Ένας οικονομικός δολοφόνος εξομολογείται.

Του Μιχάλη Νευραδάκη

Επέβαλε σκληρά οικονομικά μέτρα σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας. Απαίτησε τις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων επιχειρήσεων και του ορυκτού πλούτου αυτών των χωρών. Βύθισε δεκάδες χώρες στο χρέος και στην εξαθλίωση. Ήταν οικονομικός δολοφόνος.

Ο Τζον Πέρκινς γύρισε την πλάτη του σε αυτόν τον κόσμο, αποκαλύπτοντας

μέσω του βιβλίου του «Η εξομολόγηση ενός οικονομικού δολοφόνου» ακριβώς πώς οι μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί και οι πολυεθνικές εταιρίες στοχοποιούν και δολοφονούν τις οικονομίες πολλών χωρών. Ο Πέρκινς μίλησε για την Ελλάδα και για το πώς έπεσε θύμα των οικονομικών δολοφόνων.

Στο βιβλίο σας γράψατε πως για πολλά χρόνια εργαστήκατε ως οικονομικός δολοφόνος. Ποιοι είναι αυτοί οι οικονομικοί δολοφόνοι και πώς λειτουργούν;

Η δουλειά μου ήταν να εντοπίζω χώρες που είχαν πόρους, όπως πετρέλαιο, μεγάλες αγορές και δίκτυα μεταφορών. Μόλις εντοπίζαμε αυτές τις χώρες, τους ετοιμάζαμε υπέρογκα δάνεια, όμως τα λεφτά δεν πήγαιναν ποτέ στις χώρες αυτές, αλλά στις δικές μας εταιρίες για να αναλάβουν την κατασκευή μεγάλων έργων, που προσέφεραν τεράστια οφέλη στους πλούσιους των χωρών αυτών και τις δικές μας εταιρίες, αλλά όχι στην πλειονότητα του πληθυσμού, ο οποίος φορτωνόταν ένα μεγάλο χρέος. Μόλις είχαν δεσμευτεί με αυτά τα χρέη, επιστρέφαμε μέσω του ΔΝΤ με τεράστιες απαιτήσεις, όπως αυξήσεις φόρων, μειώσεις δαπανών, την ιδιωτικοποίηση μεγάλων δημόσιων επιχειρήσεων. Ουσιαστικά υποδουλώναμε αυτές τις χώρες στα όργανα της κεφαλαιοκρατίας: Στις μεγάλες εταιρίες, στο ΔΝΤ και στην περίπτωση σας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αναφέρατε επίσης στο βιβλίο σας πως παρουσιάζατε υπερβολικά αισιόδοξες προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη αυτών των χωρών, που δεν είχαν σχέση με την πραγματικότητα.

Λέγαμε πως, αν επένδυαν σε αυτά τα μεγάλα έργα, η οικονομία τους θα αναπτυσσόταν με ταχείς ρυθμούς, κι έτσι δικαιολογούσαμε αυτά τα οδυνηρά, εξουθενωτικά δάνεια. Στην πραγματικότητα, ακολουθούσε μεν η οικονομική ανάπτυξη, αλλά σχεδόν αποκλειστικά για τους ήδη πλούσιους, που ελέγχουν ένα τεράστιο ποσοστό της οικονομίας, και όχι για την πλειονότητα του πληθυσμού.

Ποια ήταν η αντίδρασή σας όταν μάθατε για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και για τα οικονομικά μέτρα που θα εφάρμοζε η χώρα;

Παρακολουθώ την Ελλάδα για πολλά χρόνια, κι επίσης είχα μείνει για πολύ καιρό στην Ισλανδία και στην Ιρλανδία. Με κάλεσαν στην Ισλανδία για να βοηθήσω στην ενθάρρυνση του πληθυσμού να ψηφίσει όχι στο δημοψήφισμα για την αποπληρωμή του χρέους τους. Τελικά ψήφισαν όχι, και τώρα η οικονομία της Ισλανδίας είναι σε καλύτερη κατάσταση από την υπόλοιπη Ευρώπη. Προσπάθησα να κάνω το ίδιο και στην Ιρλανδία, αλλά εκεί δεν πέρασε το δημοψήφισμα, αν και έχουν ακουστεί πολλά για την εγκυρότητα αυτού του αποτελέσματος. Στην περίπτωση της Ελλάδας, κατάλαβα αμέσως πως οι οικονομικοί δολοφόνοι χτυπούσαν τη χώρα. Σίγουρα η Ελλάδα έκανε λάθη, οι ηγέτες σας έκαναν λάθη, όχι τόσο πολύ ο ελληνικός λαός, αλλά τώρα ο ελληνικός λαός καλείται να πληρώσει αυτά τα λάθη των ηγετών του, που διαπράχθηκαν σε συνεργασία με τις μεγάλες τράπεζες.

Υπάρχει πλέον στην Ελλάδα ένα κοινό αίσθημα αυτοαπαξίωσης, ότι ο ίδιος ο ελληνικός λαός απέτυχε. Επίσης, έχουν ελαττωθεί οι κινητοποιήσεις, ενώ υπάρχει και μεγάλο κύμα μετανάστευσης από την Ελλάδα. Αυτή η κατάσταση παρομοιάζεται με όσα είδατε στις άλλες χώρες που έπεσαν θύματα των οικονομικών δολοφόνων;

Ναι, αυτό είναι μέσα στο σχέδιο, να πειστεί ο κόσμος πως είναι λάθος, πως είναι κατώτερος. Είναι το παιχνίδι τού διαίρει και βασίλευε, ότι εμείς είμαστε οι καλοί, έχουμε πάντα δίκιο, εσείς είσαστε λάθος. Στην περίπτωση της Ελλάδας, γίνεται μεγάλη προσπάθεια να πειστούν οι Έλληνες ότι είναι τεμπέληδες και ανίκανοι, ότι δεν ακολούθησαν τις σωστές πολιτικές, ενώ στην πραγματικότητα οι ευθύνες για αυτό πρέπει να αποδοθούν στους οικονομικούς κολοσσούς που ανάγκασαν την Ελλάδα να ακολουθήσει αυτό τον δρόμο. Κάτι παρόμοιο γίνεται στις ΗΠΑ, όπου προσπαθούν να πείσουν τον κόσμο που βλέπει την κατοικία του να κατάσχεται ότι αυτοί ήταν βλάκες, ότι ζούσαν πέρα από τις δυνατότητές τους.

Στην Ελλάδα οι παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις υποστηρίζουν πλήρως τις πολιτικές λιτότητας, όπως επίσης και τα μεγάλα επιχειρηματικά και εκδοτικά συμφέροντα. Τι έχετε να πείτε για αυτό;

Δεν με ξαφνιάζει, παρόλο που είναι γελοίο, επειδή ξέρουμε πως η λιτότητα δεν αποδίδει. Το έχουμε αποδείξει επανειλημμένα, και ίσως η καλύτερη απόδειξη είναι το αντίθετο. Στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια της μεγάλης οικονομικής ύφεσης που ξεκίνησε το 1929, ο πρόεδρος Ρούζβελτ εφάρμοσε πολιτικές για την τόνωση της ρευστότητας και την αύξηση της απασχόλησης. Τέτοιες πολιτικές αποδίδουν, όχι τα μέτρα λιτότητας. Στις ΗΠΑ τα τελευταία 40 χρόνια η μεσαία τάξη έχει συρρικνωθεί, το πραγματικό της εισόδημα έχει μειωθεί, ενώ η οικονομία αναπτυσσόταν. Αυτό έχει γίνει παγκοσμίως. Η κεφαλαιοκρατία πρέπει να καταλάβει πως δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα κανενός η συρρίκνωση αυτή. Η μεσαία τάξη είναι η αγορά, και αν συνεχιστεί αυτή η συρρίκνωση, στο τέλος η ίδια η κεφαλαιοκρατία θα χάσει. Κάποτε είχε πει ο Χένρι Φορντ ότι ήθελε να αμείβει τους εργαζόμενούς του με αρκετά μεγάλο μισθό ώστε να μπορούν να αγοράζουν τα αυτοκίνητα που κατασκεύαζαν. Αυτή είναι μια σοφή πολιτική. Η λιτότητα κάνει το αντίθετο, είναι ανόητη.

Όταν γράψατε το βιβλίο σας, το 2004, είχατε εκφράσει την ελπίδα ότι το ευρώ θα έβαζε τέλος στην ηγεμονία της Αμερικής. Θα περιμένατε ποτέ πως θα βλέπατε αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην ΕΕ;

Αυτό που δεν συνειδητοποίησα τότε είναι πόσο η κεφαλαιοκρατία ήταν αντίθετη με μια ενωμένη Ευρώπη. Μπορεί να είναι ικανοποιημένη με ένα ενιαίο νόμισμα και την ελεύθερη αγορά, αλλά δεν θέλει ενιαία νομοθεσία. Η κεφαλαιοκρατία εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι κάποιες χώρες έχουν ευνοϊκότερη φορολογική νομοθεσία ή ευνοϊκότερους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς νόμους από άλλες χώρες. Πώς θα λειτουργούσε η κεφαλαιοκρατία χωρίς να εκμεταλλεύεται φορολογικούς παραδείσους όπως η Μάλτα; Ενώ αρχικά η κεφαλαιοκρατία υποστήριξε τη δημιουργία της ευρωζώνης, είδε στη συνέχεια πως θα δημιουργούταν μια ενιαία, πανευρωπαϊκή νομοθεσία. Δεν το ήθελε αυτό, κι έτσι η κρίση στην Ευρώπη οφείλεται σε ένα βαθμό στις προσπάθειες της κεφαλαιοκρατίας να αποδυναμωθεί η Ευρώπη.

Στο βιβλίο σας αναφερθήκατε στο παράδειγμα του Ισημερινού και άλλων χωρών, που μετά την πτώση στην τιμή του πετρελαίου στα τέλη του ’80 αντιμετώπιζαν ένα υπέρογκο χρέος, με αποτέλεσμα να εφαρμόσουν σκληρά μέτρα λιτότητας. Οι λαοί αυτών των χωρών πώς αντιστάθηκαν σε αυτές τις πολιτικές;

O Ισημερινός εξέλεξε έναν εντυπωσιακό πρόεδρο, τον Ραφαέλ Κορέα, ο οποίος έχει ολοκληρώσει διδακτορικό οικονομικών στις ΗΠΑ. Καταλαβαίνει πώς λειτουργεί το σύστημα και κατανόησε πως τα χρέη της χώρας του είχαν συσσωρευτεί όσο κυβερνούσε τη χώρα μια στρατιωτική χούντα που ελεγχόταν από τις ΗΠΑ και τη CIA. Ο λαός δεν είχε συμφωνήσει στη συσσώρευση αυτού του χρέους, και ο Κορέα δήλωσε πως δεν θα το αποπληρώσει. Από τότε έχει επαναδιαπραγματευτεί το χρέος, το μείωσε σημαντικά, ενώ έχει δηλώσει ότι ίσως αποπληρωθεί ένα ποσοστό. Αυτή ήταν πολύ έξυπνη κίνηση, και έχουμε δει κάτι παρόμοιο να έχει γίνει στη Βραζιλία, την Αργεντινή και την Ισλανδία. Από τότε ο Κορέα έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες λόγω της αντίστασής του στο κατεστημένο. Αν δεν είναι ευχαριστημένοι οι οικονομικοί δολοφόνοι, τότε στέλνουν τους εκτελεστές να σε δολοφονήσουν ή να σε ανατρέψουν. Επιχειρήθηκε να γίνει πραξικόπημα εναντίον του Κορέα, κάτι που έγινε τελικά στην Ονδούρα, όπου επίσης αντιστάθηκαν. Πρέπει να καταλάβουμε πως αυτοί οι ηγέτες βρίσκονται σε μια πολύ ευάλωτη θέση και πως τελικά οι ίδιοι οι λαοί πρέπει να αντισταθούν.

Αναφέρατε το παράδειγμα της Ισλανδίας. Εκτός από το δημοψήφισμα που κήρυξαν, ποια άλλα μέτρα εφάρμοσαν για να ξεφύγουν από το αδιέξοδο της κρίσης;

Έχουν επενδύσει πολλά χρήματα σε προγράμματα απασχόλησης, ενώ έχουν παραπέμψει σε δίκη πολλούς τραπεζίτες που κατηγορούνται για την οικονομική καταστροφή της χώρας, κάτι που έχει τονώσει το ηθικό του λαού. Έχουν πει όχι στα μέτρα λιτότητας και στην αποπληρωμή του χρέους και προτίμησαν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η απασχόληση οδηγεί την οικονομία, και πρέπει να αυξηθεί η απασχόληση για να αυξηθούν και τα εισοδήματα και να τονωθεί η αγορά.

Ποιο μήνυμα θα θέλατε να δώσετε στον ελληνικό λαό;

Θέλω να βασιστώ στην ιστορία της Ελλάδας. Είσαστε ένα υπερήφανο, δυνατό έθνος, μια χώρα πολεμιστών. Η μυθολογία του πολεμιστή εν μέρει προ- έρχεται από την Ελλάδα, όπως και η δημοκρατία. Πρέπει λοιπόν να καταλάβετε πως η αγορά είναι η δημοκρατία σήμερα, πως οι δαπάνες μας είναι η ψήφος μας. Οι περισσότερες πολιτικές δημοκρατίες είναι διεφθαρμένες, επειδή ελέγχονται από τις εταιρίες. Η δημοκρατία, όμως, λειτουργεί με τους κανόνες της αγοράς. Θέλω να ενθαρρύνω τους Έλληνες να αντισταθούν, να μην αποπληρώσουν το χρέος, να οργανώσουν δημοψηφίσματα, να βγουν στους δρόμους και να απεργήσουν. Να μη δεχθείτε την κριτική ότι είσαστε ανίκανοι, ότι εσείς φταίτε, ότι πρέπει να δεχτείτε τη λιτότητα. Αυτό ωφελεί μόνο τους πλούσιους. Τιμήστε την ιστορία σας, υπερασπίσετε τα δικαιώματά σας και γίνετε παράδειγμα προς μίμηση για τον υπόλοιπο κόσμο.

*Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο τ. 40 του Hot Doc

koutipandoras.gr