Agenta 21 TOΠΙΚΗ ΔIATAΞΗ 21 (LA21)

Το έργο με τίτλο ‘’ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΤΖΕΝΤΑ 21 (TΔ 21) ΩΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΜΙΑΣ ΝΕΟΥ ΤΥΠΟΥ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 21 ΑΙΩΝΑ’’ υλοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος ENTEΡ 2004 της ΓΓΕΤ και του επιχειρησιακού προγράμματος ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ με ανάδοχο φορέα το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών.

Local = Τοπική
Agenda (από το λατινικό agere (κάνω κάτι)) = Τα πράγματα που έχω να κάνω
21 : Ο αριθμός 21 που αντικατοπτρίζει τον 21ο αιώνα

Local Agenda 21 = Tα πράγματα που πρέπει να γίνουν τον 21ο αιώνα στην χώρα μας και παγκοσμίως. Η διεθνής κοινότητα θορυβημένη από τις προγνώσεις για τις παγκόσμιες οικολογικές καταστροφές, ευαισθητοποιημένη από ειδήσεις για την αλλαγή των καιρικών συνθηκών, λόγω της αύξησης της τρύπας του όζοντος και του φαινομένου του θερμοκηπίου και ταυτόχρονα ενθαρρυμένη από το τέλος του ψυχρού πολέμου, άδραξε τη ευκαιρία για τη δημιουργία μιας νέας ιστορικής δυναμικής στον τομέα της παγκόσμιας συνεργασίας μεταξύ των άλλοτε σε διαφορετικά στρατόπεδα ευρισκόμενων κρατών. Διότι μόνο μέσα από μια οικουμενική συμμαχία και συνεργασία είναι εφικτό να βρεθούν μακροχρόνιες και βιώσιμες

λύσεις στον τομέα της ανάπτυξης, του περιβάλλοντος και της κοινωνικοοικονομικής συνιστώσας. Τον Ιούνιο του 1992 στο Ρίο της Βραζιλίας και υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, δόθηκε τελικά ένα βροντερό παρών από κυβερνητικές αντιπροσωπείες 178 κρατών μελών του ΟΗΕ, μέλη Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και άλλων τοπικών αρχών, αντιπρoσώπους αναπτυξιακών και περιβαλλοντικών οργανώσεων 120 χωρών, επιστήμονες και ερευνητές από ολόκληρο τον πλανήτη, προκειμένου να εξετασθούν ζητήματα για την ανάπτυξη και το περιβάλλον στον 21ο αιώνα.

[Τελική Έκθεση]



Στο συνέδριο αυτό υπογράφηκαν διάφορα Ντοκουμέντα μεταξύ αυτών και αυτό που ονομάζεται Agenda 21. Στις περίπου 300 σελίδες και 41 κεφάλαια του αναγράφονται τα κεντρικά σημεία που αφορούν στην αντιμετώπιση των βασικών προβλημάτων του 21ο αιώνα σχετικά με την αειφόρο ανάπτυξη και τη σύνδεσή τους με το περιβάλλον, καθώς και τρόποι με τους οποίους η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να αντιδράσει, έτσι ώστε να αντιμετωπισθούν τα φλέγοντα ζητήματα.
Τα ΜΜΕ, έδειξαν τεράστιο και πρωτοφανές ενδιαφέρον και ανέδειξαν το συνέδριο του Ρίο ως το πολιτικό γεγονός της χρονιάς, όπου για πρώτη φορά βρήκαν τόση μεγάλη απήχηση θέματα που άπτονται των περιβαλλοντικών και αναπτυξιακών ζητημάτων.

Τελικά το ντοκουμέντο για την Agenda 21, το οποίο αποτέλεσε την απαρχή για την εφαρμογή της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης ως ολοκληρωμένου εναλλακτικού κοινωνικού, οικονομικού και περιβαλλοντικού μοντέλου, για τον 21ο αιώνα, υπογράφτηκε από όλους (μεταξύ αυτών και την Ελλάδα). Η Agenda 21 μπορεί να δώσει μια μεγάλη ώθηση προς την σωστή την κατεύθυνση και πολλές χώρες έχουν ήδη προχωρήσει στην εφαρμογή της.

LA21 ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, πολλές δυτικοευροπαικές χώρες ξεκίνησαν, με αφορμή τα αποτελέσματα της επιτροπής του ΟΗΕ για την ανάπτυξη και το περιβάλλον όπως και την υπογραφή το 1994 στην διασκεψη ευρωπαικών δήμων και κοινοτήτων στο Ααλμποργκ της Δανίας, την λεγόμενη Χάρτα του Ααλμποργκ και ιδιαίτερα μετά την συμφωνία για την Ατζέντα 21, στους δήμους και της κοινότητες τους, την διεξαγωγή τοπικών συμμετοχικών διατάξεων (Local Agenda 21), για την αντιμετώπιση των κυριότερων προβλημάτων. Σήμερα έχουν φτάσει τα ποσοστά συμμετοχής των δήμων και κοινοτήτων στην διεξαγωγή LA 21, στις δυτικές

και σκανδιναβικές χώρες της ΕΕ σ’ενα ποσοστό που περνάει το 10%. Σε χώρες μάλιστα όπως την Γερμανία το ποσοστό είναι πάνω από 20% με συνεχείς αυξητικές τάσεις. Μέσα από την διαδικασία συμμετοχής των πολιτών στις προαναφερθείσες χώρες, εξασφαλίσθηκαν περισσότεροι του ενός στόχοι, όπως π.χ.,

• H ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας για τα θέματα της αειφόρου ανάπτυξης
• H συνηδειτοποίηση οτι υπάρχει αμεση και αμφίδρομη σχέση μεταξύ του τοπικού και του οικουμενικού γίγνεσθαι
• H συμμετοχή στην διαμόρφωση προτάσεων για την διασφάλιση της ποιότητας ζωής για της μελλοντικές γενεές
• H συμμετοχή στην διαμόρφωση προτάσεων για την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων (συγκοινωνιακών, κοινωνικών, πολιτιστικών, ενεργειακών, κ.α)
• H συμμετοχή στην διαμόρφωση προτάσεων πολεοδομική, οικιστική, χωροταξική και στρατηγική ανάπτυξη του τόπου διαμονής

Δημιουργήθηκαν επίσης νέοι αμφίδρομοι διαδρόμοι επικοινωνίας των δημοτικών αρχών και των υπηρεσιών με τους πολίτες και το ανθρώπινο δυναμικό της περιοχής, που συμβάλουν στον παραγωγικό διάλογο και στην καλύτερη αποπεράτωση έργων και προγραμμάτων, προς όφελος όλου του συνόλου.

LA21 ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η υπογραφή της ελληνικής κυβέρνησης στα λεγόμενα ντοκουμέντα του παγκοσμίου συνεδρίου του Ριο, όπου κεντρικό θέμα ήταν „η ολοκληρομένη ανάπτυξη και το περιβάλλον στον 21 αιώνα“, μαζί με άλλες 177 χώρες, αποτέλεσε το πολιτικό και νομικό πλαίσιο για την εφαρμογή μιας τέτοιας πολιτικής ατζέντας στην ελληνική κοινωνία.
Ενώ σχετικά γρήγορα από την συμφωνία του Ρίο το 1992, έγινε η διεξαγωγή μιας Τοπικής Διάταξης 21 (LA 21), από τον δήμο Αμμαρουσίου - από το 1996 έως το 1998 - σε συνεργασία με τον δήμο Χαλανδρίου, (Βλέπε τελική τεχνική έκθεση Local Agenda 21, Μαρούσι Χαλάνδρι, Ιούλιος 1998) δυστιχώς όμως δεν υπήρχε η ανάλογη συνέχεια σε επόμενους δήμους η ΜΚΟ η περιφερειακές οργανώσεις.
Η διεξαγωγή έγεινε σε επίπεδο δημάρχων, δημοτικών συμβούλων και καποιων μερικών αντιπροσώπων. Ελειπε όμως η άμεση συμμετοχή των πολιτών, όπως αυτή αναγράφεται κατα γράμμα και κατά πνεύμα στην συμφωνία του Ριο για την Ατζέντα 21.
Το ότι έγινε άμεσα, μια εφαρμογή της LA 21, στους προαναφερόμενους ελληνικούς δήμους (Αμαρουσίου και Χαλανδρίου) είχε σίγουρα σχέση και με το γεγονός οτι αυτοί οι δυο δήμοι αποτελούσαν, στα πρόθηρα της Ολυμπιάδας του 2004, ενα πρότυπο ανάπτυξης, με ότι αυτό συνεπάγοταν για της αρχές των δήμων. (Να σημειώσουμε και να αναφέρουμε οτι η διεξαγωγής της Τοπικής Διάταξης 21, πραγματοποιήθηκε με την οικονομική υποστήριξη του ευρωπαικού προγράμματος LIFE / Βλέπε LIFE 95/GR/A31/GR/1018/ATT)



Συντελεστές στην υλοποίηση του προγράμματος, ήταν επίσης το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Εργων (Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.), όπως και η ΚΕΔΚΕ. Το πρόγραμμα έληξε τον Ιούλιο του 1998. (Με δεδομένο ότι ο προγραμματισμός της υλοποίησης προέβλεπε εκτέλεση του έργου μέχρι το τέλος του ετους 1998, οι δραστηριότητες που περιγράφηκαν στην πρόταση ολοκληρώθηκαν νωρίτερα από ότι προβλεπόταν στο χρονοδιάγραμμα (Δεκέμβριος 1998) και εν όψει των δημοτικών εκλογών του Οκτωβρίου κρίθηκε τελικά σκόπιμη η παράδοση της τελικής έκθεσης ήδη τον Ιούλιο του 1998/ (Βλέπε τελική έκθεση).
Συνολικά καταγράφουμε σε όλο τον ελλαδικό χώρο από το 1992 και μετά (συμφωνία του Ριο και ένθεν) αυτή την μια και μοναδική διεξαγωγή της Local Agenda 21 (όταν π.χ στην Γερμανία, πάνω από 20% των δήμων και κοινοτήτων εφάρμοσαν την Ατζέντα 21). Εναντιθέση με αυτό, παρατηρούμε όμως μια διαμετρικά αντίθετη πρακτική στη χρησημοποίηση ορολογίας και περιεχομένου, στοιχείων και θέσεων που απορέουν από την LA 21 σε βαθμό μάλιστα πληθωριστικό. Εννοιες και ορολογίες που σχετίζονται άμεσα η έμμεσα με την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη, βρίσκουμε στον καθημερινό πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό λόγο. Σημειώνουμε δε οτι σχετικά με την κατάσταση της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης στην Ελλάδα, η Εκθεση που συντάσσει η χώρα καθε δυο χρόνια για την διεθνή Επιτροπή CSD του ΟΗΕ, και που μέχρι το 2004 βρισκόταν στην διεύθυνση του ΥΠΕΧΩΔΕ, πλέον βρίσκεται υπό την ευθύνη του γραφείου του πρωθυπουργού.

LA21 ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ-ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Σήμερα, το ξεθωριασμένο μοντέλο της δυτικής ανάπτυξης δεν μπορεί να βρεί εφαρμογή παρά μόνο σε λίγες περιπτώσεις. Επομένως, χρειαζόταν ένα νέο θεωρητικό και πρακτικό μοντέλο που θα προσέγγιζε όλη την υφήλιο και θα ανταποκρινόταν καλύτερα στις πραγματικές ανάγκες, τις κοινωνικοοικονομικές και περιβαλλοντικές προσδοκίες σε τοπικό και οικουμενικό επίπεδο. Έτσι, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 οι οφθαλμοφανείς παγκόσμιες και τοπικές ανισότητες και αδικίες αλλά και η χαμένη δεκαετία του 1980, ώθησαν τους επιστήμονες και τους πολιτικούς στην αναζήτηση μιας διαφορετικού τύπου ανάπτυξης, φιλικής στο περιβάλλον και στον άνθρωπο.

Ο όρος της αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης που σήμερα έχει θετική και ευρεία απήχηση τόσο στην κοινωνία όσο και στην πολιτική σκηνή, έχει τις ρίζες του στην έκθεση Brundland και στα ντοκουμέντα του Ριο για την Διάταξη 21/Agenda 21. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να τονίσουμε την ιδιαιτέρως καταχρηστική χρησιμοποίηση του όρου από πολλούς πολιτικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες μόνο για επικοινωνιακούς λόγους και για λόγους Μάρκετινγκ, χωρίς στην ουσία να προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα αντιμετώπισης των προβλημάτων που άπτονται της ανάπτυξης αυτής. Γιατί Αειφόρος Ανάπτυξη σημαίνει στρατηγικός σχεδιασμός και προγραμματισμός σε βάθος χρόνου. Αειφόρος και βιώσιμη Ανάπτυξη σημαίνει ότι εξασφαλίζουμε το σήμερα ενεργώντας παράλληλα και μεθοδικά για το αύριο και τις μελλοντικές του προοπτικές.

Ένα σύστημα αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης, εφαρμόζονταν ήδη από τον 14o αιώνα στην Γερμανία στον τομέα της ξυλείας και της δασοοικονομίας, όπου για την καθημερινή χρήση επιτρεπόταν να κοπούν τόσα δένδρα, όσα θα επέτρεπαν να υπάρχει παραγωγή και για τις επόμενες γενεές.

Το 1795 ο Georg Ludwig Hartig, σημείωνε: Die Walder sind so zu nutzen, "da? die Nachkommenschaft ebensoviel Vorteile daraus ziehen kann, als sich die jetzt lebende Generation zueignet." (Τα δάση να τα εκμεταλλευτούμε έτσι, ούτως ώστε τον πλούτο τους να τον καρπωθούν τόσο οι σημερινές όσο και οι επόμενες γενεές )

 LA21 ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ
Μέλη του κέντρου εκπαίδευσης της χριστιανικής εργατικής νεολαίας, προετοιμάζουν εθελοντικά την κατασκευή φωτοβολταϊκού τόξου, για την παραγωγή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας, που το δυναμικό της φτάνει τον χρόνο τα 3.000 κwh. Για κάθε κwh που παράγεται και διοχετεύεται στο εθνικό ενεργειακό δίκτυο , το κέντρο εκπαίδευσης νεολαίας ανταμοίβεται με 50 Σέντ, γεγονός που συμβάλει και στην οικονομική βιωσιμότητα του έργου.

Το κυβερνητικό πρόγραμμα προώθησης 100.000 σκεπών με φωτοβολταϊκά στην Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία, έχει συμβάλλει στην τεράστια ανάπτυξη της παραγωγής της ηλιακής ενέργειας στην περιοχή και στην εγκατάσταση καθετοποιημένων βιομηχανικών και ερευνητικών μονάδων που άπτονται του τομέα αυτού. Ετσι τα τελευταία χρόνια έχουμε την δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας στον καινοτόμο και φιλικό προς το περιβάλλον τομέα της ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας.

Η σκεπή ενός φούρνου. Παράγει 31 kwh	Η σκεπή ενός γεωργικού κτήματος στην Γερμανία	Η σκεπή της Εμπορικής έκθεσης του Μονάχου. Παραγωγή φωτοβολταϊκού ρεύματος 2x1 MW

Η ηλιακή ενέργεια έχει πολλά πλεονεκτήματα και συμβάλλει στην μείωση των ρίπων. Το 100στό μέλος της ένωσης „Solar Lokal“ (τοπικά ηλιακά), η πόλη του Μύνστερ, προπαγανδίζει την έτσι και αλλιώς διαδεδομένη εφαρμογή ηλιακής φωτοβολταϊκής ενέργειας στην περιοχή. Παρέχει επί το πλείστον συνεχείς συμβουλευτικές οδηγίες, ενημερωτικά δελτία και πληροφοριακό υλικό, για ένα αριθμό από καλά παραδείγματα.

Ερευνητικά κέντρα Γερμανίας στον τομέα της φωτοβολταϊκής ενέργειας και άλλων θεμάτων

• www.agenda21.gr/neasmyrni
  
• DLR Deutsches Zentrum fur Luft und Raumfahrt
  
• FZJ Forschungszentrum Julich
  
• Fraunhofer ISE Institut fur solare Energiesysteme
  
• HMI Hahn-Meitner-Institut Berlin
  
• ISFH Institut fur Solarenergieforschung
  
• ISET Institut fur Solare Energieversorgungstechnik
  
• PSA Plataforma Solar de Almeria
  
• ZSW Zentrum fur Sonnenenergie- u. Wasserstoff-Forschung
  
• HGF Hermann von Helmholtz-Gemeinschaft Deutscher Forschungszentren
  
• International Solar Server
  
• IZES Institut fur ZukunftsEnergieSysteme
  
• ZAE Bayern - Bayerisches Zentrum fur Angewandte Energieforschung e.V.

Τα παραπάνω κέντρα παράγουν ερευνητικό έργο , δημιουργούν επιλέον θέσεις εργασίας στον επιστημονικό τομέα και συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη και προώθηση της ήπιας μορφής ενέργειας. Τα περισσότερα τμήματα των κέντρων που ασχολούνται με τις ήπιες μορφές ενέργειας δημιουργήθηκαν μετά την προώθηση της πολιτικής στην Γερμανία για την LA21 και την αειφόρο και βιώσιμη ανάπτυξη

http://www.agenda21.gr/