6ος μήνας απεργιακών κινητοποιήσεων, το μποϋκοτάζ των εισαγόμενων προϊόντων της και το Συνδικάτο Πωλητών Οδηγών και Βοηθών Εμφιαλωμένων Ποτών Θεσσαλονίκης.

Γράφει ο Λεωνίδας Κουμάκης

Μια απεργιακή κινητοποίηση που εισέρχεται στον έκτο μήνα (ξεκίνησε στα τέλη Σεπτεμβρίου 2013) στο κέντρο διανομής της Coca-Cola Θεσσαλονίκης, που επεκτείνεται με την μορφή περιοδικών απεργιών ή στάσεων εργασίας και στις υπόλοιπες μονάδες της πολυεθνικής στην Ελλάδα, οξύνθηκε επικίνδυνα μέσα στον Φεβρουάριο 2014 με την ένταση του μποϋκοτάζ των προϊόντων της Coca Cola και την κλιμάκωση των σχετικών ενεργειών (αφίσες, πανό, επιτροπές στήριξης, συγκεντρώσεις κ.α.).

Ταυτόχρονα η ΓΣΕΕ, σύμφωνα με την έκδοση Ιανουαρίου 2014 του έντυπου της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Εργατουπαλλήλων Εμφιαλωμένων Ποτών – ΠΟΕΕΠ «Συνδικαλιστική Σκέψη», παρενέβη στο θέμα στέλνοντας επιστολή στον εκτελεστικό διευθυντή της The Coca-Cola Company Tουρκοαμερικανό Muhtar Kent και  ζητώντας ενημέρωση για τις δραστηριότητες της εταιρίας στην Ελλάδα.

Το σοβαρό αυτό θέμα το οποίο έχει, κατά την γνώμη μας, πολλές και διαφορετικές «οπτικές» θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε και από τις δύο «αντιμαχόμενες» πλευρές:

.

.

Η Coca Cola -  Τρία Έψιλον αποτελεί την μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής και εμπορίας μη αλκοολούχων ποτών στην ελληνική αγορά και είναι μέλος του ελληνικού πολυεθνικού Ομίλου Coca-Cola Hellenic  – έναν από τους μεγαλύτερους εμφιαλωτές προϊόντων της The Coca-Cola Company. Ο Όμιλος Coca-Cola Hellenic δημιουργήθηκε πριν από 14 χρόνια (2000) με την συγχώνευση της Hellenic Bottling Company με έδρα την Αθήνα και της Coca-Cola Beverages με έδρα το Λονδίνο. Ο έλεγχος του 30% του Ομίλου Coca-Cola Hellenic ανήκει στην  οικογένεια Δαυίδ – Λεβέντη, ενώ η The Coca-Cola Company ελέγχει το 24%. Ο Όμιλος Coca – Cola  Hellenic δραστηριοποιείται σε 28 χώρες του κόσμου και απασχολεί συνολικά 38.000 εργαζόμενους – 1.500 περίπου στην χώρα μας οι οποίοι βαίνουν μειούμενοι με «ελκυστικά» κίνητρα αποχώρησης. Το 2012 ο Όμιλος Coca – Cola Hellenic λειτουργούσε 287 κέντρα διανομής σε 28 χώρες, 79 αποθήκες και 71 εμφιαλωτικά συγκροτήματα με 299 εμφιαλωτικές γραμμές.

 

Ο μεγάλος πονοκέφαλος της Coca Cola -  Τρία Έψιλον είναι η σημαντική μείωση των πωλήσεων της στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια τόσο από την μεγάλη οικονομική κρίση που γονάτισε τη χώρα μετά το 2008, όσο και από την ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού το οποίο άρχισε να επιλέγει για τις καθημερινές, καταναλωτικές του ανάγκες, προϊόντα που έχουν επάνω στην συσκευασία τους την ένδειξη «Ελληνικό προϊόν», με αποτέλεσμα την προτίμηση παρόμοιων προϊόντων που παράγονται στην Ελλάδα από ντόπιους ανταγωνιστές της πολυεθνικής.

Η Coca Cola -  Τρία Έψιλον στα πλαίσια των σχεδιασμών της για την αντιμετώπιση της κρίσης, διεύρυνε το πρόγραμμα των προϊόντων της μπαίνοντας στον χώρο διανομής αλκοολούχων ποτών με συνεργασίες τόσο με την  Ποτοποιία Πλωμαρίου Ισίδωρος Αρβανίτης (ούζο Πλωμαρίου, τσίπουρο Δεκαράκι, ούζο Άδολο Πλωμαρίου) όσο και με τις Brown-Forman (μία από τις μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες που δραστηριοποιείται στους τομείς των οινοπνευματωδών ποτών και του κρασιού) και Edrington (Σκωτσέζικη εταιρία παραγωγής και εμπορίας ουίσκι) για την διανομή των γνωστών στην Ελληνική αγορά προϊόντων τους (Jack Daniel’s, Jack Daniel’s Single Barrel, Gentleman Jack, Woodford Reserve, Southern Comfort, Southern Comfort Lime, Finlandia, El Jimador Blanco, El Jimador Reposado, Herradura Plata, Herradura Reposado, Pepe Lopez Blanco, Pepe Lopez Gold, The Famouse Grouse, Cutty Sark, The Macallan, Highland Park, Brugal).

Παράλληλα, από τον Φεβρουάριο του 2012 σταμάτησε την παραγωγή των εργοστασίων Θεσσαλονίκης και Πάτρας (μέρος της παραγωγής μεταφέρθηκε στην  γειτονική Βουλγαρία όπου λειτουργούν 2 εμφιαλωτικά συγκροτήματα και απασχολούνται 1.000 εργαζόμενοι), διατηρώντας στην Ελλάδα παραγωγική δραστηριότητα στα εργοστάσια Σχηματαρίου, Ηρακλείου και Αιγίου (μόνο για το νερό Αύρα), τον Νοέμβριο του 2012 μετέφερε την έδρα της στην Ελβετία και τον Ιούλιο του 2013 βγήκε από το ταμπλό του Χρηματιστηρίου Αξιών της Αθήνας.

Φυσικά και αποτελεί αυτονόητο δικαίωμα της Coca Cola -  Τρία Έψιλον να μεταφέρει την παραγωγή και την έδρα της όπου επιθυμεί και όπου έχει μεγαλύτερο οικονομικό συμφέρον, όπως άλλωστε θα έκανε κάθε πολυεθνική που «σέβεται» τον εαυτό της. Το γεγονός όμως αυτό, έτσι απλό και γυμνό, αποτελεί (κατά την γνώμη μας) τεράστιο σφάλμα που αργά ή γρήγορα «εξοφλείται». Τους λόγους της άποψης μας αυτής αναλύσαμε στα άρθρα μας 12^ης Ιουλίου 2012 με τίτλο «Coca Cola – Τρία Έψιλον: Όχι σε εισαγόμενα προϊόντα της!» και 12^ης Σεπτεμβρίου 2012 με τίτλο Business Exit: Όταν αγαπάμε την Ελλάδα δεν την εγκαταλείπουμε εν μέσω καταιγίδας!

Το σκεπτικό στο οποίο στηρίζονται οι απόψεις αυτές είναι ότι αν η μεγαλύτερη Ελληνική Βιομηχανία μη αλκοολούχων ποτών δίνοντας «το κακό παράδειγμα» εισάγει από «χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» τα δημοφιλέστερα στην Ελληνική αγορά προϊόντα της μειώνοντας την εγχώρια παραγωγή και τα πουλάει στους Έλληνες καταναλωτές μέσω του εκτεταμένου και ισοπεδωτικά πανίσχυρου δικτύου πωλήσεων που διαθέτει στην ελληνική αγορά, για το οποίο καταδικάστηκε μέχρι τώρα 2 φορές από την (δυσκίνητη) Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού σε σχέση με αθέμιτες πρακτικές, πως είναι δυνατόν η Εθνική μας Οικονομία να ελπίζει πως θα καταφέρει να «ισορροπήσει» το ελλειμματικό της εμπορικό ισοζύγιο που αποτελεί τον καταλύτη για την έξοδο της από την οικονομική κρίση.

Πριν από λίγες μόλις ημέρες το Τμήμα Επικοινωνίας & Δημοσίων Σχέσεων της Coca Cola -  Τρία Έψιλον, μας πληροφορούσε ότι το 98% των πωλήσεων της εταιρίας στην χώρα μας, παράγεται μέσα στην Ελλάδα.

Εμείς σε δειγματοληπτική έρευνα που πραγματοποιήσαμε σε κορυφαίες αλυσίδες λιανικής της Αθήνας στις 24 Φεβρουαρίου 2014 (Μαρινόπουλος, ΑΒ Βασιλόπουλος, Lidl, Σκλαβενίτης, Βερόπουλος, My Market, Γαλαξίας κ.α.) διαπιστώσαμε ότι παντού τα αλουμινένια κουτιά 330 γραμμαρίων όλων των προϊόντων της Coca Cola -  Τρία Έψιλον «ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ Ε.Ε.», δηλαδή στην Βουλγαρία. Οι ποσότητες όμως αυτές σίγουρα δεν μπορεί να αποτελούν το 2% των συνολικών πωλήσεων της στην Ελλάδα!

Δεν γνωρίζουμε τι γίνεται στα ράφια του Μασούτη που βρίσκεται στην Βόρεια Ελλάδα όπου γίνονται οι κινητοποιήσεις, αλλά στην Αττική, όπως υποθέτουμε και σε άλλες περιοχές της Ελλάδος, τα βασικά προϊόντα σε συσκευασία αλουμινίου 330 γραμμαρίων της Coca Cola -  Τρία Έψιλον (Coca Cola, Fanta, Sprite) είναι εισαγόμενα από την Βουλγαρία. Αυτό είναι απόλυτα νόμιμο, αλλά έντονα «αποθετικό» για κάθε συνειδητοποιημένο και σκεπτόμενο καταναλωτή.

.

Η Πανελλαδική Ομοσπονδία Εργατουπαλλήλων Εμφιαλωμένων Ποτών ΠΟΕΕΠ ιδρύθηκε το 1982 σαν αναβαθμισμένη συνέχεια του πρωτοβάθμιου «Συνδικάτου Πωλητών Οδηγών και Βοηθών Εμφιαλωμένων Ποτών» το οποίο χρησιμοποιώντας με εξαιρετική επιτυχία τα συνθήματα για «αδέσμευτο, δημοκρατικό, ταξικό και μαζικό συνδικαλιστικό κίνημα», διαθέτοντας μια ικανοποιητική οργανωτική δομή και μια αυξημένη δόση «αγριάδας», κατάφερε να εξασφαλίσει πολύ σημαντικά προνόμια για τους εργαζόμενους του κλάδου, τα οποία ορισμένες φορές ξεπερνούσαν ακόμα και τα όρια της υπερβολής, ενώ δεν έλειπαν και αμφιλεγόμενες πρακτικές κατά την διαδικασία εξασφάλισης των προνομίων αυτών.

Θυμάμαι μια διαπραγμάτευση με τον δημιουργό και ιστορικό ηγέτη του Συνδικάτου Κώστα Αρτεμίου την δεκαετία του 90, όταν εκπροσωπούσα μια από τις κορυφαίες Ελληνικές Βιομηχανίες στον κλάδο των ποτών. Το Συνδικάτο ζητούσε επίμονα «επίδομα φόρτωσης και εκφόρτωσης» για όλους τους βοηθούς που εργαζόταν στην διανομή της Βιομηχανίας. Η κύρια και σχεδόν αποκλειστική εργασία για την οποία προσλαμβάνονταν οι άνθρωποι αυτοί ήταν να βοηθούν τον οδηγό του φορτηγού διανομής να ξεφορτώνει κιβώτια στους διάφορους πελάτες κατά την διαδικασία παράδοσης εμπορευμάτων και παραλαβής των κενών κιβωτίων που επέστρεφαν οι πελάτες. Πληρωνόταν δηλαδή μισθό για αυτή την συγκεκριμένη δουλειά. Παρ΄ όλα αυτά το Συνδικάτο απαιτούσε επί πλέον του μισθού που καταβαλλόταν για την συγκεκριμένη δουλειά και ξεχωριστό, έστω και μικρό, «επίδομα φόρτωσης και εκφόρτωσης»! Περιττό να σημειωθεί ότι παρόμοιο «επίδομα» που κάθε χρόνο προσαυξανόταν, πλήρωναν οι Βιομηχανίες ποτών με δραστηριότητα στην Βόρεια Ελλάδα και Σωματείο – μέλος στο Συνδικάτο, από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 – ίσως να το πληρώνουν ακόμα και σήμερα!

Πρόεδρος της δευτεροβάθμιας Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Εργατουπαλλήλων Εμφιαλωμένων Ποτών – ΠΟΕΕΠ είναι σήμερα ο Βασίλης Αρτεμίου, γιος του ιδρυτή τόσο του (πρωτοβάθμιου) Συνδικάτου όσο και της δευτεροβάθμιας Ομοσπονδίας Κώστα Αρτεμίου.

Η Ομοσπονδία διαθέτει 12 σωματεία-μέλη από επιχειρήσεις εγκατεστημένες κυρίως στην Βόρεια Ελλάδα (Τσάνταλη, Coca Cola 3^Ε, Μαλαματίνα, Καν Ντρινκς Ελλάς, Πέπσι Κόλα, Πόρτο Καρράς, Αναψυκτικά Φλώρινα, Αθηναϊκή Ζυθοποιία, Βότομος, Σουρωτή, Μπουτάρη, Καλλιμάνη) καθώς και πέντε Συνδέσμους (Συνδικάτο Οδηγών Βοηθών Β. Ελλάδος, Ένωση Εργατουπαλλήλων Β. Ελλάδος, Σύνδεσμος Επιθεωρητών Πωλήσεων Β. Ελλάδος, Σωματείο Εργατοϋπαλλήλων Δωδεκανήσου, Συνδικάτο Εργατουπαλλήλων Περιφερειακής Ενότητας και Σποράδων). Αρκετά από τα παραπάνω μέλη της Ομοσπονδίας, μοιράζονται την (ίδια) έδρα του Συνδικάτου Οδηγών Βοηθών και της ΠΟΕΕΠ στην Θεσσαλονίκη (Οδός Φιλίππου 43, ΤΚ 54631). Την τελευταία δεκαετία, στελέχη του Συνδικάτου και της Ομοσπονδίας «επισκέφτηκαν» αρκετές φορές τις αίθουσες των δικαστηρίων με συνηθέστερες τις κατηγορίες της «απειλής» και της «εξύβρισης».

Οι απεργιακές κινητοποιήσεις στην Coca Cola -  Τρία Έψιλον ξεκίνησαν από τα τέλη Σεπτεμβρίου 2013 (η απεργία διαρκείας από 9 Ιανουαρίου 2014) με αφορμή την απόφαση της εταιρίας να αλλάξει τον τρόπο διανομής των προϊόντων της καταργώντας τις θέσεις εργασίας όσων εργάζονταν στα φορτηγά διανομής και υπογράφοντας συμφωνίες με εξωτερικούς συνεργάτες, δύο από τους οποίους ήταν πρώην εργαζόμενοι της. Η απόφαση αυτή είναι βέβαιο πως στόχευε στην σημαντική μείωση του κόστους διανομής των προϊόντων της Coca Cola -  Τρία Έψιλον στην Βόρεια Ελλάδα, αφού το κόστος που είχε δημιουργηθεί λόγω των ετήσιων απαιτήσεων του «Συνδικάτου Πωλητών Οδηγών και Βοηθών Εμφιαλωμένων Ποτών» ήταν πλέον δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με το κόστος διανομής που ήδη εξασφάλιζε με εξωτερικούς συνεργάτες στην υπόλοιπη Ελλάδα.

.

Συμπέρασμα: Οι εποχές των ισχνών αγελάδων που περνάει η χώρα δεν επιτρέπουν σε κανένα πλέον αυξημένες δαπάνες επιβάλλοντας αιματηρές οικονομίες σε κόστη κάθε κατηγορίας.

Από την πλευρά των συνδικαλιστών αυτό είναι κάτι που πρέπει να γίνει κατανοητό γιατί η «επιβίωση» στις δύσκολες εποχές που ζούμε δεν αφορά μόνο τους εργαζόμενους αλλά και τις ίδιες τις βιομηχανίες. Πάνε χέρι-χέρι και το ένα εξαρτάται απόλυτα από το άλλο.

Τα  διάσημα πλέον κλισέ που ακούμε μονότονα εδώ και ολόκληρες δεκαετίες για «ισχυροποίηση του ταξικού πόλου του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, την ανάπτυξη των αγώνων με στόχο την ακύρωση στην πράξη της αντιλαϊκής πολιτικής συνολικά» και άλλα παρόμοια ηχηρά, δεν συγκινούν πλέον ούτε την συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων, ούτε φυσικά την βιομηχανία. Η χώρα διαθέτει νόμους και κανόνες που δεν επιτρέπεται να καταστρατηγούνται από την ξεπερασμένη καραμέλα «νόμος είναι το δίκιο του εργάτη», μια αντίληψη που γέννησε στο παρελθόν τους διάφορους Τσαουσέσκου, βουτηγμένους μέσα σε απίστευτη χλιδή και πλούτο «εν ονόματι της εργατικής τάξης» ή μετατράπηκε σε όπλο στα χέρια αδίστακτων Ρίζων για προσωπικό πλουτισμό.

Οι επιστολές στα κεντρικά της πολυεθνικής Coca Cola που ελέγχει μόνο το 24% της Coca Cola Hellenic μπορεί να γίνονται για επικοινωνιακούς λόγους, δεν πρόκειται όμως να έχουν κανένα απολύτως αποτέλεσμα.

Από την άλλη πλευρά μια βιομηχανία που «γεννήθηκε» στην Λεωφόρο Κηφισού της Αθήνας, που εξαπλώθηκε σε 28 χώρες του κόσμου, που το 2013 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 6,874 δισεκατομμυρίων Ευρώ (-2% σε σχέση με το 2012) και καθαρά κέρδη 293 εκατομμυρίων Ευρώ (+3% σε σχέση με το 2012), δεν είναι ορθό (κατά την γνώμη μας) να συμπεριφέρεται με τυχοδιωκτική νοοτροπία τόσο στο θέμα της μεταφοράς της παραγωγής της εκτός Ελλάδος, όσο και στο θέμα της μεταφοράς της έδρας της.

Φυσικά, είναι αυτονόητο ότι η Διοίκηση της εταιρίας αυτής οφείλει εξηγήσεις και απολογισμό στους μετόχους της. Οφείλει όμως, πάντα κατά την γνώμη μας, να δημιουργεί και γερές βάσεις επικοινωνίας και αποδοχής με την «γενέτειρα» της. Δεν τα μαζεύουμε με την πρώτη δυσκολία, ούτε κλείνουμε μονάδες παραγωγής για να κερδίσουμε μερικές δεκάρες που χάνονται μέσα στην διαχείριση 28 χωρών. Η κοινωνική αποδοχή μιας εταιρίας, όσο μεγάλη κι΄ αν θεωρείται,  είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πορεία και την ανάπτυξη των πωλήσεων της. Όσοι δεν το αντιλαμβάνονται, αργά ή γρήγορα, το πληρώνουν πανάκριβα.

Σήμερα οι συνδικαλιστές στοχεύουν σωστά, επικαλούμενοι την ανάγκη εγχώριας παραγωγής που εξασφαλίζει απασχόληση και μειώνει τις εισαγωγές. Όλη η κοινωνία γνωρίζει πλέον πως αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος που έχει βάσιμες ελπίδες να βγάλει την χώρα από την μέγγενη των «δανειστών» και των «φίλων».

Για τον λόγο αυτό θεωρούμε σχεδόν βέβαιη την ολοένα και μεγαλύτερη επιτυχία του μποϋκοτάζ των (εισαγόμενων) προϊόντων της Coca Cola που εφαρμόζει η ΠΟΕΕΠ και τα συνδικαλιστικά στελέχη της. Στο συγκεκριμένο αυτό θέμα, κατά την γνώμη μας, επικαλούνται την κοινή λογική και εκφράζουν απόλυτα σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης. Δεν ισχύει όμως το ίδιο, πάντα κατά την γνώμη μας, για την απόφαση της εταιρίας να «αντικαταστήσει» τους δικούς της εργαζόμενους με εξωτερικούς συνεργάτες όταν μάλιστα αποδέχεται να τους μετατρέψει σε ελεύθερους επαγγελματίες προσφέροντας και σχετικά συμβόλαια συνεργασίας μαζί τους!

Η μόνη ίσως λύση στο σύνθετο πρόβλημα που ταλαιπωρεί τους εργαζομένους όχι μόνο στο δίκτυο διανομής της Coca Cola Θεσσαλονίκης (από το οποίο προέρχεται και ο ίδιος ο ιδρυτής του Συνδικάτου Κώστας Αρτεμίου) αλλά και ολόκληρη την πολυεθνική στην Ελλάδα, θα ήταν η άμεση επαναλειτουργία μιας τουλάχιστον γραμμής παραγωγής στην Θεσσαλονίκη, ώστε σταδιακά να καλυφτούν οι ανάγκες της Ελληνικής αγοράς και οι Έλληνες καταναλωτές να μην είναι υποχρεωμένοι να πίνουνε αλουμινένια κουτάκια 330 γραμμαρίων Βουλγάρικης Coca Cola, Fanta ή Sprite, πολύ περισσότερο όταν σήμερα προσφέρονται στον σκεπτόμενο Έλληνα καταναλωτή εξαιρετικής ποιότητας «υποκατάστατα» (σχετικό είναι το άρθρο μας 24^ης Σεπτεμβρίου 2013 με τίτλο Ξε-Cola επιτέλους και διάλεξε Ελληνικά!). Στο κάτω-κάτω σε σύνολο 299 εμφιαλωτικών γραμμών της Coca-Cola Hellenic  που βρίσκονται σε λειτουργία, δεν χάθηκε ο κόσμος να λειτουργήσει και μια στην Θεσσαλονίκη!

Η ταλαιπωρία και οι βιοποριστικές ανάγκες όλων των εργαζομένων στις διάφορες  δραστηριότητες της Coca Cola -  Τρία Έψιλον στην Ελλάδα, οι επιπτώσεις από την αρνητική δημοσιότητα της εταιρίας στην συνείδηση του μέσου Έλληνα καταναλωτή και οι δύσκολες εποχές που περνάει η Εθνική μας Οικονομία, επιβάλλουν άμεση λύση των κινητοποιήσεων, με την επαναλειτουργία μιας έστω γραμμής παραγωγής στην Θεσσαλονίκη αλλά και την αναδίπλωση των συνδικαλιστών από εμμονές σε παράλογα αιτήματα ή πρακτικές του παρελθόντος.

Απομένει να δούμε αν θα πρυτανεύσει τελικά η κοινή λογική ή αν οι «αντιμαχόμενοι» θα συνεχίσουν για πολύ καιρό ακόμα να τρώνε τις ίδιες τους τις σάρκες!

 http://koumakis.analyst.gr/