Οι διαδικτυακές… μάσκες κρύβουν κινδύνους

Χιλιάδες χρόνια τώρα οι άνθρωποι εφευρίσκουν τρόπους για να αλλάζουν τη φυσική τους ταυτότητα υιοθετώντας ένα άλλο πρόσωπο, διαφορετικό από το δικό τους. Μεταμφιέζονται όταν το απαιτεί ένας θεατρικός ρόλος, το προστάζει μια διονυσιακή γιορτή, το επιτάσσει η διασκέδαση της αποκριάς είτε γιατί, για κάποιους λόγους, επιβάλλεται η τήρηση της ανωνυμίας ή, στη χειρότερη περίπτωση, επειδή επιθυμούν την παραπλάνηση.

Πρόσωπα και προσωπεία

Στη σύγχρονη ηλεκτρονική εποχή μάσκες φοριούνται και στο Internet. Στα blogs, τα fora, τα chats, τα παιχνίδια και το Facebook οι χρήστες συνομιλούν χρησιμοποιώντας ψευδώνυμα και προφίλ που (στην πιο ακίνδυνη περίπτωση) αντιπροσωπεύουν τον αγαπημένο τους ήρωα/ηρωίδα. Κάθε μέρα χιλιάδες εκμυστηρεύσεις και ανταλλαγές προτάσεων γίνονται πίσω από ευφάνταστα, χιουμοριστικά, χαριτωμένα, ηρωικά, μαγικά ή αλλόκοσμα ψευδώνυμα.

Κίνδυνοι στο Facebook

Ενώ όμως αυτός είναι ένας ανώδυνος και διασκεδαστικός τρόπος έκφρασης, δε συμβαίνει το ίδιο σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις και με το Facebook. Θεμιτές μόνο όταν οι αρχές ερευνούν κάποιο ηλεκτρονικό έγκλημα προσποιούμενες έναν συγκεκριμένο τύπο χρήστη, οι παντός τύπου «μεταμφιέσεις» που φιλοξενούνται μέσα σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης έχουν συνήθως έναν σκοπό: Την παραπλάνηση, που αποσκοπεί στη σύναψη κάποιας γνωριμίας μέσω της εξαπάτησης.Στην περίπτωση βέβαια της παιδοφιλίας, για παράδειγμα, αυτό είναι ό,τι πιο επικίνδυνο.

Αποκαλυπτική έρευνα

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη το 2009 ανάμεσα σε Έλληνες chatters του διαδικτύου (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Ψυχολογίας, μεταπτυχιακή εργασία του Παύλου Λούζη), το 41,7% των ερωτηθέντων απάντησε ότι μερικές φορές έχει αλλάξει την ταυτότητά του στο chat χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο που αφορά το αντίθετο φύλο, ενώ το 9,9% ομολόγησε ότι το έχει κάνει αρκετές φορές και το 2,1% ότι το κάνει πάντα. Δηλαδή συνολικά το 53,6% έχει αλλάξει ή αλλάζει συχνά το ψευδώνυμό του με σκοπό την αλλοίωση της ταυτότητάς του.

Οι άντρες αλλάζουν πιο συχνά πρόσωπο

Στην απάντηση του ερωτήματος για την αλλαγή του ψευδώνυμου με κάποιο του αντίθετου φύλου, η συντριπτική πλειοψηφία εκείνων που απάντησαν «ποτέ» ήταν οι γυναίκες. Αυτό συμβαίνει – κατά την εκτίμηση του ερευνητή – επειδή οι άνδρες αντιμετωπίζουν ως παιχνίδι την αλλαγή της ταυτότητάς τους στο διαδίκτυο και πιστεύουν ότι χρησιμοποιώντας ένα γυναικείο nickname θα τραβήξουν την προσοχή επάνω τους. Οι γυναίκες, αντίθετα, δε συμμερίζονται αυτήν την άποψη και παραμένουν περισσότερο πιστές στην τήρηση της πραγματικής τους ταυτότητας. Για τον ίδιο ακριβώς λόγο οι άνδρες υπερίσχυσαν σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό στις απαντήσεις «μερικές φορές» και «πολύ συχνά» (ειδικά αυτή την απάντηση δεν την επέλεξε ούτε μία γυναίκα!). Επίσης, σύμφωνα με τον ερευνητή, φάνηκε ότι κάποιες γυναίκες αλλάζουν την ταυτότητά τους διότι πιστεύουν ότι δηλώνοντας το φύλο τους  βάλλονται και πολιορκούνται στα «δωμάτια συζητήσεων», με συνέπεια να προτιμούν να δηλώνουν άνδρες και να κάνουν συζητήσεις μόνο με τους δικούς τους ανθρώπους.

Πόρνες φτιάχνουν προφίλ για να ψαρέψουν πελάτες

Σε όλους τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης μπορεί κανείς να συναντήσει  κάθε καρυδιάς καρύδι. Έτσι δεν κάνει εντύπωση το γεγονός ότι και οι πόρνες στρέφονται προς τα εκεί για να ψαρέψουν πελάτες. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του καθηγητή κοινωνιολογίας Sudhir Venkatesh στο Columbia University, το ψάρεμα των πελατών από τις πόρνες θα γίνεται πλέον ως επί το πλείστον μέσω Facebook. Όπως επισημαίνει ο κοινωνιολόγος σε έρευνα που πραγματοποίησε ανάμεσα σε πόρνες της Νέας Υόρκης (δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Wired), οι τελευταίες προτιμούν το Facebook γιατί μέσω αυτού μπορούν να προβληθούν όπως θέλουν ελέγχοντας το προφίλ τους (συχνά χρησιμοποιούν καλλιτεχνικά ψευδώνυμα). Έτσι καθορίζουν οι ίδιες τις τιμές τους παρακάμπτοντας οιονδήποτε μεσάζοντα. Ιστότοποι όπως το Facebook, τονίζει, διευκολύνουν επίσης όσες γυναίκες θέλουν να στραφούν στην πορνεία και τους αξιοπρεπείς (στον κύκλο τους) άνδρες που αναζητούν ερωτική συντροφιά επί πληρωμή με διακριτικό τρόπο.

ΠΗΓΗ