Ο σχεδιασμός της νέας Ευρώπης (από Analyst Team) 26/8

• Ελπίζουμε να μη χρησιμοποιηθεί ξανά η Ελλάδα ως πειραματόζωο του νέου πτωχευτικού δικαίου για τα κράτη, της προσωρινής εξόδου από την Ευρωζώνη ή για οτιδήποτε άλλο προγραμματίζεται από τη Γερμανία – η οποία προωθεί μεθοδικά τα σχέδια της, με τη βοήθεια της γαλλικής προεδρίας.

«Η αναβίωση του γαλλογερμανικού μπλοκ αποτελεί μία ανησυχητική εξέλιξη – αφού σταθεροποιεί, εδραιώνει καλύτερα την εξουσιαζόμενη από τη Γερμανία Ευρώπη, ενώ «εκγερμανίζει» ακόμη περισσότερο την ήπειρο μας. Στο θέμα αυτό η ελληνική κυβέρνηση, η οποία έχει εναποθέσει τις ελπίδες της στον νέο πρόεδρο της Γαλλίας, κάνει μεγάλο λάθος – ερμηνεύοντας εσφαλμένα τις πραγματικές του προθέσεις» (πηγή).

_______________

Ανάλυση

Οι Γερμανοί είναι συνήθως ανοιχτοί απέναντι στις διαπραγματεύσεις, απαιτώντας όμως σχεδόν πάντοτε πολύ μεγαλύτερα ανταλλάγματα, από αυτά που προσφέρουν – ενώ αλλάζουν την πολιτική τους τότε μόνο, όταν έχουν πλέον αποκομίσει όλα τα οφέλη της προηγούμενης, διακινδυνεύοντας ζημίες.

Όσον αφορά το δεύτερο, έχοντας απομυζήσει πια τους εταίρους τους με την πολιτική της φτωχοποίησης του γείτονα και το μισθολογικό dumping, καθώς
επίσης αφού κατάκτησαν την πρώτη θέση στην ανταγωνιστικότητα, με τεράστια πλεονάσματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τους που δεν γίνονται πια ανεκτά από τη διεθνή κοινότητα, ιδίως από τις Η.Π.Α., γνωρίζουν ότι το «παιχνίδι» αυτό τελειώνει – ενώ κινδυνεύουν να χάσουν χρήματα, αφού τα πλεονάσματα οδηγούνται νομοτελειακά σε άλλες χώρες, ως δανεικά ή/και επενδύσεις.

Επομένως εάν οι χώρες αυτές, κυρίως μέλη της Ευρωζώνης, βρεθούν σε αδυναμία να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους απέναντι τους, οι Γερμανοί θα χάσουν χρήματα – οπότε πρέπει να εμποδίσουν μία τέτοια εξέλιξη. Στην περίπτωση της Ελλάδας βέβαια δεν υπάρχει αυτός ο κίνδυνος, αφού την έχουν μετατρέψει σε αποικία τους – διαθέτοντας ως εγγύηση των ελάχιστων χρημάτων που δάνεισαν οι ίδιοι (κάτω από 80 δις €), περιουσιακά στοιχεία άνω του 1 τρις €.

Στις υπόλοιπες όμως χώρες διακινδυνεύουν αρκετά – ενώ διαισθάνονται πως η Ιταλία, στην οποία η πλειοψηφία τάσσεται σωστά εναντίον του ευρώ, μπορεί να αποτελέσει βόμβα στα θεμέλια της νομισματικής ένωσης, με αποτέλεσμα να χάσουν οι ίδιοι τεράστια ποσά(από το Target 2 – γράφημα, από τη Γαλλία που είναι ο βασικός δανειστής της Ιταλίας κοκ.).

Παράλληλα, για να τεκμηριώσουν πως η πολιτική της λιτότητας και των μνημονίων αποδίδει, ενώ η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική θλιβερή εξαίρεση, ωραιοποίησαν τα μεγέθη της Ιρλανδίας, αποδεχόμενοι τις στατιστικές απάτες της (ανάλυση) – ενώ επέτρεψαν μία αριστερή κυβέρνηση στην Πορτογαλία, για να μην μπορεί κανείς να τους κατηγορήσει πως είχαν πρόθεση να τιμωρήσουν τη χώρα μας, λόγω της αριστερής της στροφής. Φυσικά το έκαναν αφού προηγουμένως τη μετέτρεψαν σε χώρα της LIDL – ενώ ελέγχουν όλες τις κινήσεις της πορτογαλικής κυβέρνησης, έτοιμοι να επέμβουν όποτε χρειαστεί.

Όσον αφορά τώρα το πρώτο, τις ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις, τάσσονται υπέρ του ευρωπαϊσμού του Γάλλου προέδρου Macron – τον οποίο οι ίδιοι προώθησαν με πολλά χρήματα, καθώς επίσης με διάφορους τρόπους. Απαιτούν όμως έμμεσα, απέναντι στη δημοσιονομική ένωση που προτείνει ο Γάλλος, μία κοινή ευρωπαϊκή στρατιωτική πολιτική – γνωρίζοντας πως η Γαλλία την αρνούταν ανέκαθεν, ενώ κάτι τέτοιο εξυπηρετεί σε μεγάλο βαθμό τα σχέδια μίας ευρωπαϊκής αυτοκρατορίαςυπό τη δική τους ηγεμονία.

Φυσικά η δημοσιονομική ένωση θα αφορούσε μόνο το μέλλον, ενώ δεν πρόκειται να συναινέσουν στην αμοιβαιοποίηση των δημοσίων χρεών ή στα ευρωομόλογα – οπότε δεν είναι κατανοητό τι ακριβώς εννοούν, πόσο μάλλον όταν εμποδίζουν όπου και όπως μπορούν την τραπεζική ένωση, παρά το ότι έχει συμφωνηθεί.

Τέλος, οι Γερμανοί προωθούν προσεκτικά τα σχέδια τους πληρώνοντας τα χρήματα που χρειάζονται, χωρίς να δεσμεύεται ποτέ η εκάστοτε κυβέρνηση τους – κυρίως μέσω των οικονομικών ινστιτούτων που διαθέτουν, όπου η Ελλάδα έχει δυστυχώς ένα πολύ μεγάλο κενό. Ως εκ τούτου έχουν πάντοτε ενδιαφέρον τα άρθρα ή οι δηλώσεις αυτών που ηγούνται τέτοιων οργανισμών – όπως η πρόσφατη αναφορά του πρώην διευθυντή του οικονομικού ινστιτούτου του Μονάχου (Ifo).

Οι απόψεις και οι φόβοι των Γερμανών

Περαιτέρω, σύμφωνα με το Γερμανό, η Ευρώπη αναπτύσσεται μεν ξανά, αλλά μόνο επειδή πολλές χώρες της, όπως η Γαλλία και η Ισπανία, αυξάνουν τα δημόσια χρέη τους μέσω των μεγάλων ελλειμμάτων των προϋπολογισμών τους – ενώ με τον τρόπο αυτό μπορεί να διογκώσει κανείς το δημόσιο τομέα αυξάνοντας την εγχώρια ζήτηση και άρα το ρυθμό ανάπτυξης, επειδή δεν έρχεται αντιμέτωπος με το διεθνή ανταγωνισμό.

Έτσι όμως δημιουργούνται προβλήματα στη μεταποιητική βιομηχανία, αφού προκαλείται η τεχνητή άνοδος των μισθών που μειώνει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα τους – σημειώνοντας πως η βιομηχανική παραγωγή των χωρών του Νότου ευρίσκεται ακόμη σε χαμηλότερα επίπεδα, από ότι το 2007.

Για παράδειγμα, στη Γαλλία είναι στο -12%, στην Ιταλία στο -21%, στην Ελλάδα επίσης στο -21% και στην Ισπανία στο -23%, παρά το ότι έχουν περάσει δέκα χρόνια από τότε. Επομένως η ανάπτυξη της Ευρωζώνης είναι στην ουσία πλασματική – αφού δεν στηρίζεται στην ισχυροποίηση του μεταποιητικού τομέα, ο οποίος άλλωστε είναι ο σημαντικότερος για τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

Συνεχίζοντας, για να είναι αποτελεσματικότερη η Ευρωζώνη, θα πρέπει να γίνει πιο ευέλικτη, επιστρέφοντας στις αρχές της ελεύθερης αγοράς – όπου στην πρώτη θέση οφείλει να τοποθετηθεί το αξίωμα της ανάληψης της ευθύνης. Για παράδειγμα, όταν οι επενδυτές δανείζουν σε μία χώρα χρήματα, η οποία αδυνατεί να τα πληρώσει, τότε θα πρέπει να αναλαμβάνουν οι ίδιοι τις ευθύνες των πράξεων τους – αποδεχόμενοι τη διαγραφή μέρους των απαιτήσεων τους.

Εν προκειμένω βέβαια ο Γερμανός δεν εξηγεί γιατί η χώρα του υποχρέωσε την Ελλάδα να διασώσει τους επενδυτές, τις γερμανικές και γαλλικές τράπεζες το 2010 – κάτι που είναι φυσικά αναμενόμενο, αφού υπηρετεί τα συμφέροντα της. Τονίζει όμως πως συμφωνεί με το σχέδιο του κ. Σόιμπλε, όσον αφορά το πτωχευτικό δίκαιο για τα κράτη της Ευρωζώνης – καθώς επίσης για την ανάγκη εξόδου των υπερχρεωμένων, αφού δεν έχει νόημα η διαγραφή χρεών χωρίς να ανακτά αμέσως μετά η χώρα την ανταγωνιστικότητα της, μέσω της υποτίμησης του νομίσματος της.

Επιμένει δε στην ανάγκη προσωρινής εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, έχοντας την άποψη πως διαφορετικά είναι αδύνατον να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητα της – επιστρέφοντας στην ένωση όταν πλέον θα έχει εξυγιανθεί. Εδώ όμως δεν καταλαβαίνουμε για πιο λόγο θα επέλεγε να υιοθετήσει ξανά το ευρώ ένα κράτος που θα είχε εξυγιανθεί – αφού έχει πλέον τεκμηριωθεί πως το νόμισμα ωφελεί μόνο τη Γερμανία, ενώ δεν προσφέρει καμία απολύτως δυνατότητα αντιμετώπισης κρίσεων.

Περαιτέρω, αυτό που φοβάται ο Γερμανός είναι οι πολιτικές κρίσεις, κυρίως όσον αφορά την Ιταλία και τις εκλογές του 2018 – γνωρίζοντας πως η πλειοψηφία των κομμάτων και των Πολιτών είναι υπέρ της εξόδου από την Ευρωζώνη. Επίσης το δημοψήφισμα στην Καταλονία, η οποία θέλει να ανεξαρτητοποιηθεί παρά την αρνητική θέση της ισπανικής κυβέρνησης – λόγω του ότι είναι πλούσια και δεν επιθυμεί να στηρίζει τις φτωχές περιοχές της χώρας, με τη μεταφορά χρημάτων (όπως άλλωστε η Βαυαρία αντιδράει στη στήριξη του Βερολίνου).

Τέλος, φοβάται το πώς θα γίνει αποδεκτή η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων που σχεδιάζεται από τη Γαλλία, σε συνεργασία με τη Γερμανία – αφού θα επρόκειτο ξεκάθαρα για τη διχοτόμηση της.

Η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων  

Όταν αναφέρεται τώρα κανείς σε μία «Ευρώπη των δύο ταχυτήτων» εννοεί πως η Ευρωζώνη θα εξελιχθεί, ακόμη και όταν οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ δεν θέλουν να συμμετέχουν. Η εξέλιξη αυτή προβλέπει έναν κοινό υπουργό οικονομικών, έναν δικό της προϋπολογισμό, μία κοινή φορολογική εξουσία, καθώς επίσης το δικαίωμα να δανείζεται εκδίδοντας ευρωομόλογα – επί πλέον ένα ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, μία ευρωπαϊκή ασφάλεια καταθέσεων και μία κοινή ασφάλεια ανεργίας για όλα τα κράτη της Ευρωζώνης.

Σε μία τέτοια διαδικασία δεν θέλουν ή δεν μπορούν να συμμετέχουν η Σουηδία, η Δανία, η Πολωνία, η Τσεχία, η Κροατία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία – οπότε η διχοτόμηση της Ευρώπης θα ήταν δεδομένη, οδηγούμενη σε ένα είδος λατινικής νομισματικής ένωσης. Η Γερμανία εδώ απαιτεί μία κοινή στρατιωτική πολιτική για να συμφωνήσει – κάτι που αρνείται η Γαλλία, η οποία είναι η μοναδική πυρηνική δύναμη της ΕΕ μετά το BREXIT και δεν θέλει να το μοιραστεί με τη Γερμανία (χάρτης πυρηνικών δυνάμεων).

Συνεχίζοντας, μπορεί μεν να συμφωνεί η Γερμανία με τη Γαλλία ή με την Ιταλία όσον αφορά τους νέους Θεσμούς της Ευρωζώνης, αλλά υπάρχουν μεγάλες διαφωνίες σε σχέση με τις αρμοδιότητες τους. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τους Γερμανούς ο κοινός υπουργός οικονομικών θα πρέπει να ελέγχει μόνο τους προϋπολογισμούς των κρατών μελών, έτσι ώστε να εμποδίζει την αύξηση των χρεών τους.

Αντίθετα, οι Γάλλοι και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες επιθυμούν την αμοιβαιοποίηση των χρεών, τα ευρωομόλογα και τις φορολογικές εξουσίες – όπου η Γερμανία δεν είναι πρόθυμη να συμφωνήσει, ισχυριζόμενοι πως το απαγορεύει το Σύνταγμα της, οπότε θα απαιτούταν ένα δημοψήφισμα και η επανίδρυση της.

Προτείνει δε αντί του κοινού προϋπολογισμού την ενίσχυση του ESM, έτσι ώστε να είναι σε θέση να στηρίζει χώρες που θα αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα – οπότε τη μετατροπή του ουσιαστικά σε ένα ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο, ανταγωνιστικό του ΔΝΤ. Σήμερα πάντως η Γερμανία έχει μία «μειοψηφία αρνησικυρίας» στον ΕSM, οπότε μπορεί να μπλοκάρει τις όποιες αποφάσεις του – κάτι που η Κομισιόν θέλει να καταργήσει, με τους Γερμανούς να την κατηγορούν ότι σχεδιάζει να υφαρπάξει τα χρήματα τους.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, υπάρχουν πολλά άλλα προβλήματα στη σχεδιαζόμενη Ευρώπη των δύο ταχυτήτων, τα οποία δεν συζητούνται ανοιχτά λόγω των γερμανικών εκλογών – ενώ όλες οι χώρες έχουν κρυφές σκέψεις, επιδιώκοντας η κάθε μία τους δικούς της στόχους.

Ως εκ τούτου δεν είναι καθόλου εύκολο να προβλέψει κανείς τις μελλοντικές εξελίξεις – ενώ ελπίζουμε να μη χρησιμοποιηθεί ξανά η Ελλάδα ως πειραματόζωο του νέου πτωχευτικού δικαίου για τα κράτη, της προσωρινής εξόδου από την Ευρωζώνη ή για οτιδήποτε άλλο σχεδιάζεται από τη Γερμανία.

mikrometoxos.gr