένα ή και περισσότερα από τα παρακάτω συστατικά: βιταμίνες, ανόργανα άλατα, αμινοξέα, συστατικά από βότανα, μεταβολίτες , αποστάγματα κλπ. Τα συμπληρώματα διατροφής σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την κανονική διατροφή αλλά ούτε και να αυξήσουν την αθλητική επίδοση των χρηστών παρόλο ότι έτσι τα παρουσιάζουν οι κατασκευαστές τους.

Έχει διαπιστωθεί ότι μερικά συμπληρώματα διατροφής καθώς και φαρμακευτικά σκευάσματα βοτάνων περιέχουν απαγορευμένες ουσίες όπως η εφεδρίνη και άλλες. Ορισμένα από τα συμπληρώματα διατροφής είναι: ειδικά συμπληρώματα πρωτεϊνών, συμπληρώματα βιταμινών και μετάλλων, συμπληρώματα αμινοξέων, λιπιδίων, ενεργειακά ποτά, ενεργειακές ράβδοι, Gel υδατανθράκων κλπ.

Ο μεγάλος κίνδυνος και εδώ είναι τα γυμναστήρια και τα καταστήματα υγιεινής διατροφής όπου διακινούν παράνομα συμπληρώματα διατροφής χωρίς ετικέτες , χωρίς να γνωρίζει κανείς τι περιέχουν αλλά μόνον τις υποσχέσεις αυτών που τα διακινούν.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι μέσω του διαδικτύου όπου κανείς δεν γνωρίζει τι παίρνει και με απροσδιόριστες επιπτώσεις στην υγεία. Δυστυχώς και εδώ οι έλεγχοι απ;o την πολιτεία είναι ελάχιστοι έως ανύπαρκτοι και ο ΕΟΦ ως αρμόδιος φορέας δηλώνει αδυναμία.

Τα συμπληρώματα διατροφής για να χορηγηθούν απαιτούν σύμφωνα με τον νόμο συμβουλή γιατρού, αλλά επειδή αυτό δεν μπορεί να ελεγxθεί να χορηγούνται με συνταγή γιατρού τουλάχιστον για ορισμένες κατηγορίες Εκείνο όμως που είναι επιτακτικό είναι οι περισσότεροι, συστηματικότεροι και αποδοτικότεροι έλεγχοι από την πολιτεία.

*Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΚΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Π. Πρόεδρος Ένωσης Ελλήνων Χημικών