Του Πέτρου Δούκα*
Από τις εφημερίδες: «Με το καλημέρα του νέου έτους έρχονται αυξήσεις σε καύσιμα, τσιγάρα, επιβολή νέων φόρων στη σταθερή τηλεφωνία, τον καφέ και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, αλλά και κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Αιγαίου. Τα φορο-μέτρα που θα έρθουν θα φτάσουν σε ύψος τα 2,5 δισ. ευρώ... Από την 1η Ιανουαρίου 2017ο ΕΦΚ στη βενζίνη θα αυξηθεί κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,7 ευρώ το λίτρο, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης θα αυξηθεί κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,41 ευρώ το λίτρο. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,43 ευρώ το λίτρο...».
Το παρακάτω κείμενο είναι σημείωση για τις λαϊκές εξεγέρσεις από το 500 - 1700 μ.Χ., στο επερχόμενο βιβλίο μου «Μαρξισμός και η Ανάπτυξη Κομμουνιστικών Ιδεών στην Αρχαία Ελλάδα»!
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν έναν λαό ή κάποιο μέρος του σε εξέγερση, όπως πολύ αναλυτικά τους κατέγραψε ο Αριστοτέλης στα Πολιτικά!
Μια εθνική ταπείνωση, ο εθνικισμός και ο πόθος για ανεξαρτησία και ελευθερία, η αλαζονική και προσβλητική συμπεριφορά των αρχών και των αρχόντων, ο θρησκευτικός φανατισμός, κάποια νέα ιδεοληψία κ.ά., χωρίς να υποτιμάμε και τον ρόλο του έρωτα! (βλ. παραπομπή 1. στο τέλος του κειμένου).
Βέβαια, αυτά ήταν οι σπίθες που άναψαν τις φωτιές. Ήταν οι καταλύτες. Αλλά η οικονομική απόγνωση είναι το κύριο αίτιο που παρακινεί τους ανθρώπους να βρούνε τις αφορμές για ξεσηκωμό!
Η λαϊκή δυσφορία από την οικονομική καταπίεση και την αλαζονική συμπεριφορά των αρχών είναι αυτή που έδινε και δίνει νόημα, μέγεθος και ουσία στην κάθε εξέγερση.
Είναι ανατριχιαστικές οι λεπτομέρειες με τις οποίες ο Θουκυδίδης περιγράφει τις αντιπαραθέσεις ολιγαρχικών και δημοκρατικών (πλουσίων και φτωχών), μέσα σε κάθε πόλη! Πολύ πιο άγριες από τους πολέμους μεταξύ πόλεων!
H οικονομική δυσπραγία σε συνδυασμό με δυσβάσταχτους φόρους και μια αίσθηση αδικίας, ανισότητας στα βάρη, ανικανότητας και εμπαιγμού, οδηγεί «τους πολλούς» σε αγανάκτηση και εξέγερση {«Its the economy, stupid», όπως διετείνετο το επιτελείο του υποψήφιου –τότε– για την προεδρία των ΗΠΑ Bill Clinton σε σχέση με την κατάσταση της οικονομίας υπό τον τότε Πρόεδρο, George H. W. Bush. Δηλαδή η κατάσταση της οικονομίας προσφέρεται για πολιτική εκμετάλλευση, λαϊκισμό και για καταλύτης πολιτικών εξελίξεων}.
Για να θυμηθούμε λίγο και την ένδοξη Βυζαντινή Ιστορία μας (για την οποία φαίνεται πως όλο και λιγότεροι ενδιαφέρονται), όπου κατέγραψα τις κύριες λαϊκές εξεγέρσεις της περιόδου εκείνης και μέχρι το 1700 μ.Χ.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι, με εξαίρεση την Επανάσταση της Θεσσαλονίκης του 1343 μ.Χ., οι εξεγέρσεις αυτές δεν είχαν ως κίνητρο τη μεταβολή επιβολή κάποιου νέου σοσιαλιστικού - τύπου καθεστώτος, αλλά ήταν αντίδραση στην αυθαιρεσία και τους βαρύτατους φόρους!
1. Η Στάση του Νίκα (Ιανουάριος 532 μ.Χ.), όπου, με αφορμή την καταδίκη κάποιων φιλάθλων αρματοδρομιών, οι φίλαθλοι (κάτι αντίστοιχο με τους φιλάθλους της «Θύρας 7» του Ολυμπιακού, της «Θύρας 13» του Παναθηναϊκού κ.ά.), οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκαν στις μεγάλες επαγγελματικές συντεχνίες (=κλειστές επαγγελματικές ενώσεις), αλλά και μέγα πλήθος «του δήμου» της Κωνσταντινούπολης ξεσηκώθηκαν, λεηλάτησαν την πόλη και απαίτησαν την καθαίρεση του Ιωάννη Καππαδόκη, του ανώτατου αξιωματούχου, υπεύθυνου για την επιβολή δυσβάσταχτης φορολογίας. Και ενώ ο Αυτοκράτωρ
Ντοπιολαλιές, ήθη, έθιμα, εικόνες καθημερινής ζωής, παρακλήσεις για ευτυχία, χαρά, προστασία των αγαπημένων, βυζαντινές αντηχήσεις, παρομοιώσεις, παραμύθια, βασιλικά πλούτη, τοπία και ωδές στη φύση, όλα χωρούν και αναδεικνύονται από τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα του τόπου μας, που σε δεκάδες παραλλαγές, τραγουδιούνται αυτές τις μέρες.
Στις 23 Απριλίου του 2015, εν μέσω μεγάλης αμφιβολίας και ενάμιση μήνα πριν τα capital controls, γράψαμε – με τον φίλο και συνεργάτη Μανόλη Καλλέργη – το ακόλουθο άρθρο που δημοσιεύτηκε στο capital.gr. Θα ήταν ίσως καλό να πω δυο λόγια πριν διαβάσετε αυτό το άρθρο ως εισαγωγή.
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, με την ευχή να μην ζούμε κάτω από τις τρομοκρατικές ενέργειες όσων κρύβουν τις θανατηφόρες βλάβες σε αυτοκίνητα που είναι ελαττωματικά και οι εταιρείες που τα πουλάνε, που είναι οι πρώτες σε πωλήσεις αυτοκινητοβιομηχανίες στην Ελλάδα, να το κρύβουν από την κατοχική κυβέρνηση , όπως είναι η Γερμανική MERCEDES , και τα κατοχικά ΜΜΕ να διαφημίζουν αναληθώς ότι είναι ασφαλή ….!!!
Από την εμφάνιση του ανθρώπου ως ύπαρξη η συνείδηση και η νοημοσύνη είναι τα μοναδικά όπλα για την αντιμετώπιση κάθε κίνδυνου που απειλεί την υπόστασή του. Αν η συνείδηση και η νοημοσύνη χαθούν, θα μπορούσε να σημαίνει ότι η ίδια απουσιάζει από το σύμπαν. Αυτό είναι ένας τεράστιος ηθικός λόγος για να εργαστούμε σκληρά ώστε να αποφύγουμε μία υπαρξιακή απειλή από το να γίνει πραγματικότητα. Σήμερα η αδυναμία του ανθρώπου να αντιμετωπίσει τους διάφορους κινδύνους που προέρχονται από την άσκηση πολιτικής σημαίνει απώλεια του νοήματος που δημιούργησαν οι προηγούμενες γενιές.
To 2011 η Ευρωπαϊκή Ένωση νομοθέτησε την ΜΙΡ (Macroeconomic Imbalance Procedure – Διαδικασία Εξομάλυνσης Μακροοικονομικών Ανισορροπιών), νομοθεσία στην οποία περιγράφονται οι μακροοικονομικές ανισορροπίες που δυνητικά απειλούν την συνοχή και την ίδια την υπόσταση της νομισματικής, τουλάχιστον, Ένωσης.
