Ο Παντελής Καψής και η ελιτ για κλάματα

Ναπολέων Λιναρδάτος

Διαβάζοντας τον τίτλο του άρθρου του Παντελή Καψή στο Έθνος, «Ελιτ» για... κλάματα, νόμιζα ότι ήταν ένα άρθρο με κάποια δόση αυτοκριτικής. Δυστυχώς απογοητεύτηκα.

Στο συγκεκριμένο άρθρο ο κ. Καψής περιγράφει πως πολλές φορές κατά την διάρκεια των τελευταίων ετών η μια πολιτική ηγεσία μετά την άλλη έκανε σοβαρά σφάλματα στην διαχείριση της κρίσης. Μεταξύ άλλων ο κ. Καψής σημειώνει:

«Ομως το πραγματικά παράδοξο βρίσκεται στην κοινωνία. Εκεί στην πρωτοπορία των «κοι­νω­νικών αγώνων» για την προστασία των εισο­δημάτων τους δεν βρίσκονται οι άνεργοι και οι συνταξιούχοι, αλλά η «ελίτ» της χώρας. Οι φαρ­μα­κοποιοί, οι γιατροί, οι δικαστικοί, οι πανε­πι­στημιακοί, οι δικηγόροι συντηρούν ένα κλίμα διαρκούς αμφισβήτησης και αναταραχής. Οχι ότι δεν έχουν και δίκαια αιτήματα ορισμένοι από αυτούς. Θα περίμενε κανείς ωστόσο ότι σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για τη χώρα οι κοινω­νικές ομάδες που έχουν κατά τεκμήριο το μεγα­λύ­τερο κύρος, αυτοί που θα τους θεωρούσαμε στυλο­βά­τες της Δημοκρατίας μας θα επιδείκνυ­αν αυτο­συγκράτηση και υπευθυνότητα.»

Όταν διάβαζα το άρθρο του κ. Καψή δεν μπορούσα να βγάλω από την σκέψη μου την περίοδο που ο κ. Καψής ήταν διευθυντής των Νέων. Μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση τότε το πως κάλυπταν τα γεγονότα τα Νέα - ειδικά την πενταετία Καραμανλή. Αν κάποιος είχε ως αποκλειστική πηγή ενημέρωσης τα Νέα του κ. Καψή θα είχε μια εξαιρετικά εσφαλμένη ιδέα για το τι πραγματικά συνέβη τότε στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα της πενταετίας Καραμανλή μέσα από τα πρωτοσέλιδα των Νέων ήταν μια χώρα που δραστικά μείωνε το κράτος, που συνεχώς έβρισκε νέους τρόπους για να μειώσει τα εισοδήματα των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων. Η κυβέρνηση Καραμανλή, σύμφωνα με τα Νέα, ήταν μια κυβέρνηση που έκανε ότι μπορούσε για να εξουδετερώσει το κράτος πρόνοιας μέσα σε ένα κλίμα αυταρχισμού και αστυνομοκρατίας.

Το Μάιο του 2007 ο πρωτοσέλιδος τίτλος των Νέων θα είναι «Οι 10 εντολές της νέας λιτότητας.» Λιτότητα και τον Δεκέμβρη του 2005 όπου θα διαβάζουμε σε ρεπορτάζ «Λιτότητα στους μισθούς των εργαζομένων, αλλά και ανατροπή των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων τους φέρνει το 2006, με τους τέσσερις νόμους που ψήφισε η κυβέρνηση». Και φυσικά «Ψίχουλα στους συνταξιούχους.» Εδώ να σημειώσουμε ότι η «λιτότητα» είναι η πρόταση της κυβέρνησης Καραμανλή για αυξήσεις 2,5%, και αυτό είναι το σημείο εκκίνησης για τις διαπραγματεύσεις με τα συνδικάτα.

Τον Απρίλιο του 2008 θα διαβάζουμε ότι μπαίνουν «Στην πρέσα μισθοί - εργασιακά στις ΔΕΚΟ». Έτσι στην «συνταγή της σκληρής λιτότητας», «το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να περιορίσει την αύξηση των κονδυλίων μισθοδοσίας κατ΄ ανώτερον στο 4%, έναντι 6% πέρυσι και 5% το 2006.» Σημειώστε εδώ το «σχεδιάζει» (γιατί το τι πέτυχε είναι μια άλλη υπόθεση) καθώς και το «κατ΄ ανώτερον στο 4%». Σκληρή λιτότητα πράγματι. Παρεμπιπτόντως, η «συνταγή της σκληρής λιτότητας» στις ΔΕΚΟ δεν θα ακουμπά καν επιδόματα τύπου προθέρμανσης αυτοκινήτου (ΟΤΕ), πλυσίματος χεριών (ΟΣΕ), έγκαιρης προσέλευσης (ΕΘΕΛ), μεταξύ πολλών άλλων. 

Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι απλά έχω επιλέξει μερικούς τίτλους από μια περίοδο χρόνων και φυσικό είναι να βρω κάποιο πρωτοσέλιδο, τίτλο και ρεπορτάζ που κάπως τα παραλέει σε μια εφημερίδα που εκδίδεται έξη φορές την εβδομάδα. Η πικρή αλήθεια είναι ότι τέτοιοι τίτλοι, ρεπορτάζ και άρθρα είχαν την τιμητική τους όλη αυτή την περίοδο. Θα είναι δύσκολο κοιτάζοντας μόνο τα πρωτοσέλιδα των Νέων αυτή την περίοδο, να μην βρεις εβδομάδα όπου τα Νέα καυτηριάζουν τη “σκληρή” και “νεοφιλελεύθερη” πολιτική των κυβερνήσεων Καραμανλή.

Στην μηχανή αναζήτησης των Νέων, μεταξύ 10 Μαρτίου 2004 και 9 Οκτωβρίου 2009, ο λέξη λιτότητα έχει 1,614 αποτελέσματα.  Προφανώς σε αυτό τον αριθμό περιλαμβάνονται ρεπορτάζ που ασχολούνται με άλλες χώρες, ή για παράδειγμα άρθρα που δεν είχαν ως αντικείμενο τις πολιτικές των κυβερνήσεων Καραμανλή. Η μεγάλη πλειοψηφία όμως αυτού του αριθμού (1,614) σχετίζεται  άμεσα ή έμμεσα με τις πολιτικές Καραμανλή, και η εξαιρετική συχνότητα, η απίστευτη ευκολία και επιδερμική χρήση του όρου, προσδιορίζει ευκρινώς την πλασματική εικόνα που δημιουργούσαν στην ελληνική κοινωνία τα Νέα του κ. Καψή.

 Ας ξεκαθαρίσουμε ότι η περίοδος των κυβερνήσεων Καραμανλή ήταν μια εποχή με τεράστια αύξηση στις δαπάνες και τον δανεισμό του κράτους. Στα 5.5 χρόνια της Νέας Δημοκρατίας θα γίνουν 103.771 επιπλέον διορισμοί. Οι δαπάνες του κράτους που την χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν 59,7 δις ευρώ, το 2009 θα έχουν εκτιναχθεί στα 89,5 δις ευρώ, μια αύξηση του 50% σε λιγότερο από 5 χρόνια. Μόνο το 2009 το δημόσιο θα δανειστεί 53 δις ευρώ. Όσο για την «συνταγή της σκληρής λιτότητας» στις ΔΕΚΟ, «διπλάσιο από τον μέσο μισθό του ιδιωτικού τομέα και μιάμιση φορά μεγαλύτερο από αυτόν του υπόλοιπου Δημοσίου απολάμβαναν οι εργαζόμενοι στις ΔΕΚΟ το 2008, ενώ το 2009 δέχθηκαν και αύξηση 2.435 ευρώ κατά μέσο όρο, με αποτέλεσμα ο ετήσιος μισθός τους να ανέλθει στα 40.772 ευρώ τον χρόνο.»

Στα Νέα όμως μια άλλη πραγματικότητα θα λαμβάνει χώρα. «Σοκ και δέος για μισθούς, δικαιώματα» το πρωτοσέλιδο με υπότιτλο «Συνταγή ακραίου νεοφιλελευθερισμού» και «Η ΝΔ συναντά τη... Θάτσερ» τον Μάιο του 2005, η οποία «Άνοιξε... την όρεξη των βιομηχάνων», το πρωτοσέλιδο μερικές μέρες μετά. «Μεταρρυθμίσεις ανασφάλειας για όλους» την 6η Ιουνίου με «Άνω - κάτω ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΚΟ». Μερικές μέρες μετά «Στο στόχαστρο όλες οι συντάξεις» «Σειρά τώρα παίρνουν οι ΔΕΚΟ». Το Μάιο του 2007, «Συνταγή φτώχειας δι’ ευχών Αλογοσκούφη», ο οποίος φέρνει «θατσερικό δεκάλογο» αλλαγών.

Δεν ξέρω αν ο κ. Καψής έχει αναλογισθεί τις ευθύνες του για την εποχή εκείνη. Γιατί αν ανήκουν στην ελίτ της χώρας γενικά οι φαρ­μα­κοποιοί, οι γιατροί, οι δικαστικοί, οι πανε­πι­στημιακοί και οι δικηγόροι, που ακριβώς θα πρέπει να τοποθετήσουμε τον διευθυντή της μεγαλύτερης σε κυκλοφορία ημερήσια εφημερίδα της χώρας;

Δεν ήταν ο κ. Καψής και οι συνάδελφοί που εκπαίδευσαν τους Έλληνες να βλέπουν το κράτος ως νταντά; Δεν ήταν ο κ. Καψής και οι συνάδελφοι του που για 40 χρόνια θα αποκηρύξουν ως αντιλαϊκή, κοινωνικά ανάλγητη, νεοφιλελεύθερη και θατσερική, οποιανδήποτε σοβαρή προσπάθεια για τον περιορισμό του κρατικού δανεισμού και του κράτους;

Η πολιτική και η δημοσιογραφική τάξη που χρεοκόπησε την Ελλάδα, που τώρα νομίζει ότι μπορεί να την σώσει και που ζητάει και τα ρέστα, είναι πολλά πράγματα - και πρώτο μεταξύ αυτών είναι το ότι είναι μια ελίτ για... κλάματα.