Σόιμπλε: Το τίμημα της διάσωσης της Ελλάδας

Σε συνέντευξή που παραχώρησε στο εβδομαδιαίο περιοδικό DER SPIEGEL, χθες Δευτέρα, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών υπογραμμίζει δεν μπορεί να υπάρξει απεριόριστη συμπαράσταση για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με το χρέος τους.

Για να προσθέσει ότι τα μέτρα για την Ελλάδα, «δεν έχουν κοστίσει μέχρι τώρα τίποτα στο Γερμανό φορολογούμενο».

Spiegel: Κύριε Σόιμπλε, αγοράσατε ήδη χρυσό;

Σόιμπλε: Οι προσωπικές μου οικονομίες είναι τέτοιες που δεν θα πρέπει να ανησυχώ για τις επενδύσεις μου σε χρυσό. Δεν έχω πολλά να επενδύσω.

Spiegel: Πολλοί πολίτες φοβούνται για τις καταθέσεις τους, έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στα νομίσματα και τον τρόπο που διαχειρίζονται την κρίση οι κυβερνήσεις, στις ΗΠΑ όπως και στην Ευρώπη. Για το λόγο αυτό αυξάνει συνεχώς η τιμή του χρυσού. Μπορείτε να καταλάβετε αυτή τη δυσπιστία;

Σόιμπλε: Μπορώ να καταλάβω ότι οι κακές ειδήσεις φοβίζουν τους ανθρώπους. Αλλά δεν έχουμε καθόλου πληθωριστικές τάσεις, το ευρώ είναι εσωτερικά και εξωτερικά σταθερό. Αυτό που έχουμε είναι αναστατώσεις στις χρηματαγορές, και θα πρέπει να προσέξουμε, ώστε αυτές να μην επηρεάσουν την οικονομική ανάπτυξη. Αυτό δεν έχει γίνει μέχρι τώρα. Παρ' όλη την αναστάτωση μπορούμε να πούμε στον κόσμο: Το νόμισμά μας είναι ασφαλές.

Spiegel: Γιατί τότε οι κυβερνήσεις δεν καταφέρνουν να ηρεμήσουν τα πράγματα;

Σόιμπλε: Υπάρχει ανησυχία, για την κρίση χρέους στις Ηνωμένες Πολιτείες και τα προβλήματα με το χρέος σε ορισμένα κράτη στην ευρωζώνη. Στην Ευρώπη έχουμε ένα κοινό νόμισμα και επομένως κοινή νομισματική πολιτική, αλλά και εθνικές δημοσιονομικές πολιτικές.

Μέσω του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και των περιορισμών που προκύπτουν από το κοινό νόμισμα, οι εθνικές δημοσιονομικές θα συγκλίνουν.. Αυτό έχει επιτευχθεί μόνο εν μέρει. Για το λόγο αυτό θα κάνουμε τώρα αρκετά πιο αυστηρό το Σύμφωνο Σταθερότητας.

Μπορούμε να ισχυροποιήσουμε τους ευρωπαϊκούς θεσμούς σιγά – σιγά, αν και θα επιθυμούσαμε να γίνει εδώ και τώρα. Πρέπει να πάρουμε τους πολίτες με το μέρος μας.

Spiegel: Η διαχείριση της κρίσης στην ευρωζώνη με συνεχώς συνόδους κορυφής δεν έχουν διασκεδάσει τις ανησυχίες των ανθρώπων. Τα προβλήματα δεν είναι μεγαλύτερα, απ’ ότι θέλει να ομολογήσει η κυβέρνηση στους πολίτες;

Σόιμπλε: ...Όλα τα μέτρα, με τα οποία επιτρέψαμε στην Ελλάδα, για μερικά χρόνια να μην πρέπει να προσφύγει στις αγορές και να εργάζεται για την εξυγίανση της οικονομίας της, δεν έχουν κοστίσει μέχρι τώρα τίποτα στο Γερμανό φορολογούμενο. Για το λόγο αυτό ενισχύσαμε τις δυνάμεις στην Ελλάδα, που πραγματικά μπορούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα.

Και εργαζόμαστε ήδη για την βελτίωση της διαχείρισης της κρίσης και την επονομαζόμενη διακυβέρνηση. Αυτό το καθήκον ανέλαβαν από μόνοι τους οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης στις 21 Ιουλίου και αυτό θα αποτελέσει σίγουρα θέμα στη συνάντηση της καγκελαρίου και του Γάλλου προέδρου. (αύριο-ΣΣ)

Spiegel: Δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η Ελλάδα πραγματικά σώθηκε και ότι στο τέλος δεν είναι απαραίτητη μία αναδιάρθρωση, η οποία να ξεπερνά τις πρόσφατες αποφάσεις.

Σόιμπλε: Στην προηγούμενη σύνοδο επιβάλλαμε τη θέση μας, ότι δηλαδή ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να συμμετέχει στην κρίση χρέους της Ελλάδας και ότι δεν θα συνεχίζεται η ίδια ιστορία σε βάρος του φορολογούμενου. Μπορέσαμε και βελτιώσαμε τους όρους για τα ελληνικά δάνεια.

Η Ελλάδα μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της, με την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει όλα τα μέτρα, τα οποία έχουν συμφωνηθεί. Η Ελλάδα πρέπει από οικονομικής πλευράς να γίνει αποδοτική.

Spiegel: Πιστεύετε πραγματικά ότι αυτά τα μέτρα επαρκούν;

Σόιμπλε: Αυτή είναι σε κάθε περίπτωση η γνώμη των ανεξάρτητων θεσμών, οι οποίοι λόγω της εξειδίκευσής τους θα έπρεπε να γνωρίζουν. Από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Spiegel: Εδώ και καιρό φαίνεται ότι δεν πρόκειται μόνο για την Ελλάδα. Ακόμα και η Ιταλία βρίσκεται σε κίνδυνο, υπάρχουν εικασίες ακόμα και για την ίδια η Γαλλία. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ έκανε λόγο για τη μεγαλύτερη κρίση από το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σόιμπλε: Για ευνόητους λόγους οι κυβερνήσεις και η Κεντρική Τράπεζα δεν σχολιάζουν ποτέ η μία τις δηλώσεις της άλλης. Υποθέτω ότι ο πρόεδρος της ΕΚΤ ήθελε να εξηγήσει για ποιο λόγο η ΕΚΤ αποφάσισε να προβεί ξανά σε επαναγορά κρατικών ομολόγων. (ιταλικών και ισπανικών-ΣΣ)

Spiegel: Τέτοιες παρατηρήσεις δεν συμβάλλουν παρά στο ελάχιστο στον καθησυχασμό των αγορών.

Σόιμπλε: Θα πρέπει να το συζητήσετε με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος παρεμπιπτόντως κάνει εξαιρετική δουλειά. Η αρμοδιότητά της είναι να εγγυηθεί τη σταθερότητα των τιμών. Από την καθιέρωση του ευρώ, οι τιμές είναι πιο σταθερές απ’ ό,τι την εποχή του γερμανικού μάρκου, και κανείς δεν πρέπει να ανησυχεί για τις καταθέσεις του.

Spiegel: Πολλοί οικονομολόγοι είχαν προειδοποιήσει, πριν από την καθιέρωση του ευρώ, ότι μία νομισματική ένωση δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς μία πολιτική ένωση. Και επίσης ότι τα κράτη μέλη από οικονομικής πλευράς διαφέρουν πάρα πολύ. Αυτοί οι επικριτές αισθάνονται ότι έχουν επιβεβαιωθεί με τις παρούσες εξελίξεις.

Σόιμπλε: Μπορεί κάποιοι άνθρωποι να αισθάνονται δικαιωμένοι. Εγώ το βλέπω διαφορετικά. Όταν δημιουργήσαμε το ευρώ, δεν ήταν δυνατό να συμπεριληφθεί και η πολιτική ένωση. Αποτελεί μια διαδικασία – που άλλοτε είναι επίπονη και άλλοτε αργή. Αλλά πρέπει κανείς να πάρει τους ανθρώπους με το μέρος του. (…)

Spiegel: Παρόλα αυτά παραμένει το ερώτημα αν η νομισματική ένωση, έτσι όπως δημιουργήθηκε, είναι ανθεκτική.’Η αν οι χώρες δεν αποσυντεθούν από μία ενιαία συναλλαγματική ισοτιμία.

Σόιμπλε: Η νομισματική ένωση εντείνει την πίεση στις ανταγωνιστικότητα των μελών της. Και γι’ αυτό το λόγο οι χώρες που έχουν δυσκολίες πρέπει να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους.(…)

Spiegel: Πιστεύετε ότι ο λαός θα συμπορευτεί σε επόμενες κινήσεις, όπως για παράδειγμα τα ευρωομόλογα και μία αναδιανεμητική ένωση, στην οποία οι ισχυροί θα χρηματοδοτούν τους αδύναμους σύμφωνα με το πρότυπο της γερμανικής δημοσιονομικής εξισορρόπησης των κρατιδίων; Όταν συνεχώς λιγότερες χώρες που δανείζουν βρίσκονται αντιμέτωπες με συνεχώς περισσότερες χώρες που λαμβάνουν βοήθεια;

Σόιμπλε: Δεν θα συμβεί έτσι. Κατά τα άλλα ορισμένοι από τους όρους που αναφέρατε είναι κατάλληλοι μόνο για να τρομάξουν τους ανθρώπους. Ο όρος αναδιανεμητική ένωση για παράδειγμα δεν μου λέει τίποτα. Πολλοί εννοούν με αυτό ότι άλλοι άνθρωποι θα κατασπαταλήσουν τα χρήματά μας που τα κερδίσαμε δύσκολα.

Αυτό είναι ανοησία. Μία κοινότητα έχει σημασία, όταν υπάρχει μία συγκεκριμένη εξισορρόπηση του ενός με τον άλλο. Για το λόγο αυτό άλλωστε υπάρχουν και τα διαρθρωτικά ταμεία, από τα οποία μεταξύ άλλων επωφελούνται τα νέα κρατίδια( της ενωμένης Γερμανίας-ΣΣ). Αλλά το ερώτημα πρέπει πάντοτε να είναι: Πόση εξισορρόπηση; Και υπό ποιες προϋποθέσεις;

Spiegel: Επομένως είστε κατά των ευρωομολόγων;

Σόιμπλε: Αποκλείω τα ευρωομόλογα, εφόσον τα κράτη μέλη εφαρμόζουν τη δική τους δημοσιονομική πολιτική. Χρειαζόμαστε τα διαφορετικά επιτόκια, προκειμένου να υπάρχουν κίνητρα και δυνατότητες επιβολής κυρώσεων(...)

Spiegel: Παρόλο που δεν ακούτε με ευχαρίστηση τη λέξη αναδιανεμητική ένωση…

Σόιμπλε: …επειδή χρησιμοποιείται για να ξυπνήσει τις αντιπάθειες κατά της Ευρώπης…

Spiegel: …υπάρχουν όμως μόνο δύο πιθανότητες: Είτε η νομισματική ένωση θα καταρρεύσει λόγω των εσωτερικών της εντάσεων. Είτε θα αμφισβητηθούν όλα όσα αφορούν την κοινότητα και θα πληρώσουν τα ισχυρά μέλη: Τότε θα υπάρξουν τα ευρωομόλογα και μία συνολική εγγύηση για όλα τα κρατικά ομόλογα. Τότε θα διασωθεί κατά πάσα πιθανότητα το ευρώ. Αλλά με κάθε τίμημα;

Σόιμπλε: Αυτές οι εναλλακτικές είναι πολύ απλές. Είναι οριστικό: Το (εθνικό) χρέος δεν μετατρέπεται σε κοινοτικό και δεν υπάρχει καμία απεριόριστη συμπαράσταση. Υπάρχουν συγκεκριμένοι μηχανισμοί στήριξης, τους οποίους αναπτύσσουμε περαιτέρω – υπό αυστηρούς όρους:

Τα κράτη μέλη, τα οποία χρειάζονται την αλληλεγγύη μας, πρέπει να μειώσουν το έλλειμμά τους και να μεταρρυθμίσουν την οικονομίας τους. Βασικά με πολύ αυστηρά μέτρα.

Spiegel: Και αν δεν το κάνουν επαρκώς; Θα σταματήσει τότε η βοήθεια – με το ρίσκο να καταρρεύσει η νομισματική ένωση;

Σόιμπλε: Οι εμπλεκόμενες κυβερνήσεις δήλωσαν σαφώς ότι θα κάνουν τα πάντα, προκειμένου να μην τεθεί αυτό το ερώτημα και να υποταχθούν στα αντίστοιχα προγράμματα. Να το θέσω διαφορετικά: Δεν υπάρχει καμία διάσωση με οποιοδήποτε τίμημα.

Spiegel: Και τότε;

Σόιμπλε: Δεν θα πρέπει κανείς να κάνει εικασίες. Αλλά δεν θα ήμασταν σοβαρή κυβέρνηση, αν δεν ήμασταν πάντοτε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα – ασχέτως του πόσο απίθανα μπορεί να είναι. Ο μεγαλύτερος μας στόχος στην ΕΕ είναι να αποφύγουμε αυτές τις οξύνσεις της κρίσης και να τις βγάλουμε πέρα. Αυτό θα έπρεπε να το καταφέρουμε…

ΠΗΓΗ