ΠΕΡΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Της Μαρίας Νεγρεπόντη-Δελιβάνη            24.03.2018

(κείμενο, που εμφανίστηκε,με την ευκαιρία της  παρουσίασης του βιβλίου του Όθωνα Ιακωβίδη, από τις Εκδόσεις Βροτέας, με τίτλο Η Δημοκρατία αντεπιτίθεται-Η Βίβλος της Δημοκρατίας στο Πολεμικό Μουσείο στις  24/03 και ώρα 18)

=======================================

Το βιβλίο του φίλου Όθωνα Ιακωβίδη, με τίτλο Η Δημοκρατία αντεπιτίθεται-Η Βίβλος της Δημοκρατίας,  είναι ένα εκπληκτικό βιβλίο.  Mερικοί από τους λόγους που το θεωρώ εκπληκτικό είναι οι ακόλουθοι:

*Ο Όθων τόλμησε να ασχοληθεί με  το  θέμα της Δημοκρατίας που κατέληξε να είναι  χαώδες,  ύστερα από τις  αμέτρητες προσθήκες και μεταρρυθμίσεις, που ήταν παντελώς ξένες με  τη φύση και με το περιεχόμενο της. Oι πολλές φορεσιές, που έχει ενδυθεί  η Δημοκρατία από την πρώτη της εμφάνιση μέχρι σήμερα,  την  καθιστούν μεταλλαγμένη προβληματική και  δυσνόητη. Ο Όθων, χωρίς  να είναι, όπως λέει ο ίδιος, ακαδημαϊκός, κατάφερε να ερευνήσει αυτό  το ετερόκλητο περιεχόμενο  της Δημοκρατίας, αλλά  και ας μου επιτραπεί να πω, και τις άνομες σχέσεις της με πολυάριθμα βασικά μεγέθη, που της προσδίνουν τη σύγχρονη, αλλά διόλου ικανοποιητική  φυσιογνωμία της.

*Ο Όθων εκλαμβάνει τη  Δημοκρατία  ως θεότητα, που δεν έχει   δυνατότητες εξέλιξης. Δηλαδή, που  δεν μπορεί, με την πάροδο του χρόνου, να αποκτήσει χαρακτηριστικά  διαφορετικά από αυτά, με τα οποία
πρωτοεμφανίστηκε  στην αρχαία Ελλάδα τον 5ο π.Χ αιώνα. Η Δημοκρατία, συνεπώς, μπορεί να  είναι  μόνον άμεση, δηλαδή κατευθείαν από το λαό,  ενώ  αντιθέτως δεν νοείται Δημοκρατία με εκπροσώπους, οπότε τότε πρόκειται  για Ολιγαρχία. Συνεπώς, όπως υποστηρίζει ο Όθων στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, οι σύγχρονες  χώρες της Δύσης,  έχουν  ολιγαρχικό πολίτευμα, παρότι επισήμως αναγνωρίζεται ως δημοκρατικό. Οι εκπρόσωποι αυτής της  θλιβερά αλλοιωμένης Δημοκρατίας  θεωρούν ωστόσο δικαίωμα τους να ασκούν κριτική σε κάποιες οικονομίες της Δύσης ή και εκτός αυτής, επειδή έχουν, επισήμως όμως αυτές,   αυταρχικά ή και μοναρχικά καθεστώτα. Επίσης, η Δημοκρατία δεν μπορεί να συνυπάρχει με πολιτικά κόμματα, που  έχουν ενταχθεί στους αστερισμούς της παγκοσμιοποίησης και της ΕΕ, και  ακολουθούν στο σύνολό τους  υποχρεωτικά την  ίδια μακροοικονομική πολιτική, που επιβάλλεται άνωθεν. Επιπλέον, ο Όθων, ορθώς  υποστηρίζει ότι στη  Δημοκρατία δεν υπάρχουν πολιτικά κόμματα. Ωστόσο, τα σύγχρονα οιονεί δημοκρατικά καθεστώτα της Δύσης, που στην πραγματικότητα  είναι Ολιγαρχικά, ισχυρίζονται ότι η Δημοκρατία απαιτεί περισσότερα του ενός πολιτικά κόμματα, και καυτηριάζουν  τα αυταρχικά καθεστώτα  επειδή έχουν μονοκομματισμό.

*Η γραφή του Όθωνα είναι απλή και προσιτή, το ίδιο και η ανάλυση, καθώς και ο τρόπος εξαγωγής των συμπερασμάτων του. Η απλότητα, ωστόσο, αυτή δεν βλάπτει την ποιότητα, τη σοβαρότητα και την πληρότητα της έρευνάς του. Ο Όθων  συγκεντρώνεται στον ορισμό της Δημοκρατίας. Συμβουλεύεται ικανό αριθμό από το σύνολο των ορισμών  που έχουν καταγραφεί, αναλύει και απορρίπτει πολλούς από αυτούς για να εγκρίνει τελικά, τον αρχικό του Ηρόδοτου(484-410 π.Χ.) που έχει ως εξής:  "Δημοκρατία είναι το πολίτευμα στο οποίο άρχει το πλήθος και τα αξιώματα απονέμονται  δια κλήρου, όλοι λογοδοτούν για τη διαχείριση της αρχής και οι αποφάσεις λαμβάνονται από κοινού". Αντιθέτως, ο Όθων διαφωνεί έντονα, και έχει απόλυτο δίκαιο, με τον ακόλουθο ορισμό της ΒΙΚΙΠΕΔΙΑ: "Δημοκρατία είναι το πολιτικό σύστημα όπου ο λαός έχει την εξουσία άμεσα ή έμμεσα". Το έμμεσα είναι το φκιασίδωμα της Δημοκρατίας, που την κατέστησε ουσιαστικά Ολιγαρχία και ο Όθων εξηγεί γιατί : "Όταν επιτρέπω και εξουσιοδοτώ (με τις εκλογές)  σε άλλους  (στην κομματική Ολιγαρχία) να  αποφασίζουν για τα προβλήματά μου, δεν σημαίνει ότι εγώ αποφασίζω μέσω αυτών των άλλων. Αυτοί αποφασίζουν (εμού παραιτουμένου) σύμφωνα με τα δικά τους ενδιαφέροντα και σκεπτικά".

* Οι προϋποθέσεις της Δημοκρατίας είναι τρεις: 1) Η ύπαρξη ελεύθερων πολιτών, 2) Η γνώση του τι είναι Δημοκρατία και 3) Η ύπαρξη Ισηγορίας- Ισοπολιτείας- Ισονομίας. Και πως ορίζει ο σ. τι δεν είναι Δημοκρατία; 1) Ο,τι δεν είναι πολίτευμα, 2) Όποιο πολίτευμα νοθεύει την κυριαρχία του Δήμου/λαού 3) Όλες οι παραλλαγές της Δημοκρατίας, όπως Βασιλευομένη Δημοκρατία, Αστική Δημοκρατία, Κοινοβουλευτική Δημοκρατία κ.ά. 4) Όπου επικρατεί η οικογενειοκρατία και το κληρονομικό δικαίωμα στην εξουσία και τέλος 5)Δεν υπάρχει Δημοκρατία όταν στην κοινωνία επικρατεί καθεστώς ασυδοσίας.

*Πολύ θετικό, εξάλλου, στοιχείο της ανά χείρας  μελέτης του Όθωνα  είναι η διεξοδική αναφορά στις σχετικές απόψεις και στα αποφθέγματα για τη Δημοκρατία και τις μεταλλάξεις της,  από γνωστούς  διανοητές.

        Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι το πολίτευμα που ισχύει στην Ελλάδα, και γενικότερα στη Δύση δεν είναι δημοκρατικό, αλλά ολιγαρχικό, και η εφαρμογή του έχει οδηγήσει  σε απευκταίες καταστάσεις αδιανόητης ανισότητας, στην κατανομή εισοδήματος και πλούτου, σε  βαθιά διαφθορά που προέρχεται από τη διαπλοκή πολιτικών με  οικονομικά συμφέροντα μεγάλων εταιριών, σε ανοχή σημαντικής ανεργίας, σε ασυδοσία των πολιτικών οι οποίοι δεν διστάζουν να υπόσχονται προεκλογικά ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που προτίθενται να πράξουν,  σε υποχώρηση του κράτους Πρόνοιας, σε υποβάθμιση των συμφερόντων των φτωχότερων κοινωνικών ομάδων χάριν της εξυπηρέτησης των συμφερόντων της ελίτ κ.ο.κ.

        Παραθέτω στη συνέχεια δύο  επιλεγμένα αποφθέγματα αρχαίων Ελλήνων που  συνοψίζουν  το γιατί τα όσα επικρατούν στις σύγχρονες οικονομίες της Δύσης, και πρώτα από παντού αλλού στην Ελλάδα δεν μπορεί να συνυπάρξουν με Δημοκρατία:

*Άριστη δημοκρατία είναι εκείνη που δεν έχει ούτε πάρα πολύ πλούσιους ούτε πάρα πολύ φτωχούς πολίτες.

Θαλής ο Μιλήσιος,  643-546 π.Χ. ένας των επτά σοφών της αρχαιότητας και

*Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία.

Ισοκράτης, 436-338 π.Χ., Αθηναίος ρήτορας

       Ο Όθων ορίζει, διεξοδικά, στο βιβλίο του τους όρους και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για να υπάρξει πραγματική Δημοκρατία. Ερωτάται, ωστόσο, αν μια τέτοια συζήτηση έχει, ακόμη, νόημα στις ημέρες μας.

       Και τούτο, διότι η Δημοκρατία, έστω αυτή η μεταλλαγμένη και υποκριτική  Δημοκρατία,  υποχωρεί  στο διάστημα της τελευταίας δεκαετίας, με επικίνδυνα ταχείς ρυθμούς, στις προηγμένες οικονομίες της Δύσης. Οι παραδοσιακοί πολιτικοί, που διαστρέβλωσαν τη Δημοκρατία, που αθέτησαν το σύνολο των υποσχέσεών τους, προς τους ψηφοφόρους τους, που σε πολλές περιπτώσεις αποδεικνύεται να έχουν σχέση με τη διαφθορά,  βάλλονται από παντού, με αποτέλεσμα την άνοδο, στις οικονομίες της Δύσης, των αποκαλούμενων "λαϊκίστικων" πολιτικών κομμάτων. Τα λαϊκίστικα αυτά κόμματα  στρέφονται  εναντίον του συνόλου των ρυθμιστικών κανόνων του παρελθόντος, στους οποίους περιλαμβάνεται και η Δημοκρατία. Η άνοδος των λαϊκιστών εκφράζει τις  νέες  προτιμήσεις  των ψηφοφόρων, και κυρίως των νέων. Πράγματι, και ενώ ανάμεσα στους πιο ηλικιωμένους Αμερικανούς τα 2/3 δηλώνουν την προτίμησή τους για τη  Δημοκρατία, λιγότερο από το 1/3 των νέων  νοιάζεται γι' αυτήν, ενώ αντιθέτως εμφανίζονται   ευνοϊκοί σε πιθανή αυταρχική διακυβέρνηση και έντονα κριτικοί  απέναντι στη Δημοκρατία. Να προσθέσω ότι δύο δεκαετίες πριν από σήμερα το 25% των Βρετανών ήταν ευνοϊκοί στην ιδέα αυταρχικής κυβέρνησης, ενώ ήδη σήμερα το ποσοστό τους έφθασε στο  50% . Ακόμη, σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αγγλία και οι ΗΠΑ το ποσοστό των νέων, που δηλώνουν προτίμηση για την άκρα δεξιά ή την άκρα αριστερά έχει διπλασιαστεί στο διάστημα των δύο τελευταίων δεκαετιών, ενώ στη Σουηδία έχει τριπλασιαστεί. Ανάλογα είναι τα ποσοστά και σε χώρες όπως η Ουγγαρία, Αυστρία, Ελλάδα και Φινλανδία.

Στους λαϊκιστές, και στα λαϊκίστικα ή υβριδικά πολιτικά κόμματα εξουσίας προστίθεται και ο πολιτικός συνδυασμός της Ιταλίας.  Το εκεί αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί, σίγουρα, ηχηρότερο ράπισμα εναντίον της  ΕΕ, ακόμη και από αυτό το BREXIT. Και τούτο επειδή η Ιταλία είναι η τρίτη σε μέγεθος οικονομία της ΕΕ, επειδή είναι μέλος της Ευρωζώνης και επειδή η αποστροφή που έκφρασε το εκλογικό της αποτέλεσμα της 4ης Μαρτίου του 2018, εναντίον της παγκοσμιοποίησης και των συνθηκών που επικρατούν στην ΕΕ, γίνεται αφόρητα αισθητή.                                                                                                                          

          Η Δύση δεν αναγνωρίζει άλλο σύστημα διακυβέρνησης από τη φιλελεύθερη Δημοκρατία, την οποία και προσπαθεί να επιβάλλει σε ολόκληρο τον πλανήτη, ακόμη και προσφεύγοντας  γι' αυτό σε πολέμους. Υπενθυμίζω ότι  μια από τις βασικές δικαιολογίες του  Βush του νεότερου, για τους αναίτιους πολέμους εναντίον του Ιράκ και του Αφγανιστάν ήταν και η ανάγκη "δημοκρατικοποίησης" τους. Η αντίληψη ότι η φιλελεύθερη Δημοκρατία με τον καπιταλισμό είναι το μοναδικό σύστημα που παράγει πλούτο και ισχύ ενισχύθηκε από την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, εφόσον δεν είχε πια αντίπαλο. Αλλά, δεν φαίνεται να είναι έτσι, γιατί εκτός από την Κίνα,  και η Ρωσία, και αρκετές χώρες της Ευρώπης δεν έχουν Δημοκρατία και  υποστηρίζουν ότι δεν έχει σημασία πως εκλέγεται μια κυβέρνηση, γιατί το ζητούμενο   είναι   να είναι  αποτελεσματική,  και κατά τη γνώμη τους η Δημοκρατία  δεν είναι. Η Δημοκρατία, τουλάχιστον με τις δυτικές της προδιαγραφές, υποχωρεί, σταδιακά, εφόσον είναι το σύστημα που διέπει  ολοένα μικρότερης έκτασης πληθυσμό της υφηλίου, αλλά και το σύστημα που έχει παύσει να ανταποκρίνεται στις αρχικές προδιαγραφές του, αυτές των αρχαίων Ελλήνων. Οι θιασώτες της Δημοκρατίας, έστω και αυτής της μεταλλαγμένης, υποστηρίζουν ότι οι χώρες,  με αυταρχικά καθεστώτα  θα στραφούν, ωστόσο,  προς αυτήν όταν αυξηθεί το κατά κεφαλή εισόδημα, διότι οι πολίτες θα απαιτήσουν πολιτικό φιλελευθερισμό. Δικαιολογούν την αισιόδοξη αυτή άποψή τους για τη Δημοκρατία, εξαιτίας των αντιφάσεων και των δυσλειτουργιών του καπιταλισμού με ολοκληρωτισμό, όπως είναι η διαφθορά, οι ανισότητες κατανομής, η ανεπαρκής πληροφόρηση, η έλλειψη ατομικών ελευθεριών, ή η εκμετάλλευση της κρατικής ισχύος για  να εξασφαλίσουν μεγαλεία οι πολιτικοί. Αναγκάζονται, βέβαια,  να παραδεχθούν,  ότι αυτά τα μειονεκτήματα και οι δυσλειτουργίες  συναντιούνται και στον καπιταλισμό με φιλελεύθερη Δημοκρατία, αλλά  πείθουν τον εαυτό τους ότι  αυτό που κάνει τη διαφορά  υπέρ του φιλελευθερισμού είναι ότι, κατ' αυτούς,  οι αρνητικές αυτές συνέπειες  εμφανίζονται  σε  μικρότερη κλίμακα.  Είναι, ωστόσο, δύσκολο αν όχι αδύνατο, να αποφανθεί κανείς σε ποιο από τα δύο αυτά καθεστώτα οι δυσλειτουργίες και τα αρνητικά χαρακτηριστικά είναι εντονότερα. Αλλά, και  εξίσου δύσκολο είναι να απαντήσει κανείς για το ποιο από τα δύο αυτά καθεστώτα θα επικρατήσει. Η άποψή μου είναι ότι, αν η Κίνα και οι πέριξ αυτής οικονομίες, με το ίδιο με αυτήν καθεστώς,  επιχειρήσουν να το επιβάλλουν  στη Δύση,  μετά την επικράτησή τους στην υφήλιο, δεν θα συναντήσουν ιδιαίτερη δυσκολία. Και τούτο, επειδή, δυστυχώς, το φιλελεύθερο δημοκρατικό καθεστώς της Δύσης βρίσκεται σε μεγάλη παρακμή.

       Ένα από τα βασικά επιχειρήματα της Δύσης, σχετικά με την πεποίθησή  ότι θα κατορθώσει να διατηρήσει τη Δημοκρατία και μετά την επικράτηση της Κίνας διεθνώς, είναι  ότι στον κόσμο του 21ου αιώνα, η ισχύς περνά μέσα από την παγκοσμιοποίηση και τους διεθνείς οργανισμούς, που ελέγχονται από τη Δύση.  Το επιχείρημα, ωστόσο, αυτό έχει πολύ εξασθενήσει μετά από τα πολύ σοβαρά χτυπήματα που δέχεται η παγκοσμιοποίηση, με την εισαγωγή προστατευτισμού και με τις κατηγορίες που εξαπέλυσε ο Donald Trump εναντίον των διεθνών οργανισμών και συνολικά της καθεστηκυίας διεθνούς οικονομικής τάξης. Το επιχείρημα αυτό έχει, ακόμη, χάσει πολύ από την αρχική του αίγλη, εξαιτίας της ανόδου του λαϊκισμού, που εκφράζει τη μεταβολή της κοινής  γνώμης και που στρέφεται κάθετα εναντίον της παγκοσμιοποίησης και, γενικά, εναντίον του συστήματος που επικρατεί στη Δύση. Επιπλέον, δεν είναι διόλου βέβαιο ότι η Κίνα θα μεταχειριστεί τα ίδια μέσα με τη Δύση, προκειμένου να  επιβάλλει στην υφήλιο το δικό της πολιτικό σύστημα. Αντιθέτως, πολύ πιθανότερη, με βάση τις  φιλοσοφικές προτιμήσεις και τις πολιτικές πεποιθήσεις της Κίνας θα είναι η επιδίωξή της να πείσει και άλλες δυνάμεις, στο διεθνή στίβο, (κίνηση που ήδη συντελείται)  σχετικά με  την υπεροχή του δικού της πολιτικού συστήματος.

Αυταρχικά, ωστόσο, καθεστώτα έχουν δημιουργηθεί, με προοπτική επέκτασής τους, όχι μόνο στην Ανατολή και σε φτωχές οικονομίες της, που μπορεί ίσως να υποστηριχθεί ότι θα γυρίσουν στη φιλελεύθερη Δημοκρατία,  όταν αναπτυχθούν περισσότερο, αλλά  και  μέσα στους κόλπους της ΕΕ. Πρόκειται,  καταρχήν, για την  περίπτωση της Ουγγαρίας, και τον  πρωθυπουργό της  Viktor Orban, που ήδη βρίσκεται στην εξουσία επί 8 χρόνια, και που θεωρείται βέβαιη η επανεκλογή του τον προσεχή Απρίλιο,  και δευτερευόντως για την  περίπτωση της Πολωνίας με πρωθυπουργό τον Jaroslaw Kaczynski. Η ύπαρξή τους και οι πολιτικές τους επιλογές  εξοργίζουν τη Δύση, και ειδικότερα την ΕΕ, που  τους αποκαλεί λαϊκιστές, χαρακτηρισμό, που θεωρώ  χωρίς περιεχόμενο,   και  που μαρτυρεί την αμηχανία της Δύσης.  Ο κ. Orban  εγκρίνεται από το  50% περίπου των συμπατριωτών του, αλλά  φαίνεται επιπλέον ότι οι επιλογές του αποτελούν βάση προς μίμηση για χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.                       

Οι Δυτικοί επικαλούνται  βιασμό της Δημοκρατίας από τον κ. Orban,  και από τους θαυμαστές του. Δεν έχω την πρόθεση να υπερασπιστώ τον κ. Orban και τον οποιονδήποτε ηγεμόνα ακολουθεί το παράδειγμά του. Δεν πιστεύω, ωστόσο, μαζί με τον Όθωνα, ότι η απλή επίκληση της Δημοκρατίας, όταν συνυπάρχει με εντελώς ασυμβίβαστες με αυτήν συνέπειες,  είναι αρκετή για να ικανοποιεί τις ανησυχίες μας. Και έχω, ολοένα συχνότερα την πεποίθηση, ότι οι αναφορές στη Δημοκρατία χρησιμοποιούνται ως αντιπερισπασμοί,  για τα  ανείπωτα εγκλήματα που διενεργούνται σε καθημερινή βάση, στο όνομά της.  Τείνω να πιστεύω, ότι οι εγγυήσεις που δίνονται από την απλή αναφορά στη Δημοκρατία, έχουν θέση καθησυχασμού και παραίτησης από  την προσπάθεια εξεύρεσης λύσεων σε δύσκολα προβλήματα, και  έτσι καταλήγουν, συχνά, σε εκτρωματικές καταστάσεις. Καταστάσεις,  που τελικά  δεν διαφέρουν από τις αντίστοιχες  αυταρχικών καθεστώτων, τα οποία δεν επικαλούνται τη Δημοκρατία. Και να υπογραμμίσω, στο σημείο αυτό, ότι και οι πολίτες των χωρών με δημοκρατικά καθεστώτα δεν έχουν αρκετή εμπιστοσύνη σε αυτήν. Πράγματι, σχετική έρευνα στην Αμερική, που είναι ίσως η κατεξοχήν χώρα στην οποία προβάλλονται κατά κόρο τα πλεονεκτήματα της Δημοκρατίας, κατ' αντιδιαστολή  με όσα δυσάρεστα συμβαίνουν σε χώρες χωρίς Δημοκρατία, αποκαλύπτει ότι το 45% των εκεί ερωτηθέντων έχουν αμφιβολίες για τα θετικά στοιχεία της δημοκρατικής διακυβέρνηση  και έχουν μικρή ή καθόλου εμπιστοσύνη σε αυτήν.

Διαλέγω κάποιες αναφορές  στη  Δημοκρατία της Αμερικής επειδή τόσο συχνά γίνεται παραπομπή σε αυτήν, και μάλιστα με τρόπους που δεν επιδέχονται διαμφισβήτηση. Έχει, λοιπόν, παγιωθεί  η εντύπωση ότι εκεί  βασιλεύει, χωρίς προβλήματα,  το κορυφαίο αυτό πολίτευμα.  Ωστόσο, με αφορμή την κριτική, που συγκέντρωσε η δια βίου παραμονή στην εξουσία του Κινέζου Xi Jinping, είδε το φως της δημοσιότητας ένα αποκαλυπτικό άρθρο, που  ανατρέπει εκ βάθρων πολυάριθμες σχετικές  ουτοπίες για τις υποτιθέμενες διαφορές πολιτεύματος στο εσωτερικό των δύο υπερδυνάμεων[1]. Στη συνέχεια αναφέρω χαρακτηριστικά αποσπάσματά του:

"Ο Trump νομίζει πως η ιδέα να έχουμε ένα ισόβιο πρόεδρο είναι πράγματι τόσο σπουδαία ώστε η Αμερική μπορεί να θελήσει κάποτε να ακολουθήσει αυτή την οδό. «΄Ισως θα πρέπει να το δοκιμάσουμε κάποια μέρα.».

 Αλλά, κοιτάξτε τι γίνεται: ΄Ενα πρόεδρο δια βίου, τον έχουμε ήδη. Δεν έχει σημασία ποιος κάθεται στον θρόνο, το αξίωμα του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών έχει, υπό οποιανδήποτε έννοια, καταστεί μια καθαυτό αυτόνομη εξουσία. Παρά το γεγονός ότι το Σύνταγμα παραδίδει στον Πρόεδρο πολύ ειδικές, περιορισμένες εξουσίες, τα τελευταία χρόνια, Αμερικανοί πρόεδροι  διεκδίκησαν την εξουσία να αλλάξουν εντελώς και σχεδόν μονόπλευρα τα χαρακτηριστικά αυτής της χώρας, για καλό ή για κακό. Η ίδια η προεδρία κατέστη Αυτοκρατορική, με μόνιμες εξουσίες. Το αποτέλεσμα: Δεν έχουμε πια ένα σύστημα ελέγχων και ισορροπίας (των εξουσιών). ΄Ολες οι αυτοκρατορικές εξουσίες που σώρευσαν προηγούμενοι πρόεδροι, δηλαδή να σκοτώνουν Αμερικανούς πολίτες χωρίς δίκη, να κρατούν υπόπτους (σε προφυλάκιση) επ'αόριστο, να στερούν από Αμερικανούς τα δικαιώματα της εθνικότητάς τους, να έχουν τους Αμερικανούς πολίτες υπό συνεχή μαζική παρακολούθηση χωρίς προφανή λόγο, να αναστέλλουν την ισχύ νόμων σε περιόδους πολέμων, να παραβιάζουν νόμους με τους οποίους διαφωνούν, να διεξάγουν μυστικούς πολέμους και να συγκαλούν μυστικά δικαστήρια, να επιτρέπουν τα βασανιστήρια, να παρακάμπτουν την νομοθεσία και τα δικαστήρια με εκτελεστικά διατάγματα και προεδρικές οδηγίες, να οδηγούν τους στρατιωτικούς σε δράσεις εκτός νόμου, να λειτουργούν μιαν σκιώδη κυβέρνηση και να ενεργούν ως δικτάτορες και τύραννοι, υπεράνω του Νόμου και πέραν οποιασδήποτε λογοδοσίας, όλες αυτές οι πέραν των ορίων του Συντάγματος εξουσίες κληρονομήθηκαν  στον  Donald Trump.

                                                                                                                                                                                            Αν η Δημοκρατία δεν είναι πραγματική, αλλά σε σημαντικό βαθμό εικονική, όπως γενικά πρόκειται για αυτήν των ημερών μας, δεν είναι διόλου σίγουρο ότι καταλήγει σε καλύτερα αποτελέσματα από τα αντίστοιχα χωρών με μη δημοκρατικά καθεστώτα.

        Εύχομαι να είναι καλοτάξιδο το βιβλίο του Όθωνα Ιακωβίδη που πραγματεύεται τη  Δημοκρατία και με τις δύο της όψεις: ως αθώα οπτασία, αλλά και ως φκιασιδωμένη καρνάβαλο.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           

---

[1] John Whitehead (2018) "Δικτάτορας Διά Βίου. Η ΄Ανοδος του Αμερικανού Αυτοκρατορικού Προέδρου" The Rutherford Institute,06/03 (Παρουσίαση Μιχαήλ Στυλιανού)