Θέλουν τον Άσαντ νεκρό… Η θεατρική παράσταση στο Συμβούλιο Ασφαλείας με πρωταγωνιστές ΗΠΑ – Ρωσία

ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΓΚΟΥΜΑ

Του Μάριου Ευρυβιάδη 

Τον Άσαντ τον θέλουν νεκρό. Τη Συρία τη θέλουν βαλκανιοποιημένη. Αλλά δεν τους φθάνουν αυτά. Θέλουν να κατέχουν και το ηθικό πεδίο της μάχης. Χωρίς την κατοχή του δεν νομιμοποιούνται οι πολεμοχαρείς τους πολιτικές και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την κοινή γνώμη το δικό τους «αφήγημα», που θέλει τη δική τους πλευρά μαζί με τους αγγέλους και την άλλη μαζί με το διάβολο.

Τις τελευταίες μέρες, πριν και μετά τους δυτικούς βομβαρδισμούς κατά της Συρίας της 14ης Απριλίου, γίναμε μάρτυρες μίας φαινομενικά παράδοξης κατάστασης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Είχαμε μια θεατρική παράσταση-σύγκρουση, με πρωταγωνιστές κυρίως τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να προσπαθούν να περάσουν τη δική τους γραμμή με τη μορφή απόφασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά χωρίς επιτυχία, διότι η κάθε πλευρά ασκούσε κατά της άλλης το δικαίωμα αρνησικυρίας που δικαιούται ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Το φαινομενικά παράδοξο είναι πως ενώ οι πρωταγωνιστές κόπτονταν να περάσουν τη δική τους γραμμή, ώστε να παρουσιάζονται δικαιωμένοι, γνώριζαν εκ των προτέρων πως:

α) αυτό ήταν αδύνατο και

β) είχαν ήδη προειλημμένες αποφάσεις για την πολιτική που θα ακολουθούσαν.

Με άλλα λόγια έγραφαν στα παλιά τους υποδήματα όλες τις αρχές αλλά και τις συμβατικές τους υποχρεώσεις και δεσμεύσεις που προκύπτουν από τη Χάρτα του ΟΗΕ. Υπογραμμίζω εδώ πως η Χάρτα του ΟΗΕ δεν είναι ένα απλό κείμενο αρχών με ιδεαλιστικές διακηρύξεις. Είναι μια διεθνής συνθήκη που όλα τα μέλη αλλά και μη μέλη του Οργανισμού υποχρεούνται να τηρούν, διότι αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της διεθνούς έννομης τάξης, όπως αυτή δομήθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Χάρτα του ΟΗΕ, πέραν του κανονιστικού/θεσμικού δικαίου, συμπεριλαμβάνει και εθιμικό δίκαιο.

Η πιο σημαντική αρχή αλλά και δέσμευση όλων των μελών και μη του ΟΗΕ είναι η συμβατική τους υποχρέωση να διατηρούν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια επιλύοντας τις διαφορές τους με ειρηνικούς τρόπους, δηλ. χωρίς τη χρήση βίας, αλλά και χωρίς καταναγκασμούς, π.χ. την απειλή χρήσης βίας.

Εδώ θα είναι χρήσιμο –διότι πιστεύω πως είναι διδακτικό, αλλά και επί της ουσίας– να γίνει αναφορά και στην πιο σημαντική αρχή και θέση που διατυπώθηκε αλλά και που υπήρξε καθοδηγήτρια στις δίκες της Νυρεμβέργης κατά των αξιωματούχων της ναζιστικής Γερμανίας που θεωρήθηκαν οργανωτές και υπεύθυνοι για τον πόλεμο στην Ευρώπη (1939–1945). Οι Ναζί οργανωτές κατηγορήθηκαν:

α) για συνωμοσία προς διεξαγωγή επιδρομικών ενεργειών κατά της παγκόσμιας ειρήνης,

β) για εγκλήματα κατά της ειρήνης,

γ) για εγκλήματα πολέμου, και

δ) για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

Αναφορικά με τον πόλεμο, στην ετυμηγορία του δικαστηρίου διαβάζουμε: «Ο πόλεμος είναι ουσιαστικά κάτι το κακό (evil). Oι συνέπειές του δεν περιορίζονται μόνο στα εμπόλεμα κράτη αλλά επηρεάζουν ολόκληρο τον κόσμο. Γι’ αυτό η πρόκληση ενός επιδρομικού πολέμου δεν είναι μόνο ένα διεθνές έγκλημα. Είναι το ύψιστο διεθνές έγκλημα και διαφέρει από άλλα εγκλήματα πολέμου διότι εμπεριέχει αθροιστικά το κακό στο σύνολό του» (Η ετυμηγορία των δικών της Νυρεμβέργης και τα συναφή μπορούν να εντοπιστούν στον εξαιρετικό επιστημονικό ιστότοπο “The Avalon Project” του Πανεπιστημίου Γέιλ).

Είναι γνωστό σε όλους πως οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις δεν εξαλείφθηκαν τη μεταπολεμική εποχή παρά την προγραφή του πολέμου από τη Χάρτα του ΟΗΕ. Αυτό που ίσως να μην είναι και τόσο γνωστό είναι πως μόνο σε 2-3 περιπτώσεις έχει στιγματιστεί επίσημα ένα κράτος ως «επιδρομέας» (“aggressor”), παρά το οφθαλμοφανές και αναντίλεκτο γεγονός σε όλους πως π.χ. ένα συγκεκριμένο κράτος ή κράτη λειτούργησαν ως επιδρομείς, ακριβώς όπως διατυπώνεται στη Νυρεμβέργη.

Η μία και μοναδική περίπτωση στιγματισμού κράτους ως «επιδρομέα» υπήρξε η περίπτωση του Ιράκ του Σαντάμ Χουσέιν και της εισβολής του στο Κουβέιτ του 1990. Τότε, θυμίζω, τελείωνε ο Ψυχρός Πόλεμος και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έδωσε το πράσινο φως για τη στρατιωτική εκδίωξη του επιδρομικού Ιράκ από το Κουβέιτ, κάτι που έγινε υπό την ηγεσία της Ουάσινγκτον και με τη σημαία του ΟΗΕ. Η άλλη, αμφιλεγόμενη όμως, περίπτωση είναι του πολέμου στην κορεατική χερσόνησο το 1950, όταν κατονομάσθηκαν Βόρειος Κορέα και Κίνα ως επιδρομικές χώρες. Όμως, τότε, οι αποφάσεις δεν λήφθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας αλλά από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Τότε η Σοβιετική Ένωση απείχε των εργασιών του ΣΑ διαμαρτυρόμενη για την άρνηση των Δυτικών να παραχωρήσουν θέση στο ΣΑ στην κομμουνιστική Κίνα αντί της φιλοδυτικής εθνικιστικής Κίνας. Και η απουσία της Σοβιετικής Ένωσης επέτρεψε στην Ουάσινγκτον να περάσει τις θέσεις της.

Μια σειρά από επιδρομικούς πολέμους

Περιπτώσεις επιδρομικών πολέμων όπως του Ιράκ του Σαντάμ Χουσέιν υπήρξαν πολλές. Ίσως η πιο γνωστή υπήρξε ο τριμερής επιδρομικός πόλεμος του 1956 κατά της Αιγύπτου. Τότε, Αγγλία, Ισραήλ και Γαλλία συνωμότησαν και οργάνωσαν το «ύψιστο διεθνές έγκλημα» –τον πόλεμο του Σουέζ– κατά της Αιγύπτου. Η τριμερής συνωμοσία τους είναι καταγεγραμμένη στο “The Protocol of Sevres, 24 October 1956” και μπορεί νε εντοπιστεί στο εμβληματικό έργο του Κeith Kyle, “Suez”, 1991. Όχι μόνο δεν στιγματίστηκαν τα τρία κράτη ως επιδρομείς, το Λονδίνο απαγόρευε στα βρετανικά ΜΜΕ να αναφέρουν τη λέξη «πόλεμο» για να περιγράψουν τις επιδρομικές του αγυρτίες και των συμμάχων του. Όλος όμως ο κόσμος γνώριζε τα ονόματα των επιδρομέων. Και όχι μόνο. Ο τότε πρωθυπουργός της Βρετανίας είχε δώσει και εντολές για τη δολοφονία του Νάσσερ!

Άλλα παραδείγματα επιδρομικών πολέμων είναι ο πόλεμος του 1967 στη Μέση Ανατολή, η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, η εισβολή της Ινδονησίας στο Ανατολικό Τιμόρ το 1975, η εισβολή του Ιράκ στο Ιράν το 1980 (όπου είχαμε και εκτεταμένη χρήση από το Ιράκ χημικών όπλων, εν γνώσει και με τη συνεργασία των Δυτικών – ΗΠΑ, Αγγλίας Γερμανίας, Ιταλίας που του τα προμήθευαν), τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς της Σερβίας το 1999, την εισβολή των Αμερικανών και των συμμάχων τους στο Ιράκ το 2003, την επιδρομή κατά της Λιβύης το 2011 και τις συνεχιζόμενες επιδρομές κατά της Συρίας σήμερα.

Το μακελειό συνεχίζεται

Στη Συρία έχουμε ένα συνονθύλευμα «παραγόντων αρετής» που επιδιώκουν άλλοι να «εξανθρωπίσουν» τον λαό της, άλλοι να τον εκδημοκρατίσουν, άλλοι να τον κατακτήσουν, άλλοι να τον εξισλαμίσουν, άλλοι να τον λεηλατήσουν, άλλοι να τον αποκεφαλίσουν/εκπορνεύσουν, αλλά και που ο καθένας επιδιώκει, στο τέλος, να παρασημοφορηθεί ως «ειρηνευτής» σε «συμμαχία» με τους αγγέλους.

Με όλους αυτούς, το μακελειό στη Συρία δεν θα έχει τελειωμό, μέχρι να λιντσάρουν και τον Άσαντ, να βαλκανιοποιήσεων το συριακό κράτος, αλλά και να χειροκροτηθούν ως άξιοι οικουμενικοί ηθικοπλάστες.

apopseis.com/